Tras os casos de abusos, urxe unha reforma na protección á infancia

As decisións das administracións adóitanse tomar cando ocorren demasiadas cousas e non hai máis remedio, pola presión social, os medios de comunicación publican o sucedido e prodúcense escándalos. Iso de previr antes de “curar” non é algo que se adoite facer, para desgraza de quen sofren as consecuencias, que no caso que nos ocupa son menores e, para máis inri, “tutelados” polas administracións autonómicas.

As cifras pódense maquillar á hora de facilitalas, pero cando estas refírense a persoas, menores, a crúa realidade quita rapidamente a maquillaxe. Desde 2019 até o que vai deste 2025, polo menos 1.113 nenos/as tutelados polas administracións autonómicas/rexionais denunciaron casos de abusos sexuais, segundo datos oficiais dalgunhas comunidades. Outro non publícanos. Estes datos corresponden aos mozos que se atreveron a denunciar; hai quen non o fixeron por medo ou porque non confían en que sirva de algo. Segundo datos oficiais, os nenos tutelados en España son máis de 30.000.

As cifras son a punta de l’iceberg que teñen os centros de acollida. Lugares que atenden a nenos en situación de vulnerabilidade, con problemas graves no seo das súas familias. Necesitan coidados, ser protexidos e guiados para recuperar a autoestima e ter a capacidade de gozar dunha infancia e mocidade como a de calquera mozo da súa idade. A administración é a responsable de que isto sexa así, do mesmo xeito que os profesionais que traballan neses centros. Non é un traballo fácil, pero tampouco é unha oficina na que si se produce un erro, igual non pasa nada. Nos centros, un erro pode cambiar, para mal, a vida de calquera dos mozos que viven alí. Os profesionais non poden mirar cara a outro lado se se están producindo abusos de calquera tipo, como se está comprobando. É algo polo que deberían ir ao cárcere sen ningún tipo de miramiento. A implicación no seu traballo tamén leva denunciar as situacións anómalas e, sobre todo, os abusos de poder e sexuais que esnaquizan as vidas duns mozos e nenos que chegaron aí para ser axudados a saír de situacións traumáticas.

As administracións correspondentes deben velar e vixiar para que as cousas se fagan ben. Non basta con pór o servizo, dotalo con diñeiro e dar por terminada a función. Un control sobre os centros hase visto que é moi necesario. Os datos das comunidades con máis casos de denuncias sitúan en primeiro lugar a Catalunya, probablemente porque facilitan os datos sen pór pegas. Outras comunidades ou non danos, ou sinxelamente non levan un control. Sería necesario, urxente, que o fixesen, porque estamos a falar de abusos a menores, malos tratos, perversión e de non cumprir coa “protección”.

Como o penúltimo caso de abusos a unha menor produciuse en Catalunya, o president da Generalitat anunciaba fai tan só uns días que chegaría até o final para coñecer suceder. Como primeira medida dotou con máis diñeiro o sistema. Dotar con máis recursos económicos. A anterior estrutura da finiquitada DGAIA estaba obsoleta, con falta de recursos e de persoal. Os casos foron aumentando, pero non así os recursos de todo tipo.

A nova DGPPIA nace con outro enfoque ben distinto, baseado en tres alicerces: novo modelo de xestión, aposta pola prevención e reforzo dos mecanismos. Unha proposta que se implementará rapidamente e que pode ser o modelo que outras comunidades autónomas poderían implantar. Dá igual que partido sexa o que goberne, o necesario é intercambiar propostas, colaborar e pór en común as experiencias para levar a cabo un labor que até agora se está vendo que non funciona. Un plan nacional sobre a protección á infancia? Por que non? É obrigación das institucións protexer, pero tamén da sociedade, que non pode quedar sentada coma se non ocorrese nada. Que a proposta do president Illa sexa só o principio das moitas que deben pór sobre a mesa.