Sanidade, vivenda e Altri serán claves nun debate de estado de autonomía que se prevé bronco

Alfonso Rueda, líder do PP e presidente da Xunta, avanzou que a súa intervención no debate centrarase en avaliar os compromisos adquiridos hai un ano, tras a súa vitoria electoral, e en presentar novas propostas para a lexislatura. Na súa comparecencia tras o Consello da Xunta, destacou a estabilidade do seu Executivo, que, segundo el, cumpriu cos orzamentos e rende contas sen eludir o control parlamentario. Con todo, o seu chamamento a unha oposición con "mentalidade construtiva" xerou críticas, ao considerar que o PSdeG se mostra evasivo nalgúns temas e o BNG opta por un rexeitamento sistemático.

O presidente galego busca transmitir unha imaxe de normalidade e xestión eficiente, asegurando que o debate será unha oportunidade para que a cidadanía compare o seu modelo de goberno coas propostas da oposición. No entanto, a súa insistencia na necesidade dun diálogo produtivo contrasta coas acusacións de inmovilismo lanzadas polos grupos parlamentarios.

Bloque: críticas ao rodete do PP

Olalla Rodil, viceportavoz do #BNG, respondeu con dureza ás palabras de Rueda, acusando ao PP de practicar un absolutismo que bloquea calquera acordo. Rodil lembrou que no último debate de política xeral, o PP rexeitou todas as iniciativas do Bloque e, nos poucos pactos alcanzados, incumpriu acordar. Un exemplo destacado é a quita de 4.000 millóns de euros na débeda galega, negociada polo BNG en Madrid, que a Xunta refugou nunha reunión de apenas tres minutos co Ministerio de Facenda.

Rodil tamén criticou os anuncios buxán do Executivo, como leis de prevención de adiccións ou inclusión social que non avanzaron. O BNG, asegurou, acudirá ao debate con propostas realistas para mellorar a vida dos galegos, enfocadas no desenvolvemento económico e social, e pediu ao PP que abandone a súa actitude de rexeitamento sistemático.

Socialistas: propostas para a mocidade

Pola súa banda, o líder do #PSdeG, José Ramón Gómez Besteiro, presentou un ambicioso "Plan de primeira oportunidade" dotado con 100 millóns de euros anuais para impulsar o emprego entre os menores de 35 anos. Esta iniciativa, que busca incorporar a 42.500 mozas ao mercado laboral con contratos estables, responde ao que Besteiro describe como o abandono dunha xeración por parte do PP. Os socialistas tamén propoñen un Banco Público de Aluguer para mobilizar 5.000 vivendas buxán e facilitar o acceso á vivenda, un problema que afecta ao 60% dos mozos galegos que aínda viven cos seus pais.

Besteiro acusou ao PP de condenar á mocidade á precariedade, sinalando que os altos alugueres e os baixos salarios crearon unha nova clase de traballadores pobres. Ademais, avogou por unha política industrial estratéxica que aproveite as oportunidades europeas e fomente sectores como a transformación da madeira.

Choque de modelos

O debate, que se prolongará até o venres, será un reflexo das profundas diferenzas entre o Goberno e a oposición. Mentres Rueda defende a súa xestión e pide colaboración, o BNG e o PSdeG denuncian unha falta de compromiso cos acordos e unha parálise en temas clave como a vivenda, o emprego e a industria. 

Rodil e Besteiro coincidiron hoxe na súa vontade de expor propostas construtivas, pero deixaron claro que non renunciarán a criticar o que consideran 16 anos de políticas erradas.

A transparencia nos proxectos industriais como Altri ou a mina de Touro e a xestión dos recursos galegos, como a diversidade forestal, tamén estarán na axenda socialista, que reclama un debate aberto no Parlamento. O BNG, pola súa banda, insiste en aproveitar a riqueza de Galicia para beneficio da maioría, non dunhas poucas empresas.

Cales son os temas máis importantes nos que levamos de lexislatura en Galicia?

1. Crise da vivenda

O acceso á vivenda emerxeu como unha preocupación vital, especialmente para os mozos, co 60% dos galegos de 25 a 34 anos vivindo cos seus pais debido a alugueres elevados e prezos de compra inalcanzables. O PSdeG propuxo un Banco Público de Aluguer para mobilizar vivendas buxán, mentres que o BNG criticou a inacción do PP en políticas habitacionales. O Goberno galego ha anunciado iniciativas, pero a oposición considéraas insuficientes ou meros anuncios sen seguimento. Ademais, por agora non se mostrou moi entusiasta que digamos coas zonas de aluguer tensionado como as que pediu A Coruña e pedirá Santiago.

2. Reindustrialización

O PSdeG reclamou unha estratexia clara para proxectos industriais, con énfases na transparencia e o consenso parlamentario.    O BNG criticou a dependencia de grandes empresas e a falta de políticas para aproveitar a riqueza local, mentres o PP destaca a estabilidade económica como base para atraer investimentos. Os conservadores mostráronse a favor de proxectos como a mina de Touro ou a celulosa de Altri en Pas, que a oposición rexeita.

3. Xestión da débeda 

A xestión da débeda autonómica ha xerado fortes tensións. O BNG negociou en Madrid unha quita de 4.000 millóns de euros, pero acusou ao PP de rexeitala nunha reunión exprés co Ministerio de Facenda. Este incumprimento de acordos parlamentarios foi un punto de fricción, coa oposición cuestionando a utilidade de pactos cun Goberno que, segundo eles, actúa de forma absolutista. O PP defende a súa xestión fiscal, destacando a aprobación de orzamentos en tempo e forma.

4. Políticas sociais

As políticas sociais, como a prevención de adiccións en menores ou a inclusión social, estiveron na axenda, pero con avances limitados. O BNG criticou que leis anunciadas, como a de prevención de adiccións ou a de inclusión social, non pasaron de ser promesas. A oposición tamén sinalou carencias nos servizos públicos, especialmente en sanidade e educación, mentres o PP subliña o seu compromiso co benestar e a estabilidade institucional.

5. Xestión do monte e eucaliptos

A sustentabilidade e a xestión dos recursos naturais, especialmente o sector forestal, gañaron relevancia. O PSdeG avogou por diversificar a produción forestal e transformar a madeira como motor económico, mentres o BNG reclama que a riqueza galega beneficie á maioría e non a unhas poucas empresas como Ence ou Altri. O PP pola súa banda indicou que quizais é o momento de levantar a moratoria ao eucalipto, o que podería favorecer a Altri.

6. Sanidade

As listas de espera xeraron controversia. O BNG, liderado por Ana Pontón, acusou a Rueda de manipular datos mediante unha suposta “lista negra e opaca” que excluiría a pacientes, maquillando as cifras oficiais. Esta denuncia reflicte a percepción da oposición de que o PP oculta problemas estruturais no sistema sanitario. A defensa da sanidade pública ha mobilizado a miles de galegos. Recentes manifestacións, como a celebrada en Santiago, denunciaron un suposto desmantelamento do sistema público en favor da sanidade privada, atribuíndo esta política ás xestións de Alberto Núñez Feijóo e a súa continuidade baixo Rueda.  Rueda acusou á oposición de falta de constructividad, suxerindo que as críticas do BNG e PSdeG son oportunistas e carecen de propostas viables. O PP insistiu en que, mentres a oposición se centra en denuncias, o Goberno traballa en solucións reais, como a ampliación de competencias en atención primaria e a dixitalización.