CLÁUSULAS CHAN: As devolucións faranse en efectivo ou a través de medidas compensatorias de mutuo acordo

Os bancos devolverán en efectivo o cobrado de máis aos clientes polas cláusulas chan non transparentes incluídas nos contratos hipotecarios, aínda que consumidor e entidade poderán acordar outras fórmulas de devolución, como a novación da hipoteca.

O Consello de Ministros aprobou este venres un Real Decreto de medidas urxentes de protección de consumidores en materia de cláusulas chan indebidas que establece un procedemento extraxudicial para resolver de forma "rápida e gratuíta" as reclamacións dos consumidores derivadas das últimas sentenzas xudiciais.

O procedemento dá tres meses aos bancos para chegar a un acordo co consumidor e resolver as reclamacións. A vía xudicial quedará aberta no caso de que o cliente non quede satisfeito coa oferta do seu banco, segundo explicou en rolda de prensa o ministro de Economía, Industria e Competitividade, Luís de Guindos.

Este Real Decreto obriga ás entidades de crédito a poñer en marcha no prazo máximo dun mes para contar desde a entrada en vigor do decreto as medidas necesarias para dar cumprimento a esta vía extraxudicial. Ademais, os bancos deben garantir que o sistema é coñecido por todos os consumidores con cláusula chan nos seus contratos.

De Guindos especificou que as entidades tamén deberán informar a aqueles clientes cuxa hipoteca estea actualmente cancelada pero estivese afectada por unha cláusula chan declarada nula, que poderán acollerse ao mecanismo extraxudicial.

Unha vez que o cliente dirixe a reclamación á entidade, esta deberá remitirlle un cálculo da cantidade para devolver incluíndo os intereses ou, alternativamente, as razóns polas que considera que a reclamación non procede.

Tras recibir a comunicación, o consumidor deberá decidir se está de acordo ou non. Se o está, a entidade realizará a devolución do efectivo nun prazo máximo de tres meses, aínda que tamén cabe a posibilidade de que a entidade e o cliente acorden outras medidas compensatorias alternativas, como a novación das condicións da hipoteca.

Nese caso, a aceptación por parte do cliente será manuscrita, tras ser informado debidamente o valor económico da medida alternativa.

A DEVOLUCIÓN, EXENTA DO IRPF

De Guindos explicou que a devolución en efectivo da cantidade indebidamente cobrada por unha cláusula chan ou as medidas que pacten alternativamente a entidade e o cliente, así como os intereses, non se integrarán na base do Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas (IRPF).

A neutralidade fiscal do consumidor estará garantida no caso de devolución, xa sexa en aplicación do acordo prejudicial ou derivada de acordos con entidades financeiras ou do cumprimento de sentenzas ou laudos arbitrais.

Ademais, no caso de que o consumidor deducise algunha cantidade correspondente ao pago dunha hipoteca con cláusula chan en exercicios anteriores, non se lle aplicará sanción, intereses de demora ou recarga, segundo explicou o titular de Economía.

O consumidor pode elixir voluntariamente iniciar este procedemento ou ben acudir á vía xudicial, pero, en todo caso, se elixe o mecanismo aprobado este venres ningunha das partes poderá iniciar accións xudiciais ou extraxudiciais alternativas en relación coa mesma reclamación ata que o proceso se resolva.

De Guindos explicou que, no caso de que cliente e entidade se atopen inmersos nun procedemento xudicial por esta reclamación, poderase solicitar a suspensión do mesmo para someterse ao mecanismo extraxudicial.

PAGO DAS COSTAS

En relación coas costas xudiciais, o Real Decreto Lei establece que, se o cliente decide demandar á entidade despois de non chegar a un acordo pola vía extraxudicial e a sentenza que obtén é economicamente máis favorable para el, o banco será condenado a abonar as costas.

Con todo, se o cliente decide acudir directamente á vía xudicial sen utilizar o mecanismo de reclamación previa e a entidade achándase e devolve o indebidamente cobrado antes do trámite de contestación á demanda, a entidade non será condenada en costas.

O Real Decreto Lei prevé, ademais, o establecemento dun órgano de seguimento, control e avaliación das reclamacións efectuadas polos consumidores que velará por que as entidades cumpran coa súa deber de información aos clientes. Este órgano emitirá un informe semestral e no mesmo estarán representadas as asociacións de consumidores, os avogados e outras institucións.