A planta de biogás do Saviñao "non terá oposición do Concello si pasa os filtros da Xunta", critican veciños

Din que as palabras llas leva o vento. No Saviñao, de momento, só teñen iso, palabras, aínda que pouco halagüeñas, que sinalan que un proxecto está próximo a cambiar de maneira radical a vida deste municipio do rural lucense con pouco máis de 3.000 habitantes. Trátase dunha planta de biogás que, segundo indicou o Concello aos veciños, está a sobrevoar a localidade. A falta dun proxecto concreto, de momento só trataríase dun “flirteo” entre os potenciais promotores con algunhas granxas veciñas para coñecer a súa predisposición de tratar os seus xurros, do mesmo xeito que lodos de depuradora. 

A noticia transcendeu a semana pasada despois de que a Asociación veciñal da parroquia de Vilaesteva emitise un comunicado alertando dun hipotético “accidente medioambiental” se esta planta chegase a instalar, como prevén, no lugar de Sanxumil, a escasos 200 metros dalgunhas vivendas e a menos dun quilómetro do núcleo urbano de Currelos, que conta con escola e centro de saúde.

Patricia Varela, presidenta da asociación de veciños, foi a primeira en elevar as queixas dos habitantes das aldeas afectadas en previsión de que os cheiros desta actividade poidan condicionar a vida no municipio, así como o constante ir e vir de camións de gran tonelaxe ou, mesmo, a teórica contaminación dos mananciais que abastecen ás vivendas de Sanxumil, así como eventuais danos sobre o patrimonio ao ser unha das probables localizacións unha zona onde podemos atopar un conxunto de mamoas. 

“O CONCELLO NON SE OPORÁ”

Con todos estes ingredientes, a inquietude no Saviñao e no conxunto da Ribeira Sacra é grande, pero a pesar de que pasou xa máis dunha semana desde que transcenderon as primeiras informacións, desde a Asociación veciñal da parroquia de Vilaesteva seguen igual que estaban. “Non sabemos nada novo. Non hai un proxecto presentado no Concello, ou polo menos así llo fixo saber o alcalde a algúns medios”, recoñece Varela. 

De feito, o hermetismo neste sentido é total. Galiciapress tentou a semana pasada comunicar co goberno municipal por mail e teléfono, sen que teña resposta aos seus requirimentos. O que non ocultaron foi o “interese por parte de dúas persoas” de levar esta iniciativa até O Saviñao. “Dixéronnos que se ese proxecto se presenta e supera os filtros da Xunta o Concello non se oporán á súa instalación”, apuntan desde a asociación, que teñen constancia de que os movementos polo momento están dirixidos a buscar acordos cos gandeiros da contorna. 

“Sabemos que barallan catro posibles emprazamentos, aínda que dous xa foron descartados”, detalla o colectivo veciñal, sendo o de Sanxumil o favorito nesta quiniela, que podería ter consecuencias sobre outros núcleos como as parroquias de Segán, San Vitorio, Chave e os lugares de Castro e Córneas. 

Por agora non hai encima da mesa a opción dun novo encontro entre as partes para coñecer os pormenores desta iniciativa. No entanto, os veciños solicitaron ao Concello tomar a palabra no próximo pleno municipal para tomar parte no debate. 

FIRMAS E MESA REDONDA

Sen máis avances, os esforzos da comunidade de veciños están enfocados en lograr máis apoios na campaña de recollida de firmas online que comezou de maneira meteórica e que logrou solicitar máis de medio milleiro de apoios virtuais en só 24 horas. 

Agora a formulación é levar rubrícalas ao papel, pois queren “levalas fisicamente ao Concello” para mostrar a oposición veciñal, pois moitos dos habitantes do Saviñao “son persoas maiores, sen correo electrónico ou que non sabe mover con soltura na rede”. A falta de concretar onde se instalarán as mesas para recoller esas firmas, aínda que Varela puntualiza que barallan colocar formularios en establecementos como supermercados e bares para que a xente poida adherir, ademais da habitual “casa por casa”. 

Por outra banda, a falta de data, a Asociación de veciños trata de organizar unha mesa redonda informativa na que explicar “que é e que implicacións ten unha planta de biogás para as persoas que viven preto de elas”. Organizacións como ADEGA e os gandeiros de Coesese que no seu día se opuxeron á planta de biometano xa contactaron cos veciños do Saviñao para trasladarlles o seu apoio, así como grupos de Antas de Ulla.

“NON DEIXARÁN CHEIROS SÓ Aos VECINOS  

O principal temor dos veciños é que a actividade dunha planta de biogás poida ser un hándicap para vivir na localidade polos malos cheiros asociados a esta industria. En municipios onde sofren o despoboamento, estes proxectos convidan a moitos xa non só a saír, senón a descartalos como opción para residir. 

“Os cheiros e a posible contaminación son cousas que nos preocupan moito. Tamén posibles accidentes ambientais, que en principio non deberían ocorrer pero que están á orde do día”, lamenta Varela, mentres agrega que o tráfico de transportes deteriorará as vías do Saviñao, onde algunhas estradas xa restrinxen a circulación a vehículos de moitas toneladas. “Non nos deixarán cheiros só aos veciños de Vilaesteva, senón a todas as vivendas por onde vaian eses camións”, consideran. 

Resulta obvio que unha planta de biogás pode ser beneficiosa para moitas explotacións gandeiras nunha contorna rural como este, onde o peso do sector primario é máis que evidente. A cuestión é si existe un verdadeiro problema no tratamento dos residuos como para necesitar dunha instalación así. 

Varela cre que non existe tal problema e que “as granxas aquí non son tan grandes nin lles faltan lugares para poder botar os xurros nos seus campos”. “Os gandeiros no seu maior parte están en contra ou teñen dúbidas. Por iso queremos celebrar canto antes a mesa redonda. O que lles están vendendo é que o residuo sólido vai poder usar para a obtención de forraxe, pero o que nos din os expertos é que lle faltan elementos importantes que fan que non serán tan produtivo ou, mesmo, tóxico para o solo”, advirte Varela, que espera que o vento que sopra no Saviñao leve as palabras lonxe antes de que cheguen os malos cheiros.