A prepotencia dalgúns funcionarios

No ano 2002, o Pleno do Congreso dos Deputados, aprobou por unanimidade, como proposición non de lei, a Carta de Dereitos dos Cidadáns ante a Xustiza. Este importante documento consta de catro apartados. O primeiro deles fala do desenvolvemento dos principios de transparencia, información e atención adecuada. Hoxe vou falar só deste último punto, que maioritariamente non se adoita cumprir.

Son moitas as ocasións que unha boa parte de funcionarios -non todos- dos xulgados atenden pésimamente aos cidadáns; con desgana, con indiferenza, con prepotencia coma se os cidadáns fosen delincuentes. Se se lles pregunta máis "da conta" miran con cara de noxo. É coma se estivesen a facer un favor aos seus interlocutores. Non se dan contan de que é o seu traballo e que o desenvolven nunha institución pública, co que iso significa.

Esta que escribe acudiu, este martes, ao xulgado de Primeira Instancia e Instrución número 9 de Gavá. Na mesma planta atópase tamén o número 7. Acompañaba a unha persoa. Tiña un tema entre mans, realmente curioso e quería acompañala na súa entrevista co xuíz. Non me deixaron entrar. Cando preguntei o motivo, a servidora pública encolleu os ombreiros. Só estaba citada a persoa interesada, a súa señoría non quería ningún acompañante. Pregunteille á funcionaria as razóns para non deixarme entrar -por certo, non levaba ningunha identificación, como contempla a Carta-. Queixeime e, coma se falase cun extraterrestre, non me fixo nin caso. Preguntei polo nome do xuíz, e a resposta dela foi que para que o quería saber. Respondinlle que non llo ía explicar a ela, que era un tema persoal. A súa resposta: "non llo podo dar, é coma se vostede me preguntase o seu número de teléfono, cre que llo ía dar?". O seu número de teléfono é persoal e non se me ocorrería pedilo, ata aí chego. Sentín que me trataba coma unha imbécil. Como se deben sentir os demais?

Segundo o artigo 13 da Carta, "o cidadán ten dereito a coñecer a identidade e categoría da autoridade ou funcionario que o atenda, salvo cando estea xustificado por razóns de seguridade en causas criminais. Os datos figurarán nun lugar facilmente visible do posto de traballo", situación que non se daba. Vendo o panorama e que o resto de funcionarios me miraban coma se fose un bicho raro e, sen coñecer como fora "a charla" coa súa señoría, optei por sentarme e observar como seguían actuando os funcionarios coas persoas que se ían achegando ao mostrador. Non pasaron nin dous minutos cando unha señora de mediana idade que levaba unha media hora esperando, se dirixiu a unha empregada pública que acababa de incorporarse ao seu traballo e preguntoulle por un papel que debía entregarlle. Sen parar, nin mirala á cara, foi directamente á súa mesa de traballo e desde alí respondeulle que non o tiña. Ante a explicación, esta preguntoulle por que, ao que a "eficiente" empregada pública lle contestou que porque non estaba. A afectada repetiulle a pregunta e ela manifestoulle que porque tiña temas máis urxentes que o seu. A afectada espetoulle que era rectificar un documento, no que o xulgado número 7 se equivocou e que o seu tema tamén era moi urxente no seu día.

Non sei como terminou o "asunto" porque tiven que marchar. A entrevista co xuíz concluíra e quería coñecer o resultado da mesma. Por certo, a súa señoría estivo acompañado polo letrado do xulgado.

O indignante é que este tipo de empregados públicos estean "a atender" de mala maneira as persoas que se achegan ao mostrador e mirando a xente con aires de superioridade, pasando de algo que se chama transparencia e dereito á información que ten calquera cidadán.

Para deixar ben claro e que ninguén se esqueza das súas obrigacións, quero resaltar dous artigos da Carta de Dereitos dos Cidadáns ante a Xustiza, que son moi ilustrativos, e que só se aguantan no papel porque, no día a día, a Carta debe estar depositada na casa de correos.

Estes son:

18.- O cidadán ten dereito a esixir responsabilidades por erro xudicial ou polo funcionamento anormal da Administración de Xustiza. Os danos causados en calquera bens ou dereitos dos cidadáns darán lugar a unha indemnización que poderá ser reclamada polo prexudicado con arranxo ao disposto na Lei.

19.- O cidadán ten dereito a unha tramitación áxil dos asuntos que lle afecten, que deberán resolverse dentro do prazo legal, e a coñecer, no seu caso, o motivo concreto do atraso.

Este diario non é dubidoso de tratar ben os xuíces, fiscais e funcionarios, nin moito menos, só hai que mirar a hemeroteca, pero hai actitudes, actos, modos que no século XXI non se pode permitir e hai que denuncialo.

"Os funcionarios son os empregados que o cidadán paga para ser a vítima da súa insolente vexación", dicía o escrito italiano Pitigrilli fai xa algo así como case dous séculos.