Parques eólicos mariños poderanse albiscar desde praias de Ortigueira, Burela ou Valdoviño segundo o novo POEM

O Consello de Ministros deu luz verde este mediodía a un dos documentos máis importantes para o futuro económico e medioambiental de Galicia a medio prazo. 

A Xunta móstrase celosa por ser mantida á marxe dun documento que as grandes empresas enerxéticas esperaban como auga de maio.

As zonas aptas están a bastantes quilómetros da costa pero aínda así parece inevitable que se poidan apreciar desde moitos tramos, especialmente nas comarcas da Mariña, Ortegal e Ou Baixo Miño.

Hai que ter en conta que as máquinas previstas para os parques eólicos marinso teñen unha altura enorme, de case 300 metros.

Os POEM aprobados no novo  Real Decreto do 28 de Febreiro de 2023,  polo que se aproban os plans de ordenación do espazo marítimo das cinco demarcacións mariñas españolas (POEM) regulan que actividades pode haber en cada zona. O sector eólico levaba reclamándoos con insistencia ante o previsible boom da enerxía eólica mariña á calor das subvencións públicas.

En Galicia, o noso plan, o POEM da Demarcación Mariña Noratlántica ,ten unha especial importancia por varios factores. 

En primeiro lugar, o ventoso da costa desatou unha febre do ouro, con 9 proxectos de parques eólicos mariños fronte a Galicia xa remitidos ao Ministerio para a Transición Ecolóxica (MITECO) nos últimos anos, cando aínda non había nin un marco lexislativo estable. 

En segundo lugar pola importancia económica e social da pesca galega, que é o quinto sector económico máis importante en termos de PIB. Nas zonas onde haberá parques eólicos mariños e nas zonas polas que discorran os seus cables de conexión non se poderá faenar, son actividades basicamente incompatibles, algo que afecta a flotas moi importantes como o arrastre, cuxos representantes levan xa tempo facendo notar o seu malestar.

En terceiro lugar, polo posible impacto visual que teñan os parques, algo que pode prexudicar ao turismo. Un sector económico en alza en Galicia que ten en praias, miradoiros, cabos e rutas de sendeirismo costeiras un dos seus principais atractivos. 

En cuarto lugar, porque Galicia é unha zona crave no paso das aves migratorias, que xa se atopan con problemas ante a saturación de parques eólicos que hai nalgunhas serras. Son estas rutas as que probablemente explican, por exemplo, a existencia dun corredor entre dúas zonas conexas en fronte a Estaca de Bares.

IMPACTO VISUAL

Veranse os futuros parques eólicos mariños desde a costa? A resposta, en termos xerais, cos datos que hai agora sobre a mesa, é que si.

Agora ben, todo depende de que parques apróbense finalmente. A publicación do POEM non implica que esas 9 propostas ou outras que se poidan presentar vaian recibir luz verde. Simplemente, se fijá onde se poderían situar os muíños e onde as zonas están acoutadas para outras actividades ou como reservas naturais.

Alfonso Rueda: "non admitiremos ningún parque que poña en perigo os recursos pesqueiros"

De feito, a Xunta de Galicia  deixou claro hoxe que "non admitiremos ningún parque que poña en perigo os recursos pesqueiros". Con todo, Alfonso Rueda tamén recoñeceu que a eólica mariña será clave para o desenvolvemento económico do país. 

En opinión do galego, a aprobación dos POEM foi un proceso opaco executado polo MITECO, controlado polo PSOE, que mantería á marxe ao Goberno de Galicia, en mans do PP. . "Espero que a falta de información convértase a partir de agora nunha auténtica cobergananza", declarou o presidente do PPdeG. 

CINCO ZONAS DE ALTO POTENCIAL

Segundo os datos xa subidos ao Visor de Informacion Xeográfica do Miteco, o Estado determina cinco "zonas de alto potencial para o desenvolvemento da enerxía eólica mariña" fronte ás costas de Galicia. Son as seguintes:

 
Zona NOR 1: de 117,63 quilómetros cadrados, fronte á costa da comarca de Ou Baixo Miño, un triángulo cuxo punto máis próximo á costa é o vértice a uns 21 quilómetros fronte á desembocadura do Río Miño. Outro vértice está a uns 40 quilómetros ao suroeste das Illas Cíes. 

Zona NOR 2: a máis grande, fronte ás costas da Coruña, Ferrolterra e Ortegal, cunha superficie de 1.806 quilómetros cadrados. A distancia mínima desde a península onde está A Coruña cidade é duns 48 quilómetros ao noroeste.  Desde a Praia de Doniños en Ferrol estaría a uns 41 quilómetros e desde Valdoviño a uns 30 quilómetros, unha distancia similar á de Cabo Prior. Está situado a uns 45 quilómetros desde as Illas Sisargas, uns 48 desde Malpica de Bergantiños.

Zona NOR 3:un cuadrilátero fronte á transición entre a Costa Árabra e a Ría de Ortigueira, cunha superficie de 112 quilómetros cadrados. É a zona máis pequena. O punto máis próximo á costa estará a uns 23 quilómetros de Cabo Ortegal. 

Zona NOR 4: un polígono cuxo lado de maior lonxitude parte desde case o límite da zona NOR 3, e transcorre fronte a toda a Ría de Ortigueira e até o límite coa Ría de Ou Barqueiro, xusto enfronte do cabo Estaca de Bares, cunha superficie de 77,7 quilómetros. Desde a Praia de Morouzosde Ortigueira está a uns 33 quilómetros, pero desde o Cabo Estaca de Bares estará a uns 22 quilómetros.

Zona NOR 5: un polígono cuxo lado máis longo discorre sobre todo fronte á costa da Mariña Central . Ten unha superficie de 236  quilómetros. Estará a uns 24 quilómetros ao norte do porto de Burela e a uns 32 quilómetros das praias de Foz. 

QUE DISTANCIA VESE DESDE A COSTA?

O límite do horizonte desde a costa mirando ao mar depende da altura do observador sobre o nivel do mar. 

En termos xerais, o horizonte refírese á liña imaxinaria onde o ceo parece atopar coa superficie terrestre, e a distancia até o horizonte varía en función da altura do observador e a curvatura da Terra.

A fórmula para calcular a distancia até o horizonte en liña recta (sen ter en conta a elevación do terreo) é a seguinte: d = 3.57 x sqrt(h);  onde "d" é a distancia até o horizonte en quilómetros e "h" é a altura do observador en metros.

Por exemplo, se o observador se atopa na praia a unha altura de 2 metros sobre o nivel do mar, a distancia até o horizonte sería de aproximadamente 5 quilómetros.

É importante ter en conta que outros factores, como a refracción atmosférica, poden influír na visibilidade e a aparencia do horizonte. 

ASPAS A MÁIS DE 250 METROS SOBRE O MAR

No caso dos parques eólicos que haberá en Galicia, hai que ter en conta que as súas máquinas serán altísimas. Por exemplo, as propostas para o Parque Eólico Nordés, fronte á Coruña miden 261 metros, dos cales 143 son de torre.

No documento inicial remitido ao MITECO, os promotores do Parque Eólico Mariño Nordés sinalaron que  "varios estudos chegaron á conclusión de que, a partir dos 20 km, o impacto visual dun parque eólico mariño é insignificante e, a partir dos 40 km, o parque eólico deixa de ser visible na súa totalidade".

Por tanto, de acordo a este criterio, pódese estimar que os muíños máis próximos si que se verán desde a costa. Agora ben, en opinión dos técnicos contratados polos promotores de Nordés, terían un impacto visual "insignificante".

En todo caso, como recoñece a documentación dese parque, os aeroxeradores máis próximos serían visibles desde moitos tramos. Do POEM coñecido hoxe dedúcese que as aspas serán especialmente desde zonas de alto valor paisaxístico, como a desembocadura do Miño ou os cabos da Costa Ártabra e da Mariña, e tamén desde algunhas praias moi concorridas e claves para o turismo, como Morouzos en Ortigueira ou Valdoviño en Ferrolterra.