Consello de Contas: a Xunta deu a dedo dá a maioría das subvencións e 81 millóns en contratos

O Consello de Contas volve afear á Xunta, no informe de fiscalización da Conta Xeral de 2023, o seu "deficiente" modo de orzar por motivos que repite desde hai anos, talles como o desprazamento de gastos entre exercicios ou a falta de xustificación das bonificacións fiscais, que aumentan un 15% neste caso. A isto únense reproches como que o 20% da contratación realízase en procedementos sen concorrencia e competencia entre licitadores.

O órgano fiscalizador resume que a Conta Xeral "reflicte razoablemente a actividade económico-financeira desenvolvida no exercicio", aínda que pon diferentes reparos ao proceder da Xunta: falta de actualización do marco contable, modificacións de crédito aprobadas sen financiamento claro, incorrecta activación de gastos correntes, inadecuada valoración do inmobilizado e das dotacións e amortizacións practicadas.

O ámbito desta Conta Xeral abarca á Administración galega xeral e 70 entidades instrumentais, o que supón un incremento de dous máis respecto ao ano anterior. Un dos aspectos recorrentes en cada informe anual é como a Xunta despraza gastos correspondentes ao exercicio a avaliar.
 

De tal forma, o Consello de Contas advirte de que "se rexistraron con cargo ao exercicio 2023 gastos de exercicios anteriores por importe de 79,21 millóns de euros, mentres que deixaron de rexistrar gastos correspondentes a devandito exercicio por importe de 39,27 millóns de euros, polo que o resultado orzamentario está infravalorado en 39,94 millóns de euros". E o remanente de tesouraría está sobrevalorado nesa cantidade de 39 millóns non imputados.

Tamén observa un incremento do fondo de continxencia, que alcanzou en 2023 un total de 187 millóns de euros e "segue empregar para a cobertura de gastos (principalmente gasto corrente) que son obxecto dunha deficiente presupuestación".

A continuación, censura que se indique como activos financeiros "operacións por importe de 119 millóns de euros destinadas a cubrir déficits de explotación da CRTVG que debían rexistrar como gasto non financeiro e, por tanto, diminuír o resultado de operacións non financeiras nese importe".

Paralelamente, o Sergas continúa sen implantar un sistema integral de contabilidade tal e como esixe o plan xeral de contabilidade pública de Galicia.

No exercicio 2023, as modificacións orzamentarias na Administración xeral incrementan o orzamento inicial nun 8%, algo por encima do nivel do exercicio anterior, cun incremento das ampliacións de créditos do 12,9% e das incorporacións de crédito do 9%. Tamén persiste o uso inadecuado do programa orzamentario de imprevistos.

Contas expón que "existen incorrecciones por erros na información da memoria desta Conta Xeral, que reflicte un déficit de financiamento no exercicio 2023 (saldo orzamentario corrixido coas desviacións de financiamento) en vez do superávit que figura nos estados de execución presentados".

O gasto non financeiro ascendeu a 12.378 millóns de euros e os ingresos a 12.149 millóns. Respecto do exercicio anterior, os ingresos creceron nun 13,57%, por encima dos gastos (12,93%), debido aos maiores recursos do sistema de financiamento autonómico. O capítulo de gasto máis importante é o de gastos de persoal, que suman 4.919 millóns.

UN 20% DE CONTRATOS SEN CONCORRENCIA 

No tocante á contratación, cun volume de 735,11 millóns de euros, o 20,11% dese importe corresponde a gasto realizado sen tramitar previamente un procedemento en competencia de licitadores. Dentro deste, a contratación menor alcanzou un importe de 81,2 millóns de euros, o que representa o 11,05% do total desa actividade contractual.

Xunto a isto, as subvencións de concesión directa sitúanse no 52% no gasto de transferencias, aínda que se trata dunha redución respecto ao 59% do ano anterior. Contas advirte de que este procedemento "debe deixar de ser o maioritario para a tramitación deste tipo de gastos".

AUMENTO DE BENEFICIOS FISCAIS SEN XUSTIFICACIÓN 
Contas identifica un incremento nun 14,7% dos beneficios fiscais autonómicos en 2023, que ascenden a un total de 592 millóns de euros.

Aquí pon o foco sobre que o imposto do patrimonio incrementou notablemente os beneficios fiscais con novas deducións. "Non existe na memoria información sobre a xustificación e estimación do incremento destes beneficios fiscais", lamenta Contas do mesmo xeito que en anos anteriores.
 

EXECUCIÓN DE FONDOS EUROPEOS INFERIOR Ao 50%
Por outra banda, o informe ofrece datos sobre a execución de ingresos e gastos dos fondos Next Generation. No Mecanismo de Recuperación e Resiliencia (teñen un período de execución de 2021 a 2026), a execución acumulada dos exercicios 2021, 2022 e 2023 (obrigacións orzamentarias) sitúase no 46% dos créditos definitivos, con 492 millóns executados de 1.069 millóns, e no 32,18% dos fondos asignados polo Estado para o período de programación 2021-2026 (1.529 millóns).

Respecto dos fondos React, cun período de programación que vai de 2021 a 2023, Galicia tiña asignados a finais dese último exercicio 441 millóns. As obrigacións recoñecidas a peche de 2023 ascenderon a un total de 436 millóns, o que representa unha execución acumulada do 99%.

Entre outros aspectos de xestión, o persoal das consellerías/organismos autónomos e axencias ascendía a 23.983 empregados, dos que un 44,5% eran temporais. Da información dispoñible sobre a execución das oposicións, "non puido concluír con seguridade razoable a axeitada determinación e suficiencia das prazas convocadas e cubertas para situar a temporalidade por baixo do 8%" en aplicación da lei de redución da temporalidade.

RECOMENDACIÓNS PENDENTES
Así mesmo, o informe inclúe diferentes recomendacións de Contas que aínda están pendentes de aplicación pola Xunta de pasados exercicios: actualizar o marco contable orzamentario, información sobre os compromisos financeiros asumidos para financiar as infraestruturas públicas, revisar os activos inscritos como investimentos destinados ao uso xeral, consolidar as contas das entidades que integran o sector público, elaborar unha aplicación informática que permita obter datos históricos sobre os saldos debedores, establecer un sistema de supervisión continua das entidades dependentes, remitir ao Consello de Contas un informe anual sobre o seguimento dos expedientes de reintegro e sancionadores derivados do exercicio do control financeiro.

A lista de cuestións que non se executaron prosegue con: incorporar na memoria da Conta Xeral a execución das previsións incluídas no orzamento de beneficios fiscais, ofrecer información precisa e desglosada sobre os efectivos de persoal, depurar os saldos dos dereitos pendentes de cobro, remitir ao Consello as certificacións bancarias das contas de habilitación, así como establecer obxectivos e indicadores de cumprimento cando se creen novos incentivos fiscais.

Apunta outras dúas observacións non aceptadas pola Xunta: adiantar o prazo de rendición da Conta Xeral ao 30 de xuño e facilitar a Contas un acceso en tempo real ao sistema contable Xumco.

Tamén se establecen dúas novas recomendacións: asumir o plan xeral de contabilidade pública e depurar información do rexistro de contratos.