Reformar o Estatuto de Galicia? BNG e PSOE pídeno para responder mellor á crise e o PP segue remiso a abrir o melón

O presidente do Goberno Gallego solicitou a competencia de costas, feito que o seu predecesor Núñez Feijóo non pediu nos seus trece anos de mandato. 

Hai dúbidas sobre se o actual Estatuto permite asumila. A oposición aproveita a petición da competencia para reabrir o debate da reforma do Estatuto cara máis autonomía política e económica na comunidade. 

Estas dúas cuestións acábaas de levar a oposición ao Parlamento galego e é probable que se reabra o debate sobre o Estatuto, a un ano das eleccións locais e en plena discusión sobre como responder á inflación pola guerra de Ucraína. 

Alfonso Rueda quere a competencia de costas no referido ás normas para autorizar industrias. A solicitude para obter o mandato do litoral galego é importante e mobiliza aos grupos políticos nesta nova etapa baixo un novo liderado na Xunta, tendo en conta que Núñez Feijóo sempre se mantivo reticente a asumir novos poderes para a autonomía.

De feito, nos seus trece anos de lexislatura no Goberno galego, Feijóo só chegou a negociar a competencia de tráfico e non se acadou concreción. Sobre o expresidente da Xunta, a líder da oposición nacionalista, Ana Pontón, asegura que isto sucedeu porque o PP parte dunha posición "centralista", na cal pretenden que o epicentro político siga en Madrid. 

Precisamente, Pontón expuxo este luns diante que presentaron formalmente no Parlamento a activación do artigo 56 para reformar o Estatuto de Autonomía e, así, poder ofrecer máis axudas económicas inmediatas desde Galicia. 

Paralelamente, o PSdeG instou á mesma solicitude de reforma estatuaria, neste caso baixo a necesidade de "modernizarse", tras case corenta anos sen cambiar un Estatuto, que socialistas e Bloque din non se adapta ás condicións actuais. 

Con todo, o PPdeG argumenta que non é necesaria a reforma do Estatuto para obter esas competencias de costas, pero tampouco descarta escoitar as propostas da oposición. Así, Rueda destacou a súa vontade de pedir a competencia ao Goberno central, pero aínda non se pronunciou claramente sobre a reforma estatuaria que a oposición comparte e reclama, máis aló de insistir que non lle parece prioritaria. 

Por parte do PP, onte  o viceportavoz do PPdeG, Alberto Pazos Couñago,  mostrou dúbidas sobre o consenso entre a propia oposición para efectuar a reforma, pois xa houbo un intento anos atrás e non alcanzaron acordo. Isto ocorreu en 2009, pero a situación que expoñen en 2022 é diferente e a oposición alega á necesidade de responder máis rápido á crise económica actual. Así mesmo, o grupo popular insiste en que abrir o melón do Estatuto "non é unha prioridade". 

QUE PROBABILIDADE HAI DE QUE SE CUMPRAN As PETICIÓNS DE CADA GRUPO?

O BNG rexistrou a activación de artigo 56, pois só precisa a quinta parte de apoios para poñela en marcha. Con todo, non o teñen fácil para aprobala, xa que terían que votar a favor dous terzos da Cámara e a oposición non alcanza esta cifra. 

Ademais, posteriormente debería ser sometido a referendo, en función das competencias e dos cambios que se propoñan. Á súa vez, Rueda tampouco poderá adquirir a competencia de costas inmediatamente, pois o Goberno Central que dirixe o PSOE non parece disposto a proceder a transferencia da competencia se non se efectúa unha reforma  máis ampla do Estatuto.

Ana Pontón defende a reforma alegando: "A chave do futuro é ter capacidade de decisión en cuestións como financiamento, fiscalidade, enerxía ou costas, que son claves para a creación de riqueza e benestar". Pola súa banda, González Formoso  argumenta que "hai que adaptar o Estatuto á Galicia do século XXI". Couñago, pola súa banda, respondeu as peticións contundente: "non é unha prioridade". 

O delegado do Goberno en Galicia, José Miñones (PSdeG), tamén interveu no debate e lanzou unha mensaxe a Rueda. Asegura que están a tratar a súa petición equitativamente co resto de comunidades. Desde o punto de vista dos socialistas, implica  que para poder ter a competencia do litoral será necesario que se proceda cunha reforma estatuaria. 

Tamén engadiu que durante os anos de goberno de Mariano Rajoy, con maioría absoluta do PP, a Xunta nunca mostrara interese en reclamar competencias. Con todo, Rueda insiste nunha postura na que garante a legalidade de efectuar esta transferencia sen reformar o Estatuto. 

QUE CAMBIOS SUPOÑERÍAN ESTAS MEDIDAS?

Calquera reforma do Estatuto agora  implicaría, dada a ideoloxía dos partidos presentes no Parlamento de Galicia, un maior autogoberno en Galicia. O BNG indica que tamén habería poderíanse conceder axudas económicas a diferentes sectores de maneira máis directa, é dicir, sen depender do filtro estatal.