Que barbaridade, que desmesura, que despropósito xudicial que volve poñer en evidencia os grandes déficits que aínda esconde a democracia española. A resolución do Supremo con condenas tan duras aos líderes políticos cataláns que defenden a independencia de Cataluña vén confirmar como a vía xudicial (dura) está a impoñerse como resposta a un conflito que é político. Unha vía xudicial que, como puidemos comprobar, grazas a que o xuízo foi televisado, ademais de seguir un relato ultraconservador tivo importantes carencias democráticas pois, como ben denunciou a FIDH (Federación Internacional de Dereitos Humanos) durante moitos momentos do xuízo vulneráronse dereitos dos acusados.

Pero non estamos diante dun enfrontamento entre bos e malos, como queren moitos dos chamados inexactamente dous bandos (independentistas e non independentistas). De ningunha maneira, aínda que a radicalización de ambas impediu, como estamos a ver, que a vía política propia dos estados democráticos impuxésese, por caso, a vía xudicial, equivocaranse de novo si logo desta sentenza seguen empeñadas en manter unhas posicións que xa estamos a ver onde conducen. A un choque de trens no que, como era de esperar, o máis débil (o independentismo catalán) leva as de perder. Pero o máis forte (o estado español) tampouco gana.

Un independentismo (JxCat, ERC, CUP) que debeu entender e aceptar, agora máis que nunca, que a vía seguida por eles é unha vía morta. Unha vía que, de ningunha forma, leva a meta que procuran senón que os afasta aínda máis. O sucedido entre a primeira semana de setembro de 2017 –cando o Parlamento catalán aprobou a chamada Lei de desconexión- e este 14 de outubro de 2019 –en que o Tribunal Supremo deu a coñecer o seu Sentenza na que condena por sedición aos líderes independentistas cataláns- así o evidencia. O independentismo catalán debe aceptar dunha vez que aquilo foi unha chapuza, unha chapuza inaceptable por ser unha vía unilateral ao referendo que como tal garantía en por si o conflito e a tensión política (non o sabían algúns dos seus promotores?). Unha tensión política que se viu confirmada cando os seus promotores quixeron crear unha nova división entre os demócratas cataláns: segundo este guión os independentistas pasaron a ser os demócratas mentres que o resto eran non demócratas. A Generalitat era un executivo demócrata, o Goberno español un executivo non demócrata. A loita pola independencia pasou a ser unha nova versión da loita antifranquista. Alucinante! Unha loita ademais por algo, a independencia, que non teñen forza para conseguir e eles sábeno, ou cando menos sábeno os máis lúcidos (como por caso Artur Mas) como tamén saben que a Cataluña que algúns venden non ten nada que ver coa Cataluña real, senón que é unha Cataluña totalmente inventada. Unha Cataluña que algúns inventaron para que non se fale dos problemas reais.

Pero o que podemos chamar non independentismo (PP, PSOE e Cs) tamén debe entender que a vía represiva adoptada fronte ao independentismo non é aceptable. Responder como se respondeu ao Procés non é propio dun estado democrático. Deben entender que levalo á vía xudicial, ademais de non ser un solución, é, como acabamos de ver, unha barbaridade que lesiona dereitos fundamentais: por caso a situación de detidos de políticos que son cargos electos é insustentable. Como sinalan destacados constitucionalistas, aqueles deben aceptar dunha vez que Cataluña é o gran problema constitucional de España, polo que a súa solución nunca será a represión. Tamén deben entender que o fallo do Tribunal Constitucional tirando abaixo practicamente todo o Estatuto no ano 2010 foi, como ben sinalou no seu día o catedrático de Dereito Constitucional Pérez Royo, un golpe de estado. Un golpe de estado (desautorizou un Referendo e un pacto entre dous Parlamentos democráticos) que en Cataluña abriulle as portas ao independentismo, polo que está na orixe do conflito actual.

Ambas as partes, finalmente, deben entender, que para un real funcionamento democrático precísanse mutuamente. España, volvo de novo ao profesor Royo, “non pode dirixirse democraticamente se non se dirixe democraticamente Cataluña. Ao mesmo tempo, se os cataláns non teñen forza suficiente para independizarse, si a teñen para facer imposible o funcionamento democrático do Estado español”. Estamos, por tanto, ante un problema político, a integración de Cataluña no Estado español, que esixe de solucións políticas. Xudicializar un problema político é agudizar un problema, unha barbaridade tal e como estamos a ver.

Non son quen de sinalar como vai acabar todo isto. Si digo que é todo unha desmesura, e que este último despropósito xudicial non fai máis que incrementala. Parece inevitable que a tensión siga en aumento, pois a situación actual non ofrece saídas. Pero finalizado o xuízo terá que empezar política. Unha política na que a reforma da Constitución Española aparece cada vez máis como urxente e imprescindible.

Estamos en campaña electoral: a ver con que nos sorprenden os políticos se é que aínda nos poden sorprender.