Pedro Sánchez cabalgou o cabalo gañador do pasado 28-A. Empero, o seu gran mérito político como líder do PSOE foi o de facer descabalgar ao partido hexemónico da dereita, o PP. Lémbrese que boa parte do seu éxito electoral de agora fraguouse coa moción de censura do 31 de maio e 1 de xuño de 2018 contra o goberno de Mariano Rajoy. Iso sucedeu pouco despois de que a Audiencia Nacional sentenciase que o PP se tiña beneficiado dunha estrutura de subornos ilegais para contratos do denominado Caso Gürtel. Os tribunais confirmaban así, en primeira instancia a existencia dunha estrutura de contabilidade e financiamento ilegal que se desenvolveu en paralelo coa oficial desde o momento da fundación do partido en 1989.

Pedro sánchez psoe imaxe peche campaña

Desde entón e durante o breve tempo que estivo á fronte do goberno tras o voto de censura a Mariano Rajoy, Pedro Sánchez demostrou amplamente a súa capacidade de iniciativa política para recuperar o protagonismo do PSOE na vida política española. E o fixo despregando un funambulismo parlamentario en ocasións temerario e sen rede de seguridade. A reacción posterior dunha furibunda dereita política resentida polas críticas case unánimes de todas as formacións políticas levou ao PP para ensimesmarse e a cancelar aos expoñentes máis centristas da súa ideoloxía e dirigencia política. A desfeita electoral do 28-A reflectiu, en non pouca medida, o inapropiado do xiro ultramontano apadriñado polo ex presidente, José María Aznar. O PP perdeu máis da metade dos seus escanos no Congreso de Deputados. Permanece a estupefacción de comprobar como, ante unha desfeita de semellantes proporcións, o seu novo líder, Pablo Casado, non presentase a súa efectiva dimisión a mesma noite electoral.

Agora Pedro Sánchez fixo posible unha inédita remontada da socialdemocracia na vella ‘pel de touro’. O seu gran mérito político é volver poñer aos socialistas democráticos ás rendas do goberno nun país europeo grande como España, e con indubidables influencias políticas no escenario dos países latinoamericanos. Hai uns meses, e fronte a vaticinios catastrofistas nos países nórdicos, os socialdemócratas suecos volveron ás responsabilidades do goberno de Suecia con Stefan Löfven, neutralizando os intentos dos nacionalistas de extrema dereita ‘Demócratas de Suecia’. Na Europa do Sur a gran contribución á política europea de Pedro Sánchez e o PSOE cando non aproximamos á consulta electoral do 26 de maio é precisamente a de renovar a defensa polo noso Modelo Social Europeo, do cal o Estado de Benestar é a súa institución emblemática.

Á hora de escribir estas liñas, discútese se debería ou non haber un goberno de coalición entre PSOE e Podemos. Poderá negarse a evidencia da necesidade de tal goberno. As razóns son variadas e para todos os gustos, primando aquelas propias do tacticismo sobre quen podería saír gañando ou perdendo con tal executivo conxunto. Pero poucos opinadores negarían o carácter substancial de tal opción política. Porque, se é verdade que a política de consensos fixo posible a Transición dunha ditadura a unha democracia en España tras a morte do Xeneral Franco, a cultura do compromiso propia dun goberno de coalición é unha experiencia nova para acrecentar a nosa ‘calidade democrática’. Pénseo ben Sánchez e, moi especialmente, os seus adláteres antes de caer na tentación da autosuficiencia.

A negativa de Ciudadanos a considerar unha maioría parlamentaria alternativa co PSOE empuxou a inefables proponentes da contorna de Sánchez a desempoar o ‘proxecto autónomo’ socialista para formar goberno cando dispoñía hai uns decenios de suficientes maiorías no Congreso de Deputados. Causa desasosego --e ata vergoña allea-- a incontinencia dalgúns representantes gobernamentais socialistas que propoñen gobernar en solitario cunha minoría de131 deputados. Parece que se pretendese prolongar o funambulismo durante 4 anos de lexislatura facendo manobras de ‘palacio’ simplemente para ir tirando nas instancias do poder. Que grave erro comportaría iso!

Sánchez necesita a implicación de Podemos en cantas decisións de calado poida tomar o Parlamento español durante o tempo que estea á fronte do executivo. A alternativa é o ‘dolce far niente’ ou o gozar episódico das poltronas institucionais que haberán de repartirse nos próximos meses. Sánchez necesita a Podemos para apontoar a vocación europeísta do noso país e para asegurar que, a diferenza dos gobernos populistas e nacionalistas en Italia, Polonia ou Hungría, poñamos por caso, nós apostamos decidida e claramente polo Modelo Social Europeo. É dicir, que en España estase disposto a preservar o mantemento dos nosos sistemas públicos de sanidade e instrución, ou loitar contra a desigualdade social mediante sistemas impositivos progresivos. A alternativa non é outra que o neofeudalismo que se nos vén encima auspiciado por Trump e os seus mamporreiros políticos da angloesfera.

Sánchez podería seguir ilusionando cunha acción de goberno que integrase mesmo aos nacionalistas do PNV, aos que o PSOE presta apoio no Parlamento de Vitoria, e con quen implementou a primeira lei de rendas mínimas en 1989 no goberno de coalición PNV-PSE/PSOE. Tal política innovadora converteuse no espello onde se miraron despois todas as demais leis autonómicas similares. E converteuse na referencia para a inevitable implementación --mesmo por razóns da crecente robotización das nosas sociedades-- dos ingresos mínimos cidadáns.

Si, señor Sánchez, non o dubide: goberno de coalición para facer máis Europa e limpar calquera indicio de corrupción na acción institucional dos nosos representantes políticos. Non crean os lectores que é esta unha nova proposta de goberno. Lémbrese que Joaquín Costa (1874-1931) xa propugnaba pechar “con sete chaves o sepulcro do Cid” e rexenerar con medidas modernizadoras e europeizadoras as condicións de vida dos españois. O bucle do pasado volve… Non nos deixou.