Santiago acollerá a 30 menores inmigrantes en breve, outros 30 xa están na Coruña

A conselleira galega Fabiola García explicou que este segundo traslado levará a cabo de maneira inminente, despois de que a Xunta coñecese a decisión por canles extraoficiais. Fabiola García asegurou que o proceso está a ser xestionado polo Executivo central “pola porta de atrás”, sen coordinación previa co Goberno autonómico. A responsable de Política Social acusou o equipo de Pedro Sánchez de enviar máis nenos dos que foran inicialmente anunciados e de facelo sen notificalo á administración galega, o que, na súa opinión, supón unha imposición que tensiona os mecanismos de colaboración institucional.

Un plan estatal marcado pola urxencia

A chegada destes menores enmárcase no plan posto en marcha polo Goberno central o pasado mes de agosto en cumprimento da orde do Tribunal Supremo, que instou a adoptar medidas urxentes para a protección dos nenos migrantes chegados a Canarias. A saturación dos recursos insulares, que deixara fóra do sistema de acollida a máis dun milleiro de solicitantes de asilo, obrigou ao Executivo a iniciar a súa distribución por diferentes comunidades autónomas.

Nun primeiro momento, a Xunta de Galicia anunciara que non prevía acoller a ningún destes menores, argumentando limitacións nos servizos de protección e nos recursos dispoñibles. Con todo, o plan estatal ha derivado en que Galicia deberá finalmente albergar a un total de 317 menores migrantes, cifra que a conselleira García atribúe directamente a un acordo político alcanzado entre Pedro Sánchez e Carles Puigdemont no marco das últimas negociacións no Congreso dos Deputados.

A repartición en Galicia

O primeiros quince nenos xa se atopan instalados na Coruña, nun centro xestionado xunto a entidades sociais, onde reciben atención en ámbitos de saúde, escolarización e apoio psicolóxico. A súa procedencia maioritaria é de Mali, un país marcado por conflitos armados que forzaron a miles de menores a fuxir en busca de asilo en Europa.

En canto ao grupo que chegará a Santiago, aínda non se precisaron nin as idades dos mozos nin a localización do centro de acollida. As entidades que traballan na cidade, no entanto, sinalan que será necesario un esforzo adicional en recursos educativos e sanitarios para garantir a súa integración.

Paralelamente, o Ministerio de Infancia e Mocidade remitiu este xoves á Xunta a documentación relativa a outro catro menores migrantes non acompañados, cuxa tutela pasará a depender directamente da administración autonómica. Estes súmanse aos vinte expedientes que a Dirección Xeral de Familia, Infancia e Dinamización Demográfica tramita actualmente. Todos eles serán derivados ao novo centro de menores específico que se porá en marcha en Monforte de Lemos, pensado para atender casos de alta vulnerabilidade.

Críticas e posicións enfrontadas

A Xunta expón que esta recolocación en Galicia responde a unha estratexia unilateral do Goberno central, executada sen mecanismos de concertación efectiva. Desde a consellería de Política Social saliéntase que non se trata dunha oposición á acollida de menores en situación de vulnerabilidade, senón á falta de planificación e diálogo. O Executivo galego denuncia que os traslados se comunican de maneira precipitada, dificultando a creación de prazas e equipos especializados para atender con garantías aos mozos.

Por parte do Goberno central, a operación enmárcase na obrigación legal de garantir a protección de todos os menores migrantes que chegan a España, seguindo o ditado polo Tribunal Supremo. Fontes ministeriais defenden que todas as comunidades autónomas deben corresponsabilizarse na atención dos solicitantes de asilo, especialmente nun contexto de saturación como o vivido en Canarias. Con iso, sosteñen, non só se dá unha resposta a unha emerxencia humanitaria, senón que se cumpre coa normativa internacional en materia de infancia e dereitos humanos.

Mentres tanto, organizacións sociais e asociacións de defensa dos dereitos dos migrantes consideran que o debate político entre administracións non debería condicionar a atención aos menores, que se atopan en situación de especial vulnerabilidade. Estas entidades lembran que moitos dos mozos acaban de fuxir de contextos de guerra, fame negra ou persecución, e que o esencial debe ser garantir unha acollida axeitada e estable.

Un desafío de integración

O reto para Galicia a curto prazo será instrumentar unha rede de acollida suficiente e eficaz que permita non só cubrir as necesidades máis inmediatas destes menores, senón tamén avanzar na súa integración social e educativa. A chegada de 317 nenos nos próximos meses, sumados aos que xa reside na comunidade en distintos centros de protección, esixirá incrementar o número de educadores, psicólogos, traballadores sociais e mediadores culturais.

Antes da polémica chegada destes menores, a Xunta dixo que a súa rede xa estaba desbordada.