Os xuíces “imparten xustiza”, non son a Xustiza

Como era previsible, despois de días de quentar o ambiente, anunciar ausencias e pedir a non asistencia, a apertura do ano xudicial que presidiu o Rei Felipe VI (miúdo marrón tocoulle, pero para iso cobra e nestas circunstancias faio ben) estivo marcada pola tensión, xestos nerviosos, aplausos e crispación. Un acto que debía ser institucional simplemente estivo cargado de política, de intereses, pulso dunha parte da xudicatura: política por todas partes, aínda que algúns xuíces/xuízas vendan a separación de poderes e despois eles non o cumpran.

Iniciaba o acto o fiscal xeral do Estado, nervioso —non é para menos—, e facíao facendo referencia ao seu tema persoal de estar investigado polo caso da parella da presidenta da Comunidade de Madrid. Facíao para afirmar que é inocente e cree na xustiza. Devandito o cal, continuou lendo os 36 folios que levaba escritos para presentar a memoria anual do seu departamento. Ao termo da súa intervención, aplaudida por unha banda dos asistentes, tocáballe a quenda, dado tamén polo Rei, á presidenta do Supremo, Isabel Perelló. Presionada por un sector da xudicatura, non quedou máis remedio —seguro?— que falar das declaracións do presidente do Goberno, ás que tacha de “inoportunas e rexeitables, as descualificacións a xuíces por parte dos poderes”. Para Perelló: “Tal forma de proceder socava de forma directa a confianza na Xustiza”. Tamén foi aplaudida, máis tempo que o seu antecesor.

Na entrevista do luns ao presidente do Goberno, Pedro Sánchez, en TVE, pola nova condutora das noticias das 9, volveu saír a clásica pregunta do proceder dos xuíces. Como era de esperar, volveu dicir que “hai xuíces, unha minoría, que fan política e políticos que queren facer de xuíces”. Non é a única ocasión na que realizou esta afirmación. Vendo o que está a suceder con algunhas señorías, é normal que teña esa opinión. O problema é o corporativismo deste sector, que ten a pel moi sensible, crense intocables e ninguén pode facer comentarios que non lles agraden. Non todos os xuíces opinan o mesmo, nin Sánchez meteuse con eles. As súas señorías deben aceptar que non son angelitos, que son humanos, que se equivocan, que opinan nas redes cuns comentarios impropios que afastan moito a independencia da xudicatura que reclaman, pero que non practican. Non fai falta dar nomes porque son noticias cada día nos medios: xuíces estrela que se cren intocables.

Os xuíces non son a xustiza, impártena e, nalgúns casos, hai dúbidas de que sexa así. Son todos? Non, pero son uns cantos. Os xuíces deben actuar con rectitud e a xustiza non debe ser un favor, senón un dereito. Non sei quen dixo que “Nunca os nosos xuíces son mellores que nós”. As súas señorías deben pór dunha vez os pés no solo, que en democracia a crítica a calquera colectivo forma parte da liberdade. Outra cousa é insultar, iso non se debe permitir, pero criticar si.

Os outros protagonistas da apertura do ano xudicial foron o xefe da oposición e líder do PP, Alberto Núñez Feijóo, quen anunciaba fai algunhas xornadas que non asistiría pola presenza do fiscal xeral, que está imputado. Esqueceuse de que é un acto institucional (respecto ás institucións) que presidía o Rei, ao que lle fixeron o feo. E, para redondear máis a postura do seu partido, tamén se ausenta o presidente do Senado (cobra por iso), cunha mala escusa. Mentres plantaba ao xefe do Estado, participaba nun acto con Isabel Díaz Ayuso, cuxa parella está imputada, entre outras cousas, por fraude. Vive nunha vivenda da súa parella imputada por corrupción, e aínda ten a poldra de dicir o que di. Feijóo estaba tamén á beira de Ana Millán, vicepresidenta da Asemblea de Madrid e membro da executiva popular, imputada desde 2022 por catro delitos de corrupción. Pero non sucede nada, porque á presidenta de Madrid gústalle moito a froita.

Chegados a este punto, os xuíces débense tranquilizar, dedicar á súa función; os políticos, que reflexionen; que os casos de corrupción resólvanse de acordo coas leis; que os xuíces non fagan política; que as opinións sexan libres en democracia; que a xudicatura admita que non son intocables, que perderon credibilidade e que Perelló quéixase das críticas, pero non fixo referencia a eses outros xuíces que están a ter unha actitude pouco acorde co seu traballo.