APDR lanza 'crowdfunding' para sufragar a última batalla xudicial contra Ence

A Asociación Pola Defensa dá Ría (APDR) decidiu apelar á solidariedade económica da cidadanía para manter vivo o pulso legal contra a factoría de Ence. O colectivo de Pontevedra puxo en marcha unha iniciativa de financiamento colectivo co obxectivo de cubrir os elevados custos que supoñen os novos pasos procesuais ante o Alto Tribunal, nun intento por reverter a decisión que permite á compañía ocupar terreos de dominio público marítimo-terrestre durante cinco décadas máis. O financiamento xestionarase a través do portal Goteo, buscando o apoio de quen defenden a recuperación ambiental da ría.

O escenario xurídico actual é complexo e céntrase no incidente de nulidade que a asociación interpuxo recentemente fronte á sentenza do Tribunal Supremo. Desde a organización ecoloxista sosteñen que se produciu unha situación de indefensión, argumentando que a xustiza non entrou a valorar o fondo de moitas das cuestións expostas na súa demanda orixinal, como a duración excesiva dos permisos outorgados. A estratexia legal busca forzar un novo pronunciamiento que obrigue a devolver o expediente á Audiencia Nacional ou, no peor dos escenarios, abrir a vía cara ao Tribunal Constitucional.

Para comprender a magnitude deste litixio é necesario remontar a 2016, cando o goberno en funcións de Mariano Rajoy (PP) outorgou unha extensión de 60 anos á pasteira. Aquela medida administrativa foi inicialmente tombada pola Audiencia Nacional, dando a razón aos ecoloxistas e ao propio Concello de Pontevedra, pero o posterior recurso de casación da empresa e os seus aliados sindicais deu un envorco ao caso en Madrid. Agora, a APDR busca reactivar a vía xudicial para demostrar que aquela concesión vulnera a Lei de Costas e a lóxica de protección do litoral.

Un conflito que divide á cidade

Máis aló dos tribunais, o futuro da fábrica de Lourizán segue sendo o principal eixo de polarización entre os veciños da comarca. A sociedade pontevedresa permanece fracturada entre aqueles que consideran a planta un motor de emprego irrenunciable para a economía galega e quen a ven como un obstáculo insalvable para o desenvolvemento sostible e turístico da zona. E 

A esta incerteza legal e social súmase o delicado contexto de mercado que atravesa a compañía presidida por Ignacio de Colmenares. A multinacional non é allea ás fluctuaciones globais e actualmente enfronta un período complicado marcado polo descenso na cotización internacional do seu produto estrela. A caída do prezo da celulosa impactou nas contas da empresa, que reaccionou presentando un ERE. O persoal, outrora aliada da empresa, está en huega.

No horizonte que expón a APDR existen dúas posibilidades tras o seu último escrito: que o Supremo rexeite a nulidade e impoña as costas, obrigando a acudir ao Constitucional por vulneración de dereitos fundamentais, ou que admita o erro e dítese unha nova sentenza. En calquera dos casos, a asociación advirte que necesitará recursos para peritajes, procuradores e avogados especializados en dereito administrativo. O obxectivo final segue sendo que se xulguen os motivos medioambientais que, segundo denuncian, quedaron sen resposta no último fallo.

Traxectoria de loita ambiental

A credibilidade da APDR para solicitar este esforzo económico susténtase en máis de tres décadas de activismo na ría de Pontevedra. Desde a súa fundación en 1987, o colectivo protagonizou vitorias significativas contra a industrialización agresiva do litoral, sendo clave na saída da electroquímica Elnosa, veciña de Ence, e no traslado da madeireira Tafisa fóra do centro urbano. Na súa historial figura lograr condenas por delito ecolóxico contra directivos destas compañías, sentando precedentes importantes na xurisprudencia ambiental galega.

A motivación desta nova campaña transcende o meramente local e apela á conciencia global sobre a crise climática. Os promotores vinculan a presenza de Ence coa proliferación do eucalipto nos montes galegos, unha especie pirófila que asocian co risco de incendios forestais e a perda de biodiversidade. Para o colectivo, recuperar os bancos marisqueiros e as praias urbanas é incompatible coa actividade industrial na localización actual, polo que consideran que a loita é unha cuestión de saúde pública e futuro económico alternativo.

O equipo encargado de levar a cabo esta ofensiva xudicial está composto pola xunta directiva da asociación e o despacho de avogados de Mª José do Moral e Vicente Legísima, letrados con ampla experiencia en preitos medioambientais. Eles serán os encargados de administrar os fondos recadados para tentar que os tribunais reconsideren unha prórroga que hipoteca a fachada marítima de Pontevedra até case o final do século. A recuperación da ría, insisten, non admite máis demoras.