Que lecturas políticas caben dos recentes nomeamentos relativos ás autoridades europeas? Que podemos esperar os cidadáns europeos? Cabe, por caso, esperar un funcionamento máis democrático das principais institucións europeas? Cabe tamén esperar cambios nas políticas públicas que máis afectan o benestar dos cidadáns europeos?

En relación ao primeiro punto temos resposta, por caso, na forma e no fondo en que se procedeu a elección dos/as altos/altas responsables comunitarios. Así se volveu a comprobar que o Parlamento Europeo (poder lexislativo) non é un Parlamento no sentido amplo do termo, quedando novamente en evidencia o gran déficit democrático que esconde a Unión Europea. Como puidemos comprobar a elección dos cargos de máxima relevancia, que son designados por os estados, foi froito dunha repartición partidaria no que o á dereita da política europea (conservadores e liberais) copa os postos máis poderosos e decisivos (presidencias do Consello, da Comisión e do BCE). Unha repartición que revela como a socialdemocracia, a pesar da elección de J. Borrell como Alto Representante da Unión para Asuntos Exteriores e de Seguridade Común, sofre unha crecente perda de influencia en Europa.

Unha elección que con todo non debeu ocultar que no seo da dereita europea existe unha auténtica loita polo poder. Unha batalla política, entre conservadores e liberais que, liderada respectivamente por Angela Merkel e Emmanuel Macrón, esconde unha pugna por como se reparte o poder dentro da Unión Europea e de cuxa resolución dependerá, por caso, o papel do Consello e a súa relación coa todopoderosa Comisión.

Con respecto ao futuro das políticas públicas (fiscal, monetaria, comercial) basta con fixarse no detalle anteriormente citado relativo á repartición de poder para entender que todo vai seguir practicamente igual, que non haberá cambios relevantes na construción europea. A repartición de poder aprobado supón que Alemaña, co apoio dos seus satélites (Austria, Finlandia, Países Baixos), e Francia seguen controlando os auténticos poderes lexislativo e executivo europeos. Un control que lles permitirá manter a UEM na senda neoliberal: ortodoxia fiscal, monetaria e comercial. Unha senda que supón un duro castigo para as clases populares e que favorece que a desafección cidadá ata a Unión Europea mantéñase en niveis moi altos como, por caso, reflicte a elevada abstención.

A nivel partidario o PSOE pode estar relativamente contento. O nomeamento de Josep Borrell como Alto Representante da Unión Para Asuntos Exteriores e de Seguridade Común (unha sorte de Ministro de Asuntos Exteriores da UE) é un indiscutible tanto político e un bo golpe de efecto. Outra cousa serán os resultados prácticos, non por mor da personalidade de Borrell, senón pola escasa relevancia que ten a política exterior común europea debido a negativa dos estados máis poderosos (Alemaña, Francia, Italia…) a ceder soberanía e presenza neste campo da política. Con todo aí están no horizonte máis inmediato asuntos de gran transcendencia como a guerra comercial USA-China, o Brexit e a inmigración para poder medir a real capacidade de J. Borrell para dotar á Unión Europea dunha política exterior e de defensa común e mostrar así que Europa ten autonomía fronte, por caso, os Estados Unidos. Unha autonomía que se sempre foi necesaria resulta agora urxente pola presenza de D. Trump na Casa Branca.

Os que non teñen moitas razóns para estar contentos son os políticos independentistas cataláns. Se ata agora a súa influencia en Europa era mínima, agora con J. Borrell como comisionado de Asuntos Exteriores será practicamente nula. Máis aínda, con toda probabilidade terán as autoridades europeas claramente en contra dos seus postulados e actitudes.