Os oncólogos galegos Luís Paz e Rosario García (CHUAC) abren vía contra o cancro de pulmón máis agresivo

O estudo internacional IMforte, coordinado polo oncólogo galego Luís Paz-Ares, foi unha das principais novidades do Congreso Anual 2025 da Sociedade Americana de Oncoloxía Clínica (NOXO). Este ensaio de fase III revelou que a combinación dos fármacos Tecentriq® (atezolizumab) e lurbinectedina reduce significativamente a progresión do cancro de pulmón microcítico en estadio estendido. A doutora Rosario García Campelo, do Instituto de Investigación Biomédica da Coruña (INIBIC) de Hospital Universitario da Coruña, tamén participou na investigación.

Este tipo de cancro é particularmente agresivo, e no momento do diagnóstico adoita estar xa diseminado. A supervivencia media é moi baixa e as alternativas terapéuticas son escasas, polo que calquera avance clínico xera gran interese na comunidade médica.

Os datos presentados en NOXO indican que esta combinación terapéutica diminúe un 46% o risco de progresión da enfermidade ou falecemento, en comparación coa monoterapia con Tecentriq®, e un 27% o risco de morte. IMforte é o primeiro ensaio deste tipo que demostra beneficios en supervivencia global e libre de progresión en tratamento de mantemento para este cancro.

Resultados sólidos en supervivencia

No estudo participaron 660 pacientes, dos cales 483 pasaron á fase de mantemento tras recibir un tratamento inicial con quimioterapia combinada e Tecentriq®. Desde ese punto, a supervivencia global foi de 13,2 meses para quen recibiron a combinación de Tecentriq® e lurbinectedina, fronte aos 10,6 meses co tratamento en monoterapia.

En canto á supervivencia libre de progresión, os datos mostran unha mediana de 5,4 meses para o tratamento combinado, máis do dobre que os 2,1 meses alcanzados con só Tecentriq®. A seguridade do tratamento foi coherente co observado en estudos previos e non se identificaron novos efectos adversos.

O deseño do ensaio seguiu un modelo aberto e aleatorizado, propio dos estudos de fase III. Todos os pacientes recibiron inicialmente catro ciclos de indución con carboplatino, etopósido e Tecentriq® antes de ser asignados aos diferentes grupos de tratamento de mantemento.

Investigación con selo galego e respaldo internacional

O proxecto, liderado polo oncólogo galego Luís Paz-Ares, xefe de Oncoloxía Médica do Hospital Universitario 12 de Outubro, foi apoiado por Roche e cofinanciado por Jazz Pharmaceuticals. A compañía española de orixe galega Pharma Mar tamén participa, xa que lurbinectedina —comercializado como Zepzelca®— é da súa propiedade.

O fármaco Tecentriq® está aprobado en múltiples países como tratamento para diferentes tipos de cancro, entre eles varios subtipos de pulmón, cancro urotelial, melanoma ou sarcoma. Actúa bloqueando unha proteína chamada PD-L1, o que permite ao sistema inmune recoñecer e atacar as células tumorais.

Con estes novos datos, a combinación con lurbinectedina sitúase como unha posible nova opción terapéutica para pacientes con cancro de pulmón microcítico en estadio estendido, que até agora contaban cun panorama clínico moi limitado.

Traxectorias profesionais dos oncólogos 

María do Rosario García Campelo é doutora pola Universidade dá Coruña coa tese "Avaliación de resultados do tratamento con terapias dirixidas en pacientes con Cancro Non Microcítico de Pulmón e alteracións moleculares potencialmente tratables 2024". 

Estudou Medicamento en Santiago de Compostela (1996) e especializouse en Oncoloxía na Coruña, con doutoramento en 2019. Traballou en centros internacionais como Moffit Cancer Center e Memorial Sloan Kettering. Actualmente, é xefa do Servizo de Oncoloxía na Coruña e dirixe investigacións no INIBIC.  

Luís Paz-Ares Rodríguez, nacido en Vilagarcía de Arousa, Galicia, en 1962, é un oncólogo de renome internacional. Se graduó en Medicamento na Universidade Autónoma de Madrid en 1986 e obtivo o seu doutoramento en 1993 cunha tese sobre eventos neoplásicos tardíos, recibindo a cualificación de sobresaliente "cum laude". Tamén completou un máster en Farmacoloxía Clínica na Universidade de Glasgow (1993-1995).
 

Actualmente, é xefe do Servizo de Oncoloxía Médica no Hospital Universitario 12 de Outubro de Madrid desde 2015, profesor titular na Universidade Complutense de Madrid e director da Unidade de Cancro de Pulmón no Centro Nacional de Investigacións Oncolóxicas (CNIO). Anteriormente, foi xefe de Oncoloxía no Hospital Virxe do Rocío de Sevilla (2007-2014) e realizou unha estancia como investigador visitante no Dana-Farber Cancer Institute en Boston.
 

Dr. Paz-Ares liderou máis de 350 ensaios clínicos e 60 proxectos de investigación, obtendo máis de 15 millóns de euros en financiamento público. Publicou máis de 490 artigos en revistas de alto impacto, cun índice H de 108 (Web of Science) e 129 (Google Scholar). 

En 2025, recibiu o Premio Nóvoa Santos de Asomega pola súa brillante carreira e compromiso coa humanización sanitaria, e foi admitido na Real Academia de Farmacia de Galicia, onde pronunciou un discurso sobre o cancro de pulmón de células pequenas.

Nunha entrevista recente, destacou os avances no tratamento do cancro, con taxas de supervivencia que pasaron do 35% nos anos 80 ao 60% actual en España. Avoga por tratamentos personalizados e o uso de terapias como CAR-T e a intelixencia artificial, salientando a empatía na relación cos pacientes.