Galiza sen Carbón: “Os traballadores das Pontes din que loitan por darlle pan aos seus fillos; nós para darlles un planeta onde comelo”

O portavoz da plataforma ‘Galiza: un futuro sen carbón’ e coordinador de Greenpeace en Galicia, Manoel Santos, atende a Galiciapress para analizar a crise de a central térmica das Pontes despois do anuncio de Endesa que a deixa ao bordo do peche. A plataforma, que leva anos pedindo aos actores implicados que se reúnan para elaborar un calendario para establecer o peche da planta, di estar “solidarizada” cos traballadores afectados, aínda que valora o anuncio de Endesa como “unha grandísima noticia desde o aspecto ambiental”.

O peche das Pontes afecta a máis de 700 familias

A realidade é que o peche das Pontes, xa sexa a curto prazo ou dentro de cinco anos, é para moitos inevitable. E desde a plataforma ecoloxista ‘Galiza: un futuro sen carbón’  levan manifestándose desde hai anos para pedir medidas que palíen o cambio climático. “Non é para evitalo, porque xa o temos encima”, argumenta Manoel Santos, portavoz da plataforma e tamén coordinador de Greenpeace en Galicia, que mantén a súa loita para chamar a atención dunha clase política “que aínda non é consciente da emerxencia climática” aínda que “parece que empeza a escoitar algo”.

Para a plataforma o anuncio de Endesa de acelerar o proceso de peche das Pontes é unha consecuencia lóxica, a pesar de chegar de forma tan atropelada. En primeiro lugar, Santos cre que aínda é pronto para avaliar cal vai ser o futuro da central, xa que considera que o anuncio de Endesa é “moi ambiguo”, aínda que as declaracións do director territorial deixan entrever que a planta “camiña cara á descarbonización”.

“Hai que ver cando se concreta, porque a intención parece que é pechar a central máis pronto que tarde, algo que desde Galiza sen carbón levabamos bastante tempo advertindo”, comenta o portavoz da plataforma, que aproveita para lamentar que este peche, aínda que chega motivado por “razóns obvias”, está provocado “por quen non quere escoitar ou directamente non lle interesa”.

ACORDOS DE PARÍS

Esas razóns obvias das que fala Santos son os Acordos de París que España está obrigada a cumprir e que se empezan a aplicar a partir de 2020, cando os países membros deben adoptar medidas para reducir as emisións de Gases de Efecto Invernadoiro. Esta proximidade no tempo empuxa a España a reformular o seu modelo de produción enerxética e empezar a programar “o día despois do peche das térmicas”, algo que xa reclamou Santos fai menos dun ano noutra conversación con Galiciapress pero sobre o que non se deron pasos en firme.

“Seguimos igual. É unha enorme irresponsabilidade que aínda non exista unha negociación entre Endesa, o Goberno de España, a Xunta, os sindicatos e demais axentes sociais para elaborar un calendario de peche e unha transición xusta para os traballadores da planta”, critica o portavoz, que aproveita para chamar a atención dos actores implicados que levan unha década “cun discurso irresponsable” porque “sabían que isto ía ocorrer e deixaron todo en mans dunha empresa sen planificar nada”.

Protesta da plataforma ante as centrais térmicas

De feito, o pasado novembro expúñase a posibilidade de alongar a vida das Pontes ata 2045, algo que desde Galiza sen Carbón tacharon desde o principio de “ilusorio”. “É unha mentira de discurso que comprou moita xente cando desde fai máis dunha década sábese que este día ía chegar e non en 2045 nin en 2030, como deslizaron”, asegura Santos, que alude ás declaracións que fixo o propio Feijóo a pasada fin de semana cando defendeu o mantemento dos empregos das Pontes, algo que a plataforma considera “imposible”. “Poden pedir investimentos para buscar unha solución, pero non pedir irrealidades”, responde Santos.

“FALTA PLANIFICACIÓN”

“A maior parte dos países de Europa Occidental teñen datado o peche dos seus centrais de carbón”, mentres en España nin se debate. Por iso Santos ve imposible falar de “transición” do modelo produtivo cando aínda non se tratou. 

Sobre as causas desta falta de planificación Santos non se atreve a valorar se está causada pola inestabilidade política ou por un interese real de deixar operar ás compañías contaminantes, aínda que si recalca que hai unha “ineficacia” a nivel político e un modelo de “cortoplacismo” que non permite mirar ao futuro para poder anticipar estas situacións abruptas, algo que tamén achaca aos sindicatos.

Estas son decisións empresariais e é importante ter claro que Endesa non mira polos seus traballadores; Endesa mira polas súas contas de resultados, e estás e o mercado din que o carbón xa non é rendible” 

Con todo, si cre coñecer os motivos que se esconden detrás da decisión de Endesa.“Estas son decisións empresariais e é importante ter claro que Endesa non mira polos seus traballadores; Endesa mira polas súas contas de resultados, e estás e o mercado din que o carbón xa non é rendible”, sostén Santos.

“NON É UNHA LOITA CONTRA Os TRABALLADORES”

Con todo, para a plataforma e todas as organizacións asociadas a ela o anuncio de Endesa é “unha grandísima noticia a nivel ambiental porque supón un paso decisivo na redución de emisións causantes do cambio climático”. “Estamos a falar da fábrica máis grande de cambio climático de España e non se pode manter aberta: canto antes peche mellor”, recalca Santos, ejemplificando a pegada das Pontes no quecemento global nos 10 millóns de toneladas de CO2 que lanzou a planta á atmosfera coa axuda de Meirama, inmersa nun proceso similar.

Con todo, subliña que a loita dos ecoloxistas non é contra os postos de traballo, senón contra as empresas e as administracións que causan situacións límites como a que se está vivindo nas Pontes sen darlle solución. “Os ecoloxistas estamos para advertir e alertar de que casos como este ían chegar, porque levamos anos facéndoo, pero son os políticos os responsables de buscar saídas”, alegan desde a plataforma, que din estar “moi preocupados polo que ocorre nas Pontes e solidarizados cos traballadores e os seus empregos”, aínda que que non poden deixar de lado unha loita que afecta a todos.“Cando os traballadores dinme que loitan por darlle pan aos seus fillos eu respondo que loito por darlle aos seus fillos un planeta onde comer ese pan”, lembra Santos.

Neste punto, o grupo ecoloxista pon o foco sobre a empresa e a responsabilidade que ten cos seus traballadores. “Endesa debería anunciar canto antes a data na que pechará a planta, porque parece que o Goberno non a obriga, e responsabilizarse da xeración de emprego sustentable na comarca afectada”, denuncia o portavoz, que tamén sinala que Endesa ten unha responsabilidade coa zona “incluso referíndonos a termos históricos por todo o diñeiro que gañou á conta da comarca”. A pesar das medidas que poidan levar a cabo, desde a plataforma son pesimistas á hora de predicir se o peche da central pode traer consigo unha nova reconversión en Ferrolterra que garanta a creación dos postos de emprego destruídos nas Pontes, un problema que fai extensible á industria electrointensiva.

Para facer fronte a isto, desde a plataforma suxiren que as zonas afectadas polo peche das centrais térmicas debían ser as que acollesen a industria das renovables.“Os nosos estudos demostran que en 2025 poderiamos ter un sistema enerxético enfocado á enerxía renovable, sen centrais térmicas nin nucleares", aseguran desde Galicia sen carbón, esgrimindo que existen exemplos en Europa de comarcas que conseguiron superar economicamente o peche dunha central térmica.

TRABALLADORES E CAMIONEIROS

“E non só falamos de recolocar á xente empregada na planta, senón tamén dos camioneiros, que sen ser traballadores de Endesa só traballan para Endesa. Pero é o propio sistema o que o permite e o que deixa ás empresas campar á súa anchas e deixar colgados a moitos traballadores dependentes de Endesa”, di Santos, facendo alusión a outro dos problemas derivados do peche da planta, que afecta tamén os transportistas que levan meses afectados pola parálise na actividade da planta.

“E non só falamos de recolocar á xente empregada na planta, senón tamén dos camioneiros, que sen ser traballadores de Endesa só traballan para Endesa. Pero é o propio sistema o que o permite e o que deixa ás empresas campar á súa anchas e deixar colgados a moitos traballadores dependentes de Endesa

“O triste de todo isto é que é o mercado o que pecha As Pontes e non unha conciencia ambiental na clase política. O cambio climático é o gran desafío do noso tempo. É prioritario e non se están dando resposta para loitar contra ela”, lamenta Santos.“As Pontes pechará porque é un imperativo ambiental. E para iso non hai marcha atrás”, resolve a plataforma.