Hai montados grupos, comisións, fundacións e centos de instrumentos para analizar, estudar e aconsellar sobre a corrupción nas institucións de todo tipo: goberno, xudicatura, corpos policiais, económicos. Son centos, até podería dicir miles e miles de informes que falan sobre o problema da corrupción. O preocupante é que: faise caso das recomendacións? Tómanse medidas para atallala? Vendo o panorama en España, para non ir máis lonxe, é obvio que moito caso non se fai ás recomendacións. É coñecida a frase: “Se queres que algo se demore eternamente, nomea unha comisión”. De comisións coñécense centos; de como resolven os temas que se tratan nas mesmas, pouco. A xente ten a sensación de que non serven de nada.

Esta semana, o Grupo de Estados contra a Corrupción do Consello de Europa (GRECO) facía públicos dous informes de 2024 nos que avalían o estado da corrupción en España. Neles, marcan que o goberno non se esforzou demasiado en loitar contra a corrupción. O GRECO pide ao Goberno de España regular, entre outras cousas, o papel dos asesores políticos, regular claramente os lobbies e as portas xiratorias, e mostra a súa preocupación pola politización do Poder Xudicial.

O grupo indica no seu informe que, para garantir a transparencia e autonomía do Fiscal Xeral, faise necesario reconsiderar o método de elección e a duración do mandato do fiscal, con procesos claros. En canto á prevención da corrupción no goberno e os corpos policiais, as actuacións dos asesores políticos e os riscos de entrar en conflitos de intereses e corrupción preocúpanlles. Parece que o goberno e o propio Congreso e Senado miran para outro lado. As relacións entre cargos públicos electos e lobbies son preocupantes. Segundo o informe do GRECO, menos do 10 % dos parlamentarios informan publicamente (non hai rexistro nas súas axendas) das reunións e contactos con eles, a pesar de ser obrigatorio como se recolle no Código de Conduta das Cortes Xerais. Os códigos non están para cumprir? Debería ser un exemplo para a cidadanía, e resulta que son os que menos os respectan: eles non cumpren nin aceptan as normas. Son uns privilexiados que se aproveitan dos seus cargos. Cando isto sucede, a xente pregúntase: que ocultan para non facer públicas as súas reunións se están obrigados?

Despois sucede o que sucede, como os casos, entre outros, de Pepiño Branco, exministro, sobre cuxos ombreiros pesa (xunto coa tamén exministra do PP, Ana Pastor) o accidente de Angrois, onde morreron demasiadas persoas. E agora, con outros cargos do PP, montaron Acento, lobby de influencias co que se están pondo as botas. É ético? Claramente non, pero non sucede nada. No caso de Ana Pastor, polo menos volveu á súa actividade anterior, que é o medicamento. Pepiño Branco non tiña nin oficio nin beneficio, pero aprendeu pronto na súa etapa de ministro.

Outra das recomendacións do GRECO é o control e a transparencia dos corpos de seguridade, nos que a corrupción está presente, como se ve a miúdo. Pídese máis transparencia.

A corrupción é un mal endémico na sociedade? Segundo Adela Cortina: “A corrupción desmoraliza e é o peor que lle pode pasar a unha sociedade”. Para Séneca: “O que as leis non prohiben, pode prohibilo a honestidade”. Para o ensaísta George Bernanos: “O primeiro signo da corrupción nunha sociedade que aínda está viva é que o fin xustifica os medios”.