Altri consumiría o dobre que todas as exportacións de eucalipto desde España

Altri: xa hai eucalipto dabondo en Galicia

Segundo os datos da propia compañía, Greenfiber (filial dos portugueses de Altri e os galegos de Greenalia) necesita ao redor dun millón de toneladas de eucalipto ao ano na súa primeira etapa -até 2030- e de 2,8 millóns na súa segunda etapa.
 

A compañía alega que isto non suporá un estímulo para a plantación de máis eucaliptos porque “o eucalipto que se utilizará na planta é o que xa se está producindo actualmente”. A filial de Altri insiste en que “non será necesario incrementar a superficie das plantacións”.
 

Corbelle: todo o que se talla, xa ten comprador

Non o cre así o profesor de Enxeñaría Agroforestal na Universidade de Santiago Eduardo Corbelle. O seu razoamento é que o mercado de eucalipto non é galego. Tampouco español. É europeo, pois non hai barreiras para comerciar con esta árbore. Para ser máis precisos, é ubérico, dado que son España e Portugal os países europeos que, basicamente, producen e consomen eucalipto.
 

Segundo os datos do informe do profesor para o Consello da Cultura, na Península a produción anual sitúase ao redor dos 14 millóns de toneladas. Este volume dá para abastecer xusto ás industrias do sector (sobre todo Ence en Pontevedra e Navia e as celulosas de Altri e Navigator en Portugal). Se Altri necesita polo menos 1 millón a maiores, estimularase a demanda e, por tanto, a eucaliptización, razoa Corbell..

Ante este argumento, o director de Gama -así se chama o proxecto de celulosa de Greenfiber- dixo nunha entrevista en Galiciapress  que “o crecemento anual dos bosques de eucalipto só en Galicia é de preto de 6,8 millóns de metros cúbicos anuais e, segundo datos públicos, córtanse anualmente preto de 4,3 millóns de metros cúbicos, dos cales, saen de Galicia uns 2,5 millóns m3 sen ningún tipo de valorización, cantidade suficiente para abastecer a planta de Greenfiber, tanto na fase I que se vai a lanzar agora como as súas posibles expansións futuras”.

Noutras palabras, Altri defende que en Galicia hai unha parte do eucalipto plantado nos bosques galegos que non se está utilizando. Así, Altri viría proporcionar unha saída á madeira que xa está plantada e que non se corta. É máis, segundo os seus cálculos, mesmo despois de alimentar á celulosa de Pas, no monte galego quedarían uns 2,5 millóns de toneladas sen contar e aos que se lles podería buscar unha saída. 

Cálculos en magnitudes distintas

En teoría, os dous bandos non poden ter razón, pero só en teoría. Se analizamos os dous argumentos vemos que non son incompatibles, pois os críticos falan de eucalipto que se corta e a pasteira fala de eucalipto que crece no monte, que engloba ao que se corta e ao que, por algún motivo, non se corta. 

En todo caso, o que é evidente é que se Greenfiber empeza a producir supón un estímulo para que se corte máis eucalipto e, en consecuencia, que se estimulen novas plantacións ou, se estas seguen prohibidas, que se volva a plantar eucalipto alá onde se tallou. 

Respecto diso do posible estímulo a volver plantar eucalipto alí onde se tallou, hai que sinalar que unha parte moi considerable do eucalipto galego está plantado de maneira, como mínimo, alegal. A lei prohibe os eucaliptos en terreos agrícolas. Basta dar un paseo por calquera monte da Galicia atlántica para comprobar que esta especie foi plantada masivamente en terreos de labradío aproveitando que a Xunta fai, basicamente, a vista gorda. 

Os defensores da instalación de Altri argumentan que actualmente boa parte do eucalipto do país é exportado como materia prima fose de Galicia, onde lle dan valor engadido. Segundo datos da Escola de Enxeñería Forestal de Pontevedra (UVigo), Galicia talla uns 5,8 millóns de metros cúbicos de eucalipto ao ano dos cales, 3,2 sae do país destino á planta de Ence en Navia, ás celulosas portuguesas e a outros destinos. Aproximadamente, o 55% do eucalipto tallado en Galicia cada ano é exportado. Greenfiber serviría para que unha parte desa madeira fose transformada no país.

Con todo, chegados a este punto, hai que volver ter en conta de novo o argumento de que o mercado do eucalipto non é galego como tampouco entenden de fronteiras, por certo, os incendios ou o cambio climático.

A nivel español, as “Estatísticas de comercio exterior de bens de España e a UE” do Ministerio de Economía mostran que España exportou o ano pasado unhas 832.000 toneladas e importou unhas 251.000. Así que, en termos xerais, o Estado tivo un excedente dunhas 581.000 toneladas de eucalipto o ano pasado.

Si Altri, na súa primeira fase, necesita 1 millón de toneladas ao ano, de onde van saír as outras 419.000 que faltan? 

De novas plantacións, respondería un crítico a Altri; dos eucaliptos que xa están plantados e que non se cortan, respondería alguén favorable á celulosa. 

É máis, aínda existe outro factor. En Galicia hai plantacións que aínda non se tallan porque están inmaturas, pero poden chegar a un tamaño suficiente para cortalas nos próximos anos. “Poderemos cortar un 15% máis de eucalipto sen aumentar superficies e sen reducir ou inventario en monte, en base a silvicultura e mellora xenética”, declaraba o ano pasado a Campo Galego, Jacobo Feijóo, da Asociación Sectorial Forestal Galega. Feijóo estima que das 5,6  toneladas métricas ao ano que se producen ao ano agora, Galicia podería aumentar até as 8, coa mesma superficie. 
 

En definitiva estimulará Altri a eucaliptización do país?

A lóxica apunta a que, se o que se quere é reducir -ou polo menos non expandir- a superficie desta árbore pirofila, instalar unha planta que consome unha porcentaxe moi importante da produción actual non é a mellor idea. Con todo, o argumento, de que no bosque queda madeira sen cortar que agora si tería un destino no país tamén parece sólido.

Con todo, a realidade é que Galicia terá máis ou menos eucaliptales en función non do que decida Altri, Ence ou Navigator. A chave tena -ou debería tela-  a Xunta de Galicia. Á fin e ao cabo, é o goberno que democraticamente elixen os galegos quen outorgará ou negará o permiso ambiental a esta e outra pasteira e quen ten competencias para fixar a política forestal de Galicia. 

Que en Galicia haxa máis plantacións ou non dependerá de que se faga cumprir a normativa actual -que non estase facendo cumprir moito

O que está claro é que, como explica un experto do sector forestal galego, consultado por Galiciapress , o impacto de Altri non pode analizar desde o punto de vista só galego ou só español. 

 “Ou mercado do eucalipto é principalmente ibérico, habería báis plantas é máis demanda de eucalipto a nivel ibérico. Que en Galicia haxa máis plantacións ou non dependerá de que se faga cumprir a normativa actual -que non estase facendo cumprir moito- e de que continúe ou non a moratoria do eucalipto, que conclúe en decembro de 2025”, sinala en referencia á moratoria galega.