“Que non sexa ela. Que sexa outra cousa”. Iso debían estar a pensar os ocupantes do 'Ángeles Alvariño', o buque encargado de realizar os labores de procura de Anna e Olivia, as coñecidas 'Nenas de Tenerife', cando atoparon algo a un quilómetro de profundidade na súa procura dalgunha pista que os achegase ao paradoiro das menores desaparecidas desde fai máis dun mes. Desgraciadamente, os peores presaxios cumpríronse, e no fondo do Atlántico, nunha bolsa atada á áncora da embarcación de Tomás Gimeno -pai das menores e suposto artífice da súa desaparición- repousaban os restos de Olivia, de seis anos. Agora a investigación trata de atopar, se os houber, os outros corpos. Xunto á primeira bolsa había outra, neste caso baleira.

Esta é a noticia que en ningunha redacción queriamos escribir. Son consciente de que é unha frase que vale para calquera suceso tráxico, pero neste caso moitos nos agarrabamos, como a familia das raparigas, a un perverso cravo ardendo: que estaban ben, a salvo, pero secuestradas polo pai nalgún lugar do globo. Esa terrible teoría era mellor que este fatal desenlace, e aferrados a esa posibilidade zigzageábamos calquera outra hipótese. Pero ás veces a maldade humana non precisa da dirección de David Fincher para ser macabra, escura e retorta. Ás veces só componse de planos sinxelos e crus, onde todo redúcese a que o malo da peli é o que ten cara de malo e o guión non esconde sorpresas, só un final anunciado que se dilatou demasiado no tempo mentres permaneciamos inmóbiles na nosa butaca.

O das nenas de Tenerife é un caso claro do que se coñece no aspecto técnico como 'violencia vicaria' -porque o termo “Non che vou a foder a ti, senón a todo o que ti máis queres” talvez era demasiado longo e pouco atractivo como hashtag-. Enténdese por violencia vicaria a toda a violencia que se exerce contra a muller a través dos fillos, e que en Galicia aínda non está penada como violencia de xénero, aínda que hai un proxecto na cámara galega para a súa pronta aprobación. Este dano, o psicolóxico, o que che impide durmir, o que non che deixa comer, e o que che fai ver a espada de Damocles cada vez que miras aos teus fillos, é talvez o gran esquecido nun mundo no que tendemos a reducir a violencia machista aos ollos morados ocultos tras unhas lentes escuras.

Violencia machista tamén é escoitar: “Non os vas a volver ver nunca”. Ou que o teu fillo teña que oír iso de “a túa nai é unha puta” por tentar refacer a túa vida con outra persoa. Ou que a túa parella revíseche o móbil. Ou o “onde vas, con quen estás, de onde vés”. Ou iso de “así non saes á rúa”. Violencia machista é todo o que impida á muller ser. Nin máis. Nin menos.

Olivia é un caso paradigmático, pero non é un caso excepcional. Desde 2013, e segundo os datos oficiais, faleceron preto de 40 menores a mans dos seus pais. Os tamén lembrados Ruth e José non entran dentro destes datos, porque o seu caso data de 2011. Entón non había rexistros. E non foi ata 2017 que se recoñeceu a estas nais que sufriron esa dor inefable como vítimas de pleno dereito.

Maio foi o mes máis negro da violencia machista en España en ano e medio, con sete vítimas. Con todo, xuño parece que arrinca na mesma liña. A última hora de onte entregouse a expareja de Rocío Caíz, desaparecida en Sevilla desde o día 3. O seu asasino confeso, de 23 anos, descortízoa e lanzou os seus restos en distintos contedores. Rocío tiña só 17 anos. Deixa un bebé de catro meses, fillo do home que lle arrebatou a vida.

Unha morte que tapou a detención de Diego 'O Lagostino' nun hotel de Madrid por unha denuncia presentada pola súa parella, que alega sufrir presuntamente malos tratos continuados durante os últimos dous anos. Como tampouco foi especialmente soada a morte a golpes e en plena rúa dunha muller en Roquetas de Mar. A vítima atopábase no sistema VioGén. Aínda non hai detidos.

Con todo, neste país, que só en 2020 enterrou a 45 vítimas de violencia machista -ás que se poderían sumar as 22 mulleres asasinadas polos seus fillos, segundo os datos de Ibasque-, os micrófonos si parecen predispostos a informar sobre os boicots de Vox aos minutos de silencio polas vítimas da violencia na Comisión de Igualdade do Congreso, ou os continuos intentos dos dirixentes do partido ultradereitista, como o caso reiterado de Ortega Smith, de negar a violencia machista.

“A violencia machista é absurda porque dicir que un maltratador pega á súa parella por ser muller, entón sairía á rúa e pegaría a todas as mulleres”, xustificou o home do partido ao que votaron máis de 330.000 madrileños o 4 de maio. Unha cifra case tan dramática como as 18 mulleres vítimas este ano desa violencia machista que o partido fascista nega. E mentres eles negan -e outros pactan-, e por moito que me doia cada vez que martilleo as teclas, eu seguirei escribindo as noticias que nunca quererei dar. Só para que ninguén as esqueza.