Se as eleccións autonómicas do 12J supuxeron unha nova e rotunda vitoria das dereitas galegas (PP) tamén trouxeron un cambio relevante na representación de o soberanismo galego grazas ao magnífico resultado conseguido polo BNG quen, ademais, converteuse na primeira forza da oposición.

Se nas eleccións do 2016 o soberanismo foi, por mor de EN MAREA, a opción das esquerdas máis votada (14 deputados), quedando o BNG a bastante distancia (6 deputados), na convocatoria última aquilo aparece agrupado ao redor de exclusiva representación do BNG que consegue así o seu mellor resultado na historia da autonomía galega (19 deputados). Grazas, entre outras razóns, ao que supón sumar a maioría do voto que nas eleccións anteriores había optado por EN MAREA.

Este resultado permite varias lecturas moi interesantes. En primeiro lugar que en Galicia o soberanismo segue sendo a real alternativa ás dereitas conservadoras, dato non menor teniendo en cuenta a historia da autonomía galega. Poida que neste cambio influíse o relevante feito de que conforme a autonomía galega faise máis madura as eleccións autonómicas conseguen un enfoque cada vez máis galeguista, o que non deixa de ser un gran avance democrático. Veremos se se consolida esta tendencia para o que será mester que se incremente a participación electoral.

Un soberanismo político (BNG) máis sólido e mellor articulado, pero que tamén é máis centrípeto e menos plural, o que sementa serias dúbidas sobre as súas auténticas posibilidades de converterse nunha real alternativa de goberno. Ao seu favor xoga tanto que non parece probable que a división cainíta que fixo estalar EN MAREA reprodúzase agora no BNG como que a súa inserción no tecido social é superior. Non menos relevante é a evidencia de que conta tamén, como pasaba con EN MAREA, cunha portavocía -Ana Pontón- que se ten ben gañada unha notable credibilidade entre o electorado, o que lle permite presentarse diante dos/as galegos/as como alternativa a A. Núñez Feijóo (PP) -esperemos que non lle pase como a X. M. Beiras ou a L. Villares-.

Chegados a este escenario (19 deputados, forza hexemónica nas esquerdas) no BNG enfróntanse a varios retos. Retos que se focalizan nun obxectivo a medio prazo imprescindible: mellorar notablemente a actual representación parlamentaria (un mínimo de 25 deputados). Incremento (6) difícil, pero non imposible se temos en conta que un 45% do censo electoral non adoita participar nas eleccións autonómicas. Mellora que, por outra banda, vai esixir unha certa modulación das súas reivindicacións, distinguindo claramente o curto do medio e do longo prazo. Que, por caso, reclamar hoxe unha reforma do actual estatuto de autonomía non supón de ningún xeito renunciar mañá ao exercicio do dereito para decidir. Que a soberanía, como diría o gran poeta, faise ao andar.

Reivindicacións que pasan hoxe, nesta fase da mundialización capitalista neoliberal, pola defensa do feminismo (o combate contra a desigualdade de xénero) e do medioambiente (a loita contra o cambio climático). Todo iso sen esquecer o emprego e o benestar social.

Con todo, o maior reto estará na súa capacidade para abrir a organización (BNG) á sociedade ("temos que sumar máis galegos e galegas" Ana Pontón). Abrila realmente, facela máis democrática, transparente e plural ("temos que tender a man a todas aquelas persoas que queren un futuro mellor para o noso país" A. P.). Máis receptiva e flexible deixando atrás históricas tutelas que frean o seu crecemento e provocan o rexeitamento de moitos cidadáns non belixerantes. A vella garda deberá ser xenerosa, dar un ou varios pasos atrás e deixar que as novas xeracións (mozas e mozos) tomen o mando con Ana Pontón á fronte.

O seu futuro e o de Galicia están en xogo.