Peche da base de Ryanair en Santiago: "Estamos así porque durante anos se lle permitiu campar á súa anchas"

Nin o feito de ser a capital de Galicia e a meta do Camiño de Santiago librou ao aeroporto Rosalía de Castro da queima na particular guerra que mantén o conselleiro delegado de Ryanair, Michael Ou'Leary, co ministro de Consumo, Pablo Bustinduy. Amparada nunhas "taxas aeroportuarias excesivas e pouco competitivas" impostas por Aena, a aerolínea tomou a decisión de abandonar as rutas que tiña en Vigo e pechar a súa base en Lavacolla, deixando a SCQ baixo mínimos ao anunciar o peche da súa base e deixando rodeados de incerteza ás súas case 100 traballadores composteláns. 

TRASLADOS FORZOSOS A ALACANTE E MÁLAGA

A situación comezará a clarificar nas próximas semanas a partir do encontro datado para este xoves 11 de setembro, pero nestes momentos a perspectiva é que se cancelarán os voos a Alacante, Palma, Málaga, Gran Canaria, Barcelona e Zaragoza desde o 26 de outubro, canto tamén se reducirán as frecuencias a Tenerife Sur, Lanzarote, Londres e Valencia. Iso no caso de Santiago, pois en Vigo se pecha a conexión con Londres, deixando á cidade olívica sen operacións.

Os primeiros pasos de face á reunión do próximo 11 de setembro xa se iniciaron e o comité de empresa, composto tanto por pilotos como por tripulantes, parece camiñar na mesma dirección no que a demandas se refire. Así o confirma Laura Cabaleiro, delegada de USO en Ryanair no aeroporto de Santiago de Compostela, que despois desa primeira toma de contacto xa teñen tomado o pulso á situación antes da apertura da mesa negociadora. 

“En Santiago temos a vantaxe de que, tanto os que somos de aquí como os que non, todos queremos o mesmo: estar aquí”, referenda Cabaleiro, aínda que admite que o escenario é complicado ante a intención de Ryanair de iniciar un proceso de traslado colectivo a Málaga e Alacante ás preto de 100 persoas da base compostelá. Isto podería facer extensible ás operacións no aeroporto de Vigo, xa que aínda que a decisión afecto só ao persoal de terra, existe incerteza sobre que pasará con estes traballadores. 

"PILLOUNOS POR SORPRESA"

Aínda que a resposta de Ryanair ás sancións do Goberno de España viña rumiando desde facía meses e esperábase para o final da tempada alta, desde USO recalcan que o anuncio pillou ao persoal con base en Santiago “totalmente por sorpresa”. 

“Soubémolo dun día para outro. Anunciáronnos unha reunión coa empresa, pero nin nos dixeron para que. Non se deron simulacros ou intentos, simplemente reuníronnos un día e xa sospeitabamos o peor por estar no seu apoxeo o berrinche entre Aena e a empresa. Como reacción a esas tensións pechan a base”, resumo desde o sindicato. 

Tras coñecer as intencións da empresa, a primeira reacción dos traballadores de Santiago foi inmediata, pois o groso dos pilotos e tripulantes oponse aos cambios a Málaga e Alacante. “Cando se pecharon bases en Canarias en 2020 aplicouse un ERE, a xente puido escoller entre indemnización ou traslado… Déronse outras condicións. Pero este non é un ERE, é un traslado forzoso de persoal. Non se pode facer moito máis que aceptar un despedimento ordinario ou marcharche a estes dous destinos”, indica Cabaleiro, que espera poder ampliar o abanico de opcións durante as negociacións. 

Pero, e si un traballador négase? Existe o dereito a paro e indemnización neste suposto? “Si négase a ser trasladado trataríase dun despedimento ordinario, non unha baixa voluntaria. Pero un despedimento ordinario polo peche dunha base que daba beneficios non nos parece normal”, puntualiza Cabaleiro, que considerando todos os escenarios posibles indica que, no caso de que reabrise a base, “eses traballadores despedidos non van volver, polo que hai que sopesar todas as opcións porque, doutra forma, pode ser catastrófico”.

BASE PECHA, PERO BENEFICIOS MILLONARIOS

O feito de que os motivos de Ryanair para tomar esta decisión non respondan por mor de perdas económicas evidencia aínda máis o feito de que se trata dun pulso entre a compañía e as autoridades españolas. Unha vez entrada nesta fase, parece difícil pensar nunha marcha atrás da aerolínea, a pesar de que como din desde Santiago “os voos van sempre cheos, absolutamente sempre”. 

“Trátase de algo que non ten nada que ver con razóns económicas, senón cunha motivación que podemos considerar política. Se cadra os avións que había en Santiago dan máis beneficios noutra base. Parécenos, canto menos, unha decisión arbitraria, polo que non sabemos si pódese solucionar. De momento temos que pornos no peor dos escenarios e prepararnos para a negociación”, lamenta Cabaleiro.

Precisamente, os motivos detrás deste peche nunha compañía con beneficios millonarios e que ingresou millóns de euros en axudas públicas, poden estar motivados polo interese de seguir ampliando a súa marxe de beneficios á conta dos traballadores, ademais de para asestar un golpe ao Goberno de España despois das súas multas polo que Consumo considerou “prácticas abusivas”, en referencia ao cobro de importes adicionais pola equipaxe de man ou a selección de asentos nalgún caso. “Non é un interese oculto. Dixérono abertamente. Non sei si é unha chantaxe, pero o peche da base débese ao aumento das taxas aeroportuarias e así nolo dixeron. Esa é a súa razón”, sosteñen desde USO. 

Os outros prexudicados son os viaxeiros, que no caso de Santiago de Compostela quedan sen moitas rutas nun aeroporto como o compostelán que nos últimos anos viu como minguaba a oferta do Rosalía de Castro. O aeródromo de Lavacolla resulta unha opción cada vez menos atractiva sobre outras como pode ser Sá Carneiro, con moitas máis conexións internacionais. 

No entanto, Cabaleiro si tranquiliza aos consumidores, aventurando que esas rutas que deixa libres Ryanair poderán ser ocupadas por outras compañías, polo que pode ser “un problema pasaxeiro” xa que se trata de destinos atractivos no sector. De igual maneira, eles tamén sofren as consecuencias desa decisión desde o outro lado. “Agora que vemos que nos poden mover forzosamente, preguntámonos como imos volver a casa se nos trasladamos. Illaríase bastante Galicia”, cuestiona.

"QUE A RYANAIR NON LLE GUSTA ACATAR AS NORMAS XA SE SABE"

A pesar de todo, desde USO recalcan que a ninguén pode resultarlle estraña a actitude dunha compañía como Ryanair que tantos titulares protagonizou nos últimos anos e non sempre polo mellor dos motivos. 

“Que a Ryanair non lle gusta acatar as normas nin para cos traballadores nin cos pasaxeiros é algo que xa se sabe. Gustaríame que nesta tira e afrouxa entre a empresa e o Goberno tamén o Goberno fose máis firme ao redor de todas as decisións de dubidosa legalidade que toma a empresa en España. Porque parece que en moitos aspectos a empresa pode facer o que lle dá a gana neste país”, censura Cabaleiro, que lembra as moitas folgas que se sucederon en Ryanair nos últimos anos e que foron “recorrentes” e “abusivas” con servizos mínimos do 100%, algo sobre o que xa se pronunciou a Xustiza a favor dos empregados.

“Vulneráronse os dereitos dos traballadores durante as folgas. Hai sentenzas firmes. Pero aquí non ocorreu nada. Un dos problemas polos que estamos aquí é precisamente que durante moito tempo deixouse campar a Ryanair ás súas anchas. E sempre van pedir máis, pero no momento no que non queren ceder e non lles conceden o que piden ocorre isto”, razoa Cabaleiro nunha estratexia que podería cualificar de ‘Agora enfádome e non respiro’ por parte da aerolínea en “un patrón que leva anos cumprindo, non se trata de algo que nos chegue de novas”.

A situación nestes momentos é delicada e na base de Santiago, por parte de USO, non contemplan de momento a convocatoria de mobilizacións ou unha folga, pois cren que hoxe non beneficiaría en nada aos seus intereses. “É momento de que os traballadores miremos un pouco por nós mesmos. O que nos importa é saber que vai ser de nós. Agora mesmo non é unha opción”, sentencian.