A "ocorrencia" da fusión de concellos para o presidente da FEMP

O Presidente da Federación Española de Municipios e Provincias, Abel Caballero, fixo unhas declaracións cualificando a proposta de fusión de Concellos como unha “ocorrencia” do expresidente Rajoy e do exministro Montoro, obviando a todos os que levamos anos nesa senda e ninguneando os traballos realizados respecto diso, elaborados con absoluta independencia e imparcialidade de calquera Goberno.

Di o Presidente da FEMP que “os pequenos Concellos e os seus alcaldes fan unha función inestimable e cumpren un papel esencial para evitar o despoboamento de pequenos núcleos”. Con todo o certo é que desde o ano 2000 ata hoxe os Concellos de menos de 1.000 habitantes perderon case 140.000 habitantes, o 9 % da súa poboación, mentres que os que son algo máis grandes, de entre 5.000 e 7.000 habitantes, que é cara a onde eu propoño encamiñarnos, aumentaron a súa poboación en 340.000 veciños, é dicir, un 19,5 % de incremento. Polo que a realidade é túzara e por moito que eses Alcaldes de pequenos municipios esfórcense, ao final os seus veciños márchanse a outros, moitas veces próximos, xeralmente as súas cabeceiras de comarca, pero cunha maior oferta de servizos e, por tanto, mellor calidade de vida.

Tamén di o Sr. Caballero que os Alcaldes destes pequenos municipios non cobran nada. E é certo en moitos casos, sobre todo nos que é moi difícil xustificar a existencia dun Concello, pois non podemos esquecer que en España o 61 % deles teñen menos de 1.000 habitantes e 1.271 non chegan nin aos 100 veciños. Pero esa afirmación sobre a falta de emolumentos é cada vez máis unha “lenda urbana” pois segundo os datos oficiais da última liquidación orzamentaria publicada polo Ministerio de Facenda, o gasto en concepto de retribucións políticas, sen contar as asignacións por asistencia a sesións, dietas, etc., nos Concellos de menos de 5.000 habitantes foi de 117 millóns de euros en 2016, o cal non é exactamente igual a nada.

Con estas declaracións o Presidente da FEMP di dar por “absolutamente pechado” o debate sobre a fusión de Concellos, aínda que afortunadamente non é el quen abre e pecha estes debates, senón que é algo que está na sociedade e sobre o que algúns seguiremos estudando, escribindo e propoñendo. Porque non é posible pechar un debate no que deba poñerse encima da mesa se para afrontar os retos que teñen os Concellos neste Século XXI poden seguir mantendo a súa estrutura do Sigo XIX. Non se pode pechar un debate no que deba discutirse sobre o destino dos recursos que achegan os veciños aos seus respectivos Concellos, cando nos de menos de 5.000 habitantes o principal capítulo de gasto é o das actuacións de carácter xeral, ou o que é o mesmo, gastos de organización e funcionamento, e por tanto improductivos, mentres que se superamos esa barreira dos 5.000 habitantes o principal capítulo de gastos é o dos servizos públicos básicos. É dicir, non se pode dar por absolutamente pechado o debate sobre se o diñeiro da xente debe ir prioritariamente a sufragar os gastos propios da existencia dunha Casa Consistorial, con todo o que iso leva, ou debería ir á mellora dos servizos e por tanto da calidade de vida dos seus habitantes, sobre todo cando estes xa decidiron, de aí o continuo despoboamento dos pequenos núcleos e a súa triste marcha a outros pobos próximos con maiores posibilidades.

Por todo iso creo que o Presidente dunha institución tan importante como a FEMP debería reflexionar máis antes de facer determinadas declaracións, non banalizando debates e moito menos sen dar ningún argumento máis aló dalgúns “chascarrillos” e declaracións baleiras, pois isto non só cualifica a quen as fai senón, e sobre todo, afecta á organización que representa, que non esquezamos que nas súas siglas ten a palabra “municipios” e non “alcaldes”, e é precisamente por aqueles polos que debería traballar por encima dos intereses destes.