Goberno e PSOE acordan como solicitar a devolución das cláusulas chan

O Goberno pactou co PSOE a solución extraxudicial para devolver o diñeiro cobrado indebidamente polas cláusulas chan non transparentes. O Executivo ultima un real decreto lei para articular este sistema que previsiblemente se aprobará no Consello de Ministros deste venres.

O procedemento de reclamación extraxudicial terá carácter gratuíto e contempla un prazo máximo de tres meses para poder alcanzar o acordo, co que non faría falta acudir á Xustiza.

Isto permite evitar unha avalancha de demandas nos tribunais que "colapsarían os órganos xudiciais", sinalou Robles, quen precisou que os usuarios dispoñerán de 15 días para estudar a proposta da entidade e tomar unha decisión.

Calquera outro acordo entre as partes, por exemplo a devolución mediante amortización parcial do capital do préstamo, terá carácter subsidiario e dependerá da aceptación expresa e por escrito do cliente, en documento parte, coas debidas garantías de transparencia e información.

As entidades están obrigadas ao establecemento dun procedemento para atender as reclamacións dos consumidores ao obxecto de facilitar o acordo extraxudicial.

MECANISMO "RÁPIDO"

Así o confirmaron en rolda de prensa os o portavoz de Economía do PSOE, Pedro Saura, e a presidenta da Comisión de Xustiza, Margarita Robles, así como o vicesecretario xeral de Cidadáns, José Manuel Villegas.

O Grupo Socialista absterase na votación da convalidación do real decreto lei cando chegue á Cámara Baixa tras a súa aprobación no Consello de Ministros, tras ser aprazada a súa aprobación polo Goberno en dúas ocasións para poder chegar ao consenso na súa tramitación cos socialistas, posto que xa contaba co apoio de Ciudadanos.

Saura explicou que se trata dun mecanismo extraxudicial "rápido" e "transparente", que non implica ningún tipo de quita para o consumidor, de obrigación para todas as entidades financeiras e voluntario para os usuarios, que sempre poderán acudir en última instancia aos tribunais.

Neste sentido, celebrou que tras un mes de negociación o Goberno realizase cambios no decreto lei presentado nun primeiro momento, co que se consegue que se consolidan todos os dereitos dos consumidores, fronte aos anteriores textos do mecanismo, "desequilibrados en favor das entidades financeiras".

Así, explicou que os bancos terán que informar a todos os consumidores que teñan unha cláusula chan a opción de acudir ao procedemento extraxudicial, con previsión expresa e desagregada dos correspondentes intereses de demora, precisou Saura.

PAGO DE COSTAS E ÓRGANO DE SEGUIMENTO

En calquera caso, Saura e Robles aseguraron que non exime con carácter xeral ás entidades de crédito do pago de costas se a reclamación finalmente termina nos tribunais. Se o consumidor obtivese unha sentenza máis favorable que a oferta recibida das entidades de crédito, o xuíz poderá impoñer a estas a condena en costas.

No ámbito fiscal, as cantidades devoltas non estarán suxeitas ao gravame por IRPF, xa sexa por este procedemento ou pola vía xudicial.

Os excesos que poden aflorar como consecuencia da devolución na dedución por adquisición de vivenda habitual ou en relación con gastos que tivesen a consideración de deducibles non devengarán intereses de demora, recargas nin sanción de ningún tipo. Ademais, haberá limitación das hipotéticas devolucións aos exercicios non prescritos.

O real decreto que ultima o Goberno, acordado con Cidadáns e o PSOE, fixará a existencia dun órgano de seguimento, control e avaliación das reclamacións efectuadas que poderá propoñer as medidas que ao seu xuízo sexan necesarias para impulsar unha correcta implantación do mecanismo extraxudicial. Neste órgano inclúense aos representantes dos consumidores e da avogacía, tal e como reclamaba o PSOE.

PODERASE RECLAMAR EN CALQUERA ENTIDADE

Pola súa banda, o vicesecretario xeral de Ciudadanos, José Manuel Villegas, mostrouse satisfeito porque a súa formación logrou introducir varias das súas reivindicacións como que os afectados poidan recuperar en efectivo o diñeiro pago indebidamente e reclamar ante calquera entidade.

Tamén destacou a importancia de que a banca asuma as cousas do proceso se perde nos tribunais, que as entidades estean obrigadas a informar os afectados e non poidan cobrar recargas nin intereses e que os usuarios de banca estean presentes no órgano de control da arbitraxe.

DEVOLVER O EXCESO DE DEDUCIÓN DE VIVENDA

Os cidadáns que reciban o cobrado de máis polas súas entidades bancarias como consecuencia da aplicación de cláusulas chan nos seus préstamos hipotecarios deberán regularizar a súa situación fiscal co Ministerio de Facenda, devolvendo o exceso de dedución por vivenda no IRPF se se beneficiaron de ela.

A dedución por vivenda, das máis cuantiosas no IRPF, está relacionada coa cota hipotecaria que pagan os contribuíntes, de tal forma que se agora reciben unha parte do pago de máis polas cláusulas chan, a dedución que se aplicaron no seu día tamén debería ser menor e, por tanto, terán que devolver o exceso a Facenda, aínda que só dos anos non prescritos. Esta dedución eliminouse para as vivendas adquiridas despois do 1 de xaneiro de 2013.

Ademais, os intereses de demora que presumiblemente deberá abonar o banco polo tempo transcorrido entre a aplicación da cláusula chan e a devolución da mesma teñen a consideración de intereses indemnizatorios (fronte aos remuneratorios) e, por tanto, segundo o criterio de Tributos, son considerados ganancias patrimoniais e, como tal, deberase tributar por eles.

O que non terán que pagar en ningún caso, segundo o acordo alcanzado entre o Ministerio de Economía e os grupos parlamentarios de PSOE e Cidadáns, será sancións, recargas ou intereses de demora polo atraso da súa regularización fiscal, xa que se considera que non se produciu ningún enriquecemento persoal nin houbo ningún ánimo defraudatorio.

O ministro de Facenda e Función Pública, Cristóbal Montoro, xa confirmou a semana pasada que os contribuíntes que reciban devolucións polas reclamacións das cláusulas chan das hipotecas terán que tributar por elas se se beneficiaron da dedución por adquisición de vivenda habitual no IRPF e polos intereses de demora.

En declaracións aos xornalistas tras comparecer na Comisión de Facenda do Congreso dos Deputados, Montoro explicou que a lei tributaria actual "esixe que aquilo que se utilizou como dedución ou desgravación se devolva". Con todo, aclarou que dita devolución non levará "ningún tipo de recarga ou sanción" para os afectados.

En canto aos intereses de demora, Montoro apuntou que "é inevitable que tamén tributen" e que "o farán como incremento patrimonial, tendo en conta da natureza dos mesmos".