Unha ampla maioría das familias rexeita o libro electrónico da Xunta, E-dixgal, segundo unha enquisa

Unha enquisa realizada por Anpas Galegas sobre a dixitalización na escola e o programa 'E-Dixgal' sinala que o 70% das familias rexeita continuar con esta iniciativa durante o curso 2024/2025, unha porcentaxe que se repite no nivel de insatisfacción en relación coa formación recibida polos seus fillos.

Ademais, entre as conclusións do informe presentado este martes por Anpas Galegas recóllese que este programa "non mellora a aprendizaxe do alumnado" nin tampouco "o seu nivel de competencia dixital".

Así, a enquisa, realizada no mes de maio a case 4.000 proxenitores, sinala que a información que recibiron as familias sobre este programa é "nula ou escasa".

En concreto, "a metade das persoas consultadas indican non recibir ningunha información sobre os posibles beneficios que este programa pode ter para a aprendizaxe, nin sobre o uso que se lle dá en cada materia".

Para as Anpas, estes resultados indican que a implementación deste recurso "levou a cabo sen contar nin tan sequera a nivel informativo coas familias". "Non se posibilitou a nais e pais comprender o que levaba consigo o emprego de E-Dixgal na aula", afirma.

TEMPO DE USO
Así mesmo, o informe das Anpas expón que preto do 50% do alumnado emprega E-Dixgal entre tres e cinco horas diarias, e un 11% máis deste tempo. Máis detalladamente, observan un aumento do tempo de uso nos últimos cursos da ESO.

En casa, o tempo de uso deste programa máis frecuente é entre unha e dúas horas diarias, salvo no caso de 5º de primaria, no que se sitúa entre unha hora ou menos.

Doutra banda, as familias mostran "claro desacordo" cos posibles beneficios do libro dixital. "Non consideran que o estudante gañe autonomía na realización das tarefas, que supoña unha mellor comprensión das materias ou que estea máis motivado", relata o informe.

Tamén coinciden en que as actividades que se realizan "non están adaptadas ao ritmo e características" do alumnado. Entre outros inconvenientes que detectan os pais e nais, destaca a necesidade de controlar que fai o seu fillo no computador mentres o utiliza.

REPENSAR O USO
Ante estes datos, as Anpas galegas consideran que 'E-Dixgal' "reproduce o modelo pedagóxico" que xa existía. "Un cambio de soporte que non leva a un cambio de modelo, cara a outro que sexa máis favorecedor da aprendizaxe colaborativo e interdisciplinar, e da creación e do protagonismo do alumnado; con maior individualización e adaptación ao ritmo e circunstancias de cada estudante, que atenderá á contorna e á realidade da escola", sosteñen.

Un modelo no que, segundo as Anpas, débense integrar "unha gran diversidade de recursos ao servizo da aprendizaxe" de cada estudante e que, á súa vez, "favoreza a adquisición das distintas áreas de competencia dixital".

"Hai que repensar o uso dos recursos educativos para polos ao servizo da escola que queremos, para o que resulta imprescindible a participación da comunidade educativa", conclúe o informe.
Edixgal é unha plataforma de aprendizaxe dixital creada pola Xunta de Galicia para introducir recursos educativos dixitais nos centros de educación primaria e secundaria desta comunidade autónoma. O seu principal obxectivo é reducir a dependencia dos libros de texto físicos e fomentar unha educación interactiva, actualizada e accesible a través de dispositivos electrónicos.

Como funciona Edixgal?

Edixgal é unha contorna en liña que ofrece contidos e ferramentas didácticas para o alumnado e o profesorado de centros educativos públicos en Galicia. A continuación detállanse as súas características principais:

Materiais educativos dixitais: A plataforma alberga recursos para materias como matemáticas, lingua, ciencias, historia, entre outras, que son producidos e actualizados por editoriais especializadas. Estes materiais están deseñados para complementar ou substituír os libros físicos, brindando unha experiencia de aprendizaxe adaptada á era dixital.

Accesibilidade en liña e fóra de liña: Aínda que se accede en liña a través dunha conexión a internet, moitos contidos pódense descargar e utilizar sen conexión, permitindo así que os estudantes poidan estudar ou repasar sen estar conectados en todo momento.

Ferramentas interactivas para a aprendizaxe: Edixgal incorpora funcionalidades como cuestionarios interactivos, vídeos, simuladores e actividades prácticas que buscan facer a aprendizaxe máis dinámico. Estas ferramentas permiten ao profesorado avaliar o progreso do alumnado en tempo real e adaptar o ensino ás necesidades de cada clase.

Adaptación para todos os niveis de aprendizaxe: O sistema permite axustar os contidos e as actividades a distintos niveis de aprendizaxe. Isto significa que os profesores poden personalizar o acceso a certos temas e exercicios dependendo das necesidades e habilidades de cada alumno ou grupo.

Control e seguimento educativo: Os docentes poden monitorear o progreso dos estudantes, identificar as súas áreas de mellora e realizar un seguimento do seu desempeño. Este control continuo axuda a realizar axustes no proceso de ensino de forma máis áxil.

Dispositivos electrónicos e formación: Para facilitar a implementación de Edixgal, o programa tamén proporciona dispositivos electrónicos, como tablets e portátiles, nas aulas e, nalgúns casos, en préstamo aos estudantes. Así mesmo, ofrécense sesións de formación para o profesorado, para asegurar que a adaptación ao ensino dixital sexa o máis efectiva posible.

Vantaxes de Edixgal

• Redución de custos: Ao substituír libros físicos por materiais dixitais, as familias aforran na compra de manuais cada ano.
• Actualización de contidos: Os recursos da plataforma son actualizados constantemente, garantindo que o alumnado reciba información recente e adaptada aos cambios curriculares.
• Fomento da competencia dixital: Edixgal promove que os estudantes desenvolvan habilidades dixitais esenciais desde unha idade temperá, o que lles preparará mellor para a contorna laboral e académico futuro.

Problemas de Edixgal

1. Conectividad e Acceso a Internet

• Desigualdade no acceso: Non todas as zonas de Galicia teñen acceso a unha conexión de internet rápida e estable. Isto afecto especialmente a zonas rurais, onde o acceso limitado á rede complica o uso de Edixgal.
• Fallas técnicas: A dependencia dunha conexión a internet estable fai que a plataforma sexa vulnerable a interrupcións no servizo, dificultando as clases en liña e o acceso a contidos.

2. Carga no Profesorado

• Falta de formación: Moitos docentes expresaron que a capacitación proporcionada non é suficiente para sacar o máximo proveito da plataforma. Ademais, a aprendizaxe de novas ferramentas dixitais supón unha carga adicional sobre o profesorado, que xa conta con outras responsabilidades.
• Adaptación de contidos: A plataforma require que o profesorado adapte materiais e métodos de ensino tradicionais ao formato dixital, o cal pode ser un proceso longo e que require tempo extra de planificación.

3. Problemas de Interfaz e Rendemento

• Complexidade de uso: Algúns usuarios, tanto docentes como estudantes, atopan a interfaz de Edixgal confusa ou pouco intuitiva, o que pode retardar o ritmo das clases e dificultar a adaptación.
• Baixo rendemento: Ás veces, a plataforma funciona lentamente ou se bloquea, especialmente cando moitos usuarios acceden ao mesmo tempo, o cal reduce a eficacia e fluidez nas leccións.

4. Limitacións dos Dispositivos

• Equipos insuficientes ou desactualizados: Aínda que o programa proporciona dispositivos, non sempre son suficientes para todos os estudantes, e algúns dispositivos dispoñibles están desactualizados ou teñen problemas de rendemento.
• Problemas técnicos: Os dispositivos necesitan mantemento regular e, ao ser usados por estudantes novos, están expostos a desgastes e danos frecuentes.

5. Sobrecarga para os Estudantes

• Aumento da exposición a pantallas: O uso prolongado de dispositivos electrónicos na aula aumenta a exposición a pantallas, o cal xerou preocupación entre pais e docentes polo impacto na saúde visual e o benestar dos estudantes.
• Distracción: Para algúns alumnos, a presenza de dispositivos na aula pode supor unha maior distracción, especialmente se non están afeitos utilizalos nunha contorna académica.

6. Fenda dixital Familiar

• Desigualdade socioeconómica: Non todas as familias contan cos recursos para apoiar a aprendizaxe dixital en casa, xa sexa por falta de dispositivos adicionais, conectividad, ou coñecementos para asistir aos seus fillos no uso da plataforma.
• Falta de apoio en casa: Algunhas familias teñen dificultades para axudar aos estudantes cos recursos dixitais debido a unha baixa competencia dixital, o que crea unha desigualdade no rendemento académico.

7. Limitación nos Contidos Dixitais

• Contido estático: A pesar de que a plataforma ofrece recursos variados, algúns contidos considéranse demasiado estáticos e non sempre resultan atractivos ou interactivos para os estudantes, o que pode afectar a súa motivación.
• Desfasamento curricular: Algúns docentes sinalan que certos contidos de Edixgal non están suficientemente actualizados para adaptar aos cambios no currículo escolar.