A Ribeira Sacra arde outra vez: alerta por un incendio en Lornís, Pantón, próximo a casas

A tranquilidade da tarde deste xoves rompeuse no corazón da Ribeira Sacra. Un incendio forestal declarado ás 14:16 horas na parroquia de Pombeiro, no concello lucense de Pantón, puxo en xaque aos servizos de extinción e obrigou á Xunta de Galicia a activar medidas de protección para a poboación. A virulencia inicial do lume e a súa proximidade ao núcleo habitado de Lornís levaron á Consellería do Medio Rural a decretar a Situación 2 como medida preventiva, un protocolo que se activa cando un incendio pode supor un risco severo para a poboación ou para bens non forestais.

Que é a situación 2 nun incendio?

En Galicia, a Situación 2 en incendios forestais é un nivel de emerxencia contemplado no Plan de Protección Civil e no Plan de Prevención e Defensa contra os Incendios Forestais. Declárase cando un incendio representa un risco real para a poboación, vivendas, núcleos habitados ou infraestruturas, ou ben cando a súa magnitude supera a capacidade dos medios ordinarios dispoñibles na zona.

A activación da Situación 2 implica a mobilización de recursos adicionais, tanto humanos como materiais, incluíndo brigadas, axentes forestais, medios aéreos e equipos de emerxencias. Ademais, require a coordinación entre distintas administracións, desde a Xunta de Galicia até os servizos municipais e, en caso necesario, o apoio do Estado. Tamén se pon en marcha mecanismos de mando e control máis avanzados, como os centros de coordinación e os postos de mando no terreo.

Neste nivel, adóptanse medidas preventivas e de protección para a poboación, o que pode incluír a evacuación de núcleos en risco. En resumo, a Situación 2 sinala un incendio de gran entidade que non pode ser combatido só con medios locais e que obriga a reforzar a resposta e a priorizar a seguridade das persoas.

A declaración deste nivel de alerta implica que a seguridade dos veciños é a máxima prioridade. A Situación 2 establécese, segundo o Plan de Prevención e Defensa Contra vos Incendios Forestais de Galicia (PLADIGA), cando as chamas ameazan núcleos de poboación ou infraestruturas, requirindo a adopción inmediata de medidas de protección e socorro. Como consecuencia directa desta ameaza, as autoridades procederon ao corte da estrada provincial LU-P-4103, que conecta Santo Estevo de Sil con Ferreira de Pantón, e tamén se interrompeu a circulación ferroviaria na zona para garantir a seguridade e facilitar o traballo dos equipos de emerxencia.

Segundo as últimas estimacións provisionais facilitadas polo servizo de extinción da Xunta, a superficie afectada polo IFPombeiroPantón ascende xa a 20 hectáreas. Para combater o avance do lume mobilizouse un notable despregamento de medios tanto autonómicos como estatais, reflexo da seriedade coa que se abordou a situación desde o primeiro momento.

Un amplo dispositivo de extinción

O operativo coordinado pola Xunta de Galicia na zona inclúe, polo momento, a tres técnicos, nove axentes forestais, doce brigadas, dez motobombas e dúas pas traballando sobre o terreo. O apoio desde o aire é crucial nunha orografía tan complexa como a da Ribeira Sacra, polo que se destinaron oito helicópteros e oito avións de carga en terra para realizar descargas de auga continuas sobre os puntos máis conflitivos do incendio. Este despregamento masivo busca controlar o perímetro do lume canto antes e, sobre todo, afastalo definitivamente do núcleo de Lornís.

Dada a magnitude do incendio, solicitouse o reforzo de medios estatais. Desde o Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico (MITECO) activouse ás Brigadas de Reforzo en Incendios Forestais (BRIF). Concretamente, desprazouse á zona a BRIF de Tabuyo, con base en León, e a de Laza, en Ourense, dúas unidades helitransportadas de elite especializadas no combate de incendios de alta intensidade. A súa chegada achega persoal e experiencia adicional a un dispositivo que traballa a contrarreloxo.

Este suceso golpea a unha das xoias patrimoniais e naturais de Galicia. O municipio de Pantón é un dos territorios que conforman a Ribeira Sacra, unha paisaxe cultural candidato a ser declarado Patrimonio da Humanidade pola UNESCO, coñecido polos seus viñedos heroicos en bancales que descenden polos canóns dos ríos Sil e Miño. A preocupación polo impacto do lume nesta contorna de altísimo valor ecolóxico e cultural é máxima, sumar ao temor pola seguridade dos veciños.

Outra fronte controlada en Becerreá

A provincia de Lugo viviu unha xornada complicada no que a incendios se refire. Mentres todos os ollos están postos na evolución do lume de Pantón, os servizos de extinción tamén tiveron que actuar no municipio de Becerreá.

 Un incendio declarado pola mañá na parroquia de Vilachá, que chegou a calcinar 13 hectáreas, deuse por controlado a media tarde, segundo informou a Consellería do Medio Rural. Nos labores de extinción deste segundo foco participaron catro técnicos, cinco axentes, once brigadas, sete motobombas, unha pa, sete helicópteros e tres avións.

Polo momento, o foco de maior preocupación segue sendo o de Pantón, onde os equipos continúan traballando intensamente para estabilizar o perímetro e evitar que as chamas se acheguen ás vivendas. A evolución do incendio nas próximas horas dependerá das condicións meteorolóxicas, especialmente do vento, e da eficacia do inxente operativo despregado na zona. De momento, non se pronunciou ningunha autoridade local nin transcenderon testemuños dos veciños de Lornís, mentres os servizos de emerxencia concentran todos os seus esforzos na extinción.