Cantas linguas hai no mundo? Segundo San Google, unhas 7.102 en todo o planeta neste momento. Aí é nada. Delas, ao redor dun 9,2% teñen unha decena de falantes. Polo menos 46 están a piques de converter nunha lingua morta, xa que só teñen unha única persoa que as articule. Que triste resulta saber que pronto todas esas palabras, almacenadas no hipotálamo dun último conferenciante, quedarán para sempre no eco infinito. Cantas formas de expresar sentimentos que na nosa lingua materna somos incapaces de verbalizar pero que talvez si poida darlle son un bosquimano cun simple chasquido do seu sinhueso ou un inuit con construcións verbais que farían que nos atragantásemos con tanta consonante xunta.
No entanto, sábenme a pouco eses máis de 7.000 idiomas. É evidente que hai máis. Están todas esas linguas que falamos no noso día a día e que teñen, como mínimo, dous falantes. Son linguas que nacen nos bares, as aulas, os festivais de música, no metro, cunha mirado ou cun novo bico que damos, e morren con cada relación que rompe ou se esgota de tanto usala. Falo desa lingua moderna á que a academia é allea e á que nunca chegará a RAE, que brota inconscientemente nunha parella e constrúese cada día, onde hai palabras que carecen de significado para os demais, pero non para esa audiencia privada que manexa o código, coñece a canle e distingue perfectamente o rexistro e a intención coa que se formulou esa frase que pode conter un universo dentro.
O poder das palabras é inmenso. Son armas, talvez as máis poderosas das que dispomos, capaces de empezar e terminar conflitos. Con elas podemos odiar ou perdoar. 'Cabrón', en boca dun aliado, soa distinto que de boca dun descoñecido. Igual que se a túa parella che chama 'idiota', xa que non ten necesariamente que estar a che insultar, senón que pode estar a che dicir que che ama, que como podes ser así, que es un descoidado encantador...ou se cadra si estache chamando idiota e debes porche a cuberto. Polo ton adoita descifrar ben onde quere chegar.
Logo están todas esas bromas íntimas que espertan un sorriso para o oínte correcto en canto se codifica e provocan no resto do público un arqueo de cellas de pura incomprensión. É sinxelamente porque non falan o mesmo idioma. Un idioma que se constrúe coa rutina, coas experiencias compartidas, coas alegrías, coas desgrazas, con cada vez que abrimos o noso corazón aos outros falantes. Son linguaxes delicadas e sempre ao bordo da extinción, pois unha mala palabra ou un patinazo poden abocarnos á súa desaparición. E a estas linguas mortas non hai forma de reanimalas. Transfórmanse, no mellor dos casos, pero xa nunca volverán chocar unhas con outras.
Talvez construamos novas linguas con novos receptores, tomando prestamismos ou latinismos de xergas anteriores, pero tomando un novo concepto ou comunicando ao interlocutor o significado que tiña outrora dunha palabra xa en desuso e convertida en cultismo. É probable que che digan que por que chamalo parking cando podemos dicir aparcadoiro, e entón comprenderemos que nos convertemos no último orador dun dialecto prohibido que xa só está arquivado na nosa memoria e na doutra persoa que quen sabe que dicionario manexará agora.
Por sorte, sempre atoparemos novas formas de comunicarnos, de conmover e seducir, de aliviar ou enfadar, de expresar todo aquilo que levamos dentro. Ás veces non necesitamos máis que unha chiscadela para enviar unha mensaxe. Nos casos máis complicados, o mellor é enviar unha canción, que tamén adquiren un significado especial segundo para quen a escoitemos. Logo nunca volven ouvirse igual. O mesmo pasa coas palabras. Eu algunhas non quero deixar de dicilas nin un só día da miña vida. Cheers. E que entenda quen queira entender.
Escribe o teu comentario