Estamos a voltas en pleno S.XXI con que se España é racista. O ‘Caso Vinicius’ abriu un debate que criamos esquecido nun país que se define a si mesmo como unha nación de nacións. Os berros racistas proferidos por parte da afección da Valencia cara ao futbolista brasileiro fíxonos mirarnos no espello e preguntarnos: é que realmente somos así? A resposta é obvia: si, claro que o somos. Somos unha sociedade racista. Que sociedade non o é? Que sociedade é perfecta e exemplar? Como sociedade miramos con desconfianza ao estranxeiro, ese que utilizan moitos partidos políticos como arma arreboladiza e co que nos bombardean hoxe en campaña, avisándonos de que veñen quitarnos o traballo e a roubarnos as galiñas. Mensaxes que calan nunha porcentaxe alta da poboación e que aúpan aos partidos de vociferan ese lixo xenófobo -e aos que pactan con eles- a non poucos gobernos. Claro que somos racistas. E máis cousas.

Pero, somos racistas cos negros? Non necesariamente. Máis ben non só. Somos racistas cos negros, cos árabes, cos asiaticos, cos suramericanos, cos ingleses…con todo o que teña un acento diferente ao da nosa contorna. Isto inclúe aos madrileños, cataláns, andaluces, vascos ou estremeños que se instalan en Galicia no verán, e aos propios galegos que se atreven a saír das fronteiras do fogar de Breogán. Temos actitudes racistas con todos eles e eles téñenas comigo e contigo. E tamén somos todos abertos, amables, hospitalarios e corteses. Entón, que diaños somos? Contraditorios, como só sabe selo a especie humana, inventora dun xogo tan belicoso como o balompé.

Vaia por diante que non todo vale e que pagar unha entrada non le dá a ninguén dereito a ter comportamentos racistas ou a desexarlle a morte a alguén. Devandito isto, nas bancadas dun estadio a corrección política é un elemento que queda no torno da entrada. Un torno polo que pasan os mesmos racistas e idiotas que nos atopamos no autobus, no bar e na nosa oficina. Eu seino porque pasei moitas horas da miña vida nese asento, observando o campo, a platea, a afección contraria, formando parte da masa… Díxeno moitas veces e reafírmoo: eu fun o azoute do cadrelo. Eu era o que lembraba ao linier que se puxese gafeñas, ao lateral dereito o malo que era e ao contrario que quentaba por esa banda o corte de pelo ridículo que lucía.

Nunha cancha transfórmome, seguramente me volva peor persoa. Pero, sexamos sinceros, nun Real Valladolid vs Elxe dun plomizo domingo de marzo, hai algo mellor que facer que quentarlle a orella ao extremo rival durante 90 minutos? Que teño eu en contra do central titular do Córdoba? Nada. Que teño eu en contra do central titular do Córdoba cando xoga contra o meu equipo? Todo. Para min é Atila o Huno e quere arrasar a miña aldea. E eu esa tarde deféndoa con uñas e dentes. É parte do xogo, forma parte da rivalidade, do enfrontamento san, do espectáculo máis grande do mundo.

Por iso o fútbol necesita e odia a xogadores como Vinicius. Necesita a ese vilán contra o que verter o seu bilis, ao que enfocar, ao que provocar e que nos provoque. Porque claro que Vinicius provócao, claro que esperta esa animadversión no contrario, porque é parte do seu estilo. A súa rutina baséase en tratar de zafarse do contrario e evitar os golpes, que son moitos. De recibilo -ou non-, discutirá, protestará, clamará ao ceo, revolverase coma se mutilárono…e unha vez o balón volva rodar todo empeza de novo. Os seus aplausos aos árbitros, as palabras cos adversarios, as declaracións aos xornalistas, os xestos aos afeccionados e até as miradas aos seus propios compañeiros tampouco axudan a amar ao bo de Vini que, sendo realistas, non ten pinta que vaia gañar o Nobel da Paz. O de Química tampouco.

Todo equipo ten á súa propia némesis, ese personaxe que, de non vestir a súa camiseta, sería branco de todas as iras. No Barça era Piquei; agora seguramente sexa Xavi, talvez pronto o sexa Gavi. Pero hai máis: o Cholo Simeone no Atleti, Fekir no Betis, Raíña no Vilarreal, De Tomás no Raio…até o propio Iago Aspas ou Hugo Mallo. Non me cren? Pregunten na Coruña. Todo depende do cristal co que se mira.

O racismo é repugnante en todos os contextos, pero parece que só nos indigna realmente cando é cara a un millonario. Non lembro haber visto que acaparase portadas e titulares a morte dunha temporera marroquí en Almonte nun accidente de tráfico que deixou preto de 40 feridos hai só uns días. Ninguén se fixo cargo desas mulleres migrantes, das súas necesidades, dos seus dereitos como traballadoras e afectadas nun sinistro desta magnitude. Seica non sería distinto si fosen españolas as que sufrisen ese terrible contratempo? O sería si levasen na manga do uniforme o logo da liga? Habería este silencio se fosen homes? E digo máis. Por que non ocorre o mesmo cando a bancada grita ‘maricón’? E cando hai cánticos machistas cara a unha árbitra ou cara a unha parella? Se cadra, ademais de racistas, somos unha sociedade machista, homófoba, clasista e funambulista, especializada en mover na corda frouxa da moralidade. Somos moitas cousas, e recoñecelo é o primeiro paso para corrixilo. O demais é educación e cultura, que non é pouco.