Un castelo da Idade Media en Monte do Gato para os pés ao proxecto eólico da Xunta e Greenalia

Unha fortaleza medieval, descuberta no emprazamento onde se proxectaba o complexo eólico, podería paralizar todos plántelos da Xunta e Greenalia na zona de Monte do Gato.

O seu descubridor, o arqueólogo Antón Malde, cualifica de "sonrojane" que ata o de agora ninguén se decatase da existencia do castelo.

Aeroxeradores de Greenalia | Foto: EP

"De confirmarse a existencia desta fortaleza, a Xunta, como en todos os informes, tomará as medidas correctoras necesarias para unha adecuada conservación e protección dos bens atopados". Esta é a resposta que dá a Dirección Xeral de Patrimonio do Goberno galego ao achado arqueolóxico relativo á localización de a Torre de Teodomiro, no Monte do Gato, na comarca de Betanzos (A Coruña), onde as empresas Greenalia e Galenergy proxectan seis parques eólicos con 40 aeroxeradores e unha potencia que rolda os 200 megawatts.

Fuentes da Consellería de Cultura consultadas por Europa Press sinalan, en calquera caso, que "polo momento" a mencionada dirección xeral "non recibiu ningún escrito, proxecto ou solicitude para realizar as prospeccións e comprobar dita información".

A información é a que sitúa nas proximidades dun parque de Greenalia con seis aeroxeradores a Torre de Teodomiro, un castelo da Idade Media que está catalogado como ben de interese cultural (BIC) e recolleito no plan xeral de ordenación municipal (PXOM) de Aranga pero que ata o de agora ninguén situara no mapa.

O autor do descubrimento, o arqueólogo Antón Malde, tamén en declaracións a Europa Press, tacha de "vergoñosa" que isto fose así e que a compañía que proxecta varios parques eólicos neste monte non dese coa localización da torre. "A min non me custou moito dar con el (co castelo) coas técnicas que hai hoxe en día", afirma.

Hai uns meses, a tamén veciña da zona e bióloga Mónica Fernández-Aceytuno presentou alegacións a outro dos parques que se planea implantar neste monte ao dar con varios túmulos funerarios (mámoas), ante o que Greenalia xa anunciou que elaboraría outro informe de patrimonio.

"FOSE DA POLIGONAL"

Agora, por mor da información que publicou este xoves o diario 'A Opinión da Coruña', fontes da compañía apuntan a Europa Press que están abertos a calquera "cambio ou mellora" que supoña minimizar o impacto dos seus proxectos no Monte do Gato e aclaran que a tramitación se atopa aínda nunha fase inicial.

En calquera caso, precisan que "o suposto elemento" detectado no mapa polo arqueólogo Antón Malde está fóra do seu poligonal, que é o polígono de referencia para a localización xeográfica do parque.

Este extremo ratifícao o propio Malde, aínda que precisa que "os bens de interese cultural teñen contornas de protección lexislados por lei" e engade que tamén contemplan "unha zona de amortecemento a maiores".

Localización da fortaleza | Foto: EP

"Hai cableado, hai torres... Hai unha afección paisaxística e visual; o tema non termina nun plano en dúas dimensións. Existe unha protección ambiental que implica as tres dimensións", advirte.

O ALCALDE AUGURA UNHA FREADA

Neste escenario, o alcalde de Aranga, o popular Alberto Pratas, entende que o achado supoñerá unha freada para estas iniciativas. "Cambia as cousas, por suposto", afirmou, en declaracións a Europa Press.

Xunto ao de Aranga, o conxunto de parques eólicos proxectados por estas dúas empresas afectan a outros tres concellos: Oza-Cesuras, Coirós e Curtis.

'AIRE LIMPO NAS MARIÑAS DO MANDEO'

Pola súa banda, a portavoz da plataforma Aire Limpo nas Mariñas do Mandeo --reserva da biosfera--, Esperanza González, que en declaracións a Europa Press celebra a noticia, chama a atención sobre todos os trámites que superaron estes proxectos a pesar de que este conxunto arqueolóxico está recollido no PXOM do Concello de Aranga.

Constituída formalmente hai unha semana, pero con varios meses de traballo informativo ás súas costas, esta plataforma aspira a dar voz aos máis de 200 veciños censados na parroquia de Fervenzas, en Aranga, e que se verían afectados de saír adiante estes parques.

Este martes reuníronse co rexedor e Esperanza González censura que "non foi capaz de asinar un non" ás iniciativas eólicas. O primeiro edil popular, pola súa banda, asegura que non está "nin a favor nin en contra" dos parques eólicos e subliña que corresponde á administración avaliar se son legais.

Aínda que, pola súa banda, compromete "todo o apoio" aos veciños e asegura que lles prestará asistencias técnica e xurídica para "velar" polos seus intereses.