Di que na vida das persoas hai dous elementos importantes: o que lle gustaría que fose a súa vida, o desexo, e outra a real, a que está a vivir, coa que non sempre está de acordo. Aquí entran as ilusións, os soños, que seguen sendo ferramentas imprescindibles para que a vida sexa o máis levadía posible. "Que é a vida? Un frenesí. Que é a vida? Unha ficción, unha sombra, unha ilusión, e o maior ben é pequeno: que toda a vida é soño e os soños son”, escribía Calderón da Barca na súa obra A vida é soño.

Cando marcamos o último día do ano, 31 de decembro, somos conscientes de que chegou ao seu fin un ano máis. Neste caso, o 2024, que foi de todo menos agradable. Son tantas e tantas as cousas que sucederon nestes 365 días que algunhas nos parecen moi afastadas, outras se gravaron na nosa mente e non vanse a borrar por moito tempo que transcorran.

A política nacional, a autonómica e a municipal estiveron permanentemente na información diaria que chega á cidadanía por distintas canles de información: diarios dixitais, prensa escrita, radios, televisión, axencias e até por “radio macuto”, que non sempre é fiable.

Non hai que esquecer que a política internacional vén marcada, por desgraza, polas guerras tan sanguentas que están a ter lugar, en Ucraína, a brutal actuación de Israel en Gaza, á que se sumou a intervención do exército israelí no Líbano. A derrota do réxime de Asad en Siria por parte dos rebeldes tras trece anos de loita sanguenta, na que miles e miles de persoas tiveron que marchar do país e as que foron asasinadas. Agora foi o ditador o que fuxiu, con millóns en bancos estranxeiros, a Rusia, un dos seus principais “amigos”. Pero non só hai activas esas dúas guerras, as máis próximas mediáticamente, senón que hai outros conflitos armados a gran escala: en Burkina Faso, Somalia, Sudán, Iemen, Myanmar, Nixeria. Varias organizacións constataron un aumento nos conflitos armados nos últimos anos, tras décadas nas que se mantiveron baixos. Uns países nos que se visualizan pouco estas guerras e, así, a presión internacional é menor, por desgraza para os seus habitantes, que sofren as consecuencias da guerra con miles e miles de mortos e fames negras devastadoras.

Outros países sofren os efectos da pobreza con réximes autoritarios, onde os ditadores marcan para sempre as vidas dos seus habitantes. Outros ven privados das súas liberdades, e as que máis salguen perdendo son os nenos e as mulleres, onde os talibán impuxeron a súa interpretación especial do Corán e quitáronlles todos os seus dereitos. As mulleres convertéronse en escravas dos seus maridos, pais ou irmáns. É unha situación realmente angustiosa. É a realidade deses países que, por moito que os seus habitantes queiran cambiala, non é posible senón chega a axuda desde o exterior, cousa que non adoita ocorrer.

O mundo está gobernado, nalgúns países, por ditadores, que cada día avanzan máis. É un mundo de descerebrados? Iso parece cando a ultradereita, populista e enganosa está a vender políticas que son camelos. Quen ten a culpa? Pois todos, uns en maior medida, outros en menor, pero non se escapa ninguén das súas responsabilidades.

A desafección política é grande; as esquerdas, os liberais e a dereita “moderada” non fixeron ben o seu traballo. Alemaña é o exemplo europeo máis recente. En España, a situación vívese máis de cerca e este ano foi como unha nora, cuxas consecuencias están a ver. Non hai diálogo entre os dous grandes partidos, máis ben a súa relación parece unha velada de boxeo, onde se dan de xeito abondo durante o tempo que dura o combate. O PP botouse ao campo, tentando que os de VOX, extremistas, non lles sigan quitando votos. Unha actuación, a do PP, de bastante insolidaridad e falta de apoio a políticas que beneficien á cidadanía. Esta actitude non se viu nos gobernos de Aznar e Rajoy. Tiñan outro sentido de Estado sen desculpar os erros que cometeron nos seus gobernos respectivos. Dicía o cantautor Ricardo Arjona que “Por andar polas nubes un esquécese do solo”. Iso é o que lles está sucedendo. Mentres que o PSOE está metido de cheo en dous problemas: a necesidade de votos para sacar adiante leis e os problemas xudiciais que se verán no 2025.

Resumir nunhas poucas liñas o que sucedeu neste 2024 é imposible; deixámonos moitas cousas, pero os políticos deben facer unha reflexión en profundidade neste 2025 para tranquilizar a situación. Escribía Antonio Machado que “Fuxide de escenarios, púlpitos, plataformas e pedestais. Nunca perdades contacto co solo; porque só así teredes unha idea aproximada da vosa estatura”.

Así que, este 2025 sexa un ano de soños que se transformen en realidade: soñar non é malo, pero non se vive só deles, senón de feitos. De cambio, de parar a guerra, de solidariedade e de ética.