O curso político que se iniciará este outono abrirá un ciclo electoral que marcará definitivamente se o obxectivo político do BNG, anunciado polo seu portavoz nacional a señora Ana Pontón, de alcanzar unha maioría social que lle permita o acceso a presidencia da Xunta de Galicia ten realmente posibilidades de facerse realidade.

O gran dirixente comunista italiano, e teórico fundamental das esquerdas, Antonio Gramsci, deixou escrito nos seus "Cadernos da cadea" que a hexemonía -una das achegas máis novas e interesantes deste dirixente político- hai que conseguila antes de chegar ao poder, de acceder ao goberno. Isto supón que calquera organización que aspire realmente ao cambio, a introducir grandes reformas, debe previamente gañarse o apoio tamén daqueles estratos sociais que antes non o facían, debe ser aceptada como forza hexemónica. Unha hexemonía que esixe das esquerdas a unidade política, que non precisa ser orgánica senón de acción: velaí que consideremos que certos enfoques actuais de dirixentes da UPG dificultan esa hexemonía. Gramsci era moi consciente, fora testemuña e vítima das terribles consecuencias políticas que tivera para Europa, e moi especialmente en Alemaña e Italia, a estratexia da Komintern de división das esquerdas (comunistas versus socialdemócratas) xa que favorecera o ascenso do nazismo e o fascismo.

O camiño á conquista desa hexemonía aparece hoxe como longo e moi incerto. Por unha banda, debe incrementar de forma notable a súa presenza no Parlamento galego: nas últimas eleccións autonómicas recibiu 311.340 votos (23,8%) que lle deron 19 deputados, nunha cámara que conta con 75. Se analizamos a historia da autonomía veremos que para que o BNG lidere unha maioría parlamentaria alternativa e de esquerdas deberá roldar o 31% dos votos (500.000 votos), un incremento que resultaría espectacular e que esixe gañarse o apoio daqueles estratos sociais que hoxe non aceptan a súa hexemonía. Non resulta arriscado subliñar que, como nos demostra a historia, non terá nunca ese apoio se, por caso, a forza comunista (UPG) é quen marca a estratexia, se aquela é quen -en linguaxe de Gramsci- de representar a "vontade colectiva".

Un apoio que, como sinalaba, hai que gañarse antes. Velaí a enorme relevancia, por caso, de as próximas eleccións municipais (2023) onde o BNG deberá, se quere fortalecer a hexemonía nas esquerdas, dar un enorme salto. Nas últimas eleccións municipais alcanzou a cifra de 457 concelleiros. Un resultado moi pobre para quen quere gobernar Galicia desde a presidencia, moito máis se temos en conta que, por caso, o PSdeG-PSOE conta con 1.181 concelleiros -o dobre-. Para reverter esta situación o BNG debería botar a vista atrás, por caso, ás eleccións municipais do 2015, porque aqueles resultados poñen en evidencia como a nivel local hai un gran espazo electoral que está moi desarticulado. Un espazo que debe aspirar a cubrir e liderar para avanzar cara á maioría social. Un liderado, unha hexemonía, que lle esixirá articular democraticamente interéselos partidistas cos intereses dos colectivos locais.

Finalmente, subliñar que esa hexemonía debe apoiarse nas clases traballadoras galegas. Unhas clases cuxa representatividade é, neste momento, plural. Son tres as organizacións sindicais que comparten a hexemonía (CIG, UXT, CC.OO.) cunha representación moi parella (29,3% dos delegados, 25,7, 25,7%). Un mapa sindical que pon en evidencia coma se o BNG quere consolidarse como forza hexemónica entre as clases traballadoras galegas deberá empezar por gañarse ese recoñecemento nun mundo sindical que é plural. Máis claro: sen apóioo maioritario dos traballadores galegos da UXT e CC.OO. non hai maioría social.

En política, como noutras facetas da vida, non hai nada imposible. Pero se partimos da evidencia de que "a época dos ataques por sorpresa, das revolucións feitas por pequenas minorías conscientes á cabeza das masas inconscientes, xa pasou” entenderemos que o camiño do BNG a un liderado que lle permita acceder a Presidencia da Xunta de Galicia pasa por avanzar cara a hexemonía nos escenarios políticos anteriormente citados: parlamento galego, concellos, mundo do traballo.

Non o ten nada fácil.