Millennials e a caida da guindeira

Luis Moreno

Voda matrimonio


Utilízase a denominación ‘millennials’ con referencia aos mozos que naceron nos dous últimos decenios do segundo milenio. Coñéceselles tamén como a Xeración E, sucesiva daquela X dos nados entre os anos 1960 e 1980.


As súas idades están agora ao redor dos 25-35 anos. Xeneralizóuselles como mozos creativos, vitais e optimistas, no lado positivo. Pero tamén caprichosos e alérxicos ao traballo sacrificado, na visión máis crítica. Tales atributos intensificáronse, se cabe, coa seguinte Xeración Z, ou sexa os nados entre os anos 2000 e 2010. A estes chámaselles ‘post-millennials’, pero manteñen, como o seu apelativo indica, trazos dos seus antecesores, se seica máis acusados. É dicir, utilizan profusamente os medios dixitais vivindo nun mundo virtual que desprazou as relacións interpersoais ao mínimo. Así queda ilustrado polos datos de que a formación de parellas mediante o contacto a través de internet sexa o maioritario en EEUU, ou de que a metade dos solteiros británicos nunca concertasen unha cita coas súas parellas cara a cara (The datemix).


Naturalmente cando se fala dos millennials e post-millennials deben terse en conta os contextos onde viven e se socializan. Concentrando as análises nas democracias avanzadas a ambos os dous lados do Atlántico poden identificarse efectos diversos e importantes. Por exemplo, no caso de España e das sociedades mediterráneas, é crucial certificar a menor valoración que parecen prestar os (post) millennials aos roles asumidos culturalmente pola familia. As derivacións que iso implicaría para o mantemento dun réxime do benestar familista como o predominante na Europa do Sur --e apenas patriarcal ao modo en que adoitaba desenvolverse-- son de longo alcance.


Os sociólogos afixemos a establecer como ‘ritos de paso’, fundamentais na vida das persoas, os momentos en que se iniciaban outras etapas como a formación, por exemplo, de parellas e familias. No caso de España, sucede que agora os membros da xeración dos ‘millennials’ xa non casan. Segundo os datos da EPA (Enquisa de Poboación Activa, II/2016), apenas un 19% do total das españolas entre 20 e 34 anos formalizaran a súa unión sentimental. Segundo o INE, a idade media ao matrimonio dos españois é de 37 anos para os homes e de 34 para as mulleres. De realizar unha proxección estatística mecánica, e se continuase esta tendencia, en 2030 non se celebrarían matrimonios antes dos 35 anos. As parellas vivirían ‘informalmente’ en convivencia ou unións de feito.


Levaban os ritos de transición --ou eran resultado-- do acceso a un emprego estable que se confiaba manter por longo tempo (se fose posible ata a xubilación).Eran eses momentos críticos na biografía da xentes que o preclaro sociólogo Manuel Pérez Yruela, ilustraba socráticamente como de ‘caída da guindeira’. Requiríase clarividencia respecto de como afrontar o futuro. Aqueles novos adultos que non conseguían transitar funcionalmente cara ao novo status podían restar nunha situación de permanente expectativa existencial durante o resto das súas vidas. Circunstancia que agora forma parte inalienable do horizonte laboral de non poucos (post) millennials.


Nos tempos que corren, a activación laboral e os cambios tecnolóxicos condicionan poderosamente ao proceso de ‘caída da guindeira’. É indubidable que a Gran Recesión desatada en 2007-08 afectou moi duramente ao sistema xeral de relacións sociais e económicas establecido no hemisferio occidental tras a Segunda Guerra Mundial. Por encima de calquera outra consideración, destaca a progresiva robotización das nosas democracias que anuncia cambios profundos e estruturais na vida das próximas xeracións. Correspóndese iso para os efectos da chamada cuarta revolución (post) industrial impulsada pola xeneralización da internet e a automatización. Todo parece apuntar a que se intensificarán as progresivas aplicacións da intelixencia artificial (IA) e a ulterior maximización tecnolóxica produtiva. As consecuencias de tales tendencias é que boa parte do traballo asalariado considerarase superfluo desde un enfoque estritamente mercantilista.


A visión convencional entre economistas era que os avances tecnolóxicos crearían novas oportunidades laborais. Pero nos últimos anos demostrouse o contrario. Non é que diminúan linealmente os empregos como consecuencia da IA e a robotización, senón que grupos de cidadáns con niveis baixos de cualificación laboral xa non poden optar a salarios que lles provean de estándares de vida satisfactorios, ou que lles habiliten a efectuar ritos de paso con garantías de suficiencia material. Na medida en que se produce unha baixada nos soldos dos empregos susceptibles de automatización ou de baixa cualificación, minguan as ofertas laborais tal e sucedía en fábricas e centros de traballo tras a segunda e as terceira revolucións industriais. Ante tal perspectiva, a caída da guindeira pode ser traumática ou, sinxelamente, non chegarse a producir.


Naturalmente se os (post) millennials con menores destrezas non dispoñen de capital para vivir, o problema da pobreza aumentará. A non ser que as familias sigan funcionando como ‘caixas de resistencia’ de microsolidaridad que liquiden as situacións máis perentorias, a falta dunha eficaz acción do Estado do Benestar e da implementación dunha renda cidadá.


Non se trataría, por tanto, de que os asalariados menos cualificados permanecesen nunha situación de pobreza (working poor), senón que verían obstruidos os seus itinerarios de mobilidade ascendente. Por iso é polo que cobre cada vez maior importancia a provisión de instrución, capacidades e competencias que posibiliten emancipación e igualdade de oportunidades. Alternativamente, e co ascenso da plutocracia, a anglobalización e o poder corporativo, o futuro dos nosos mozos maduros podería encamiñarse cara ao neofeudalismo. Un escenario no que a caída da guindeira pasaría a ser un episodio irrelevante nas súas biografías.

Sen comentarios

Escribe o teu comentario




He leído y acepto la política de privacidad

No está permitido verter comentarios contrarios a la ley o injuriantes. Nos reservamos el derecho a eliminar los comentarios que consideremos fuera de tema.

Máis opinión
Opinadores

Galiciapress
Praza da Quintana, 3; 15704 Santiago de Compostela
Tlf (34)678803735

redaccion@galiciapress.es o direccion@galiciapress.es
RESERVADOS TODOS OS DEREITOS. EDITADO POR POMBA PRESS,S.L.
Aviso legal - Política de Cookies - Política de Privacidade - Configuración de cookies - Consello editorial - Publicidade
Powered by Bigpress
CLABE