Patronais do noroeste esixen autoestradas gratis e investimento para o tren do Corredor Atlántico

Os máximos representantes empresariais de Galicia, Asturias e León conformaron unha fronte común para esixir o fin do que consideran un "lastre" histórico para a competitividade do Noroeste peninsular: as peaxes. A Confederación de Empresarios de Galicia (#CEG), a Federación Asturiana de Empresarios (FADE) e a Federación Leonesa de Empresarios (FELE) reclamaron este luns a supresión das taxas en arterias crave como a #AP-9 galega e a AP-66 (Huerna), tras un cume destinado a unificar a súa voz ante Madrid e Bruxelas.

O presidente da CEG, Juan Manuel Vieites, reiterou que o obxectivo final para Galicia non pode ser outro que a gratuidade total da Autoestrada do Atlántico. Sostivo que a AP-9, ao non contar cunha alternativa real para vertebrar a comunidade, "condiciona a competitividade" do tecido produtivo galego. Vieites lembrou que Galicia é a comunidade con máis quilómetros de autoestradas de pago por habitante e esixiu que se corrixan estas "desigualdades históricas" para permitir unha mobilidade libre de cargas que penalizan ás empresas.

O clamor polo fin das peaxes en Galicia cobrou unha nova dimensión a raíz do contexto europeo. A Comisión Europea mantén aberto un procedemento de infracción contra España, iniciado formalmente en 2023, por considerar que a prórroga da concesión da AP-9 até 2048, aprobada no ano 2000, vulnerou a normativa comunitaria de contratación pública ao realizar sen o concurso preceptivo. Este ditame, que tamén afecto á AP-66, está actualmente en mans do Ministerio de Transportes, que debe presentar alegacións se quere evitar que o caso chegue ao Tribunal de Xustiza da Unión Europea (TJUE).

Un lastre compartido no Huerna e León

Esta situación foi precisamente a destacada pola presidenta de FADE, María Calvo, quen se referiu ao informe da Comisión Europea como unha ferramenta que o Ministerio "non pode obviar" para suprimir a peaxe do Huerna (#AP-66). Calvo cualificou este pago como "inxusto" e anunciou que diversas asociacións de transportistas asturianos xa exploran a vía xudicial. Desde León, Juan María Vallejo, presidente de FELE, sumouse á queixa, lamentando que o noroeste soporte "as peaxes máis caras" do país, citando a AP-71 (León-Astorga) e a propia AP-66. Defendeu que a cohesión territorial pasa pola "bonificación ao cento por cento" ou a eliminación directa destas barreiras.

A reunión das tres patronais serviu para constatar, en palabras de Vallejo, que "cada vez nos unen máis cousas" e que é vital "unir territorios". María Calvo subliñou a necesidade desta unidade de actuación para gañar a "forza necesaria para ser ouvidos en Madrid e en Bruxelas". Segundo Calvo, as empresas están dispostas a investir e implantar no Noroeste, pero para iso esixen a certidumbre que só poden prover unhas infraestruturas axeitadas.

Os líderes empresariais tamén coincidiron na urxencia de desbloquear a outra gran infraestrutura pendente: o Corredor Atlántico. O presidente da patronal galega, Juan Manuel Vieites, recoñeceu que "se están facendo cousas", pero denunciou que "segue habendo un desequilibrio investidor" que debe ser corrixido urxentemente para asegurar a competitividade do eixo atlántico fronte ao Mediterráneo. Vieites insistiu en que o Corredor é "clave" para conectar a intermodalidad dos portos galegos co resto do continente europeo.

Sen prazos nin orzamento para o Corredor

A principal queixa sobre o desenvolvemento ferroviario é a falta de concreción. "Sabemos por onde vai ir o Plan Director de infraestruturas, pero non sabemos nin cando nin como se vai a executar, nin os investimentos que se van a dedicar en próximos anos", lamentou o presidente de FELE. Esta visión é compartida pola presidenta de FADE, María Calvo, quen afirmou que "o que hai até agora son actuacións illadas, sen unha visión completa". Reclamou, así mesmo, que se prioricen os accesos ao Porto de Xixón (O Musel) e Avilés para que poidan competir.

Para o empresariado galego, é "indispensable" que se constitúa dunha vez por todas a comprometida comisión de seguimento do Corredor, un órgano que consideran fundamental para articular a cooperación público-privada e "acelerar prazos". Vieites recalcou que, sen esta colaboración e unha priorización clara dos investimentos, a modernización da rede ferroviaria non avanzará ao ritmo necesario. As tres patronais alzaron a voz para reclamar ás administracións un cronograma e un orzamento definidos.

Finalmente, o cume abordou outros dous asuntos estratéxicos. Por unha banda, a necesidade dunha resposta coordinado das administracións tras os graves incendios rexistrados no noroeste durante 2025. As tres organizacións propuxeron medidas conxuntas que inclúen axudas directas, moratorias fiscais e liñas ICO preferentes, ademais de plans de reforestación produtiva. Doutra banda, anunciaron unha posición conxunta de face á negociación do próximo Marco Financeiro Plurianual da UE (2028-2034), reclamando que as rexións do noroeste manteñan un papel activo na xestión dos fondos europeos.