Faltan enfermeiras porque emigran a Castela con contratos de 6 meses e o SERGAS ofrécelles 15 días, alerta SATSE

Ourense carece de sanitarios para atender ben as 45 UCIS que di ter o SERGAS.  Así o denuncia a vicesecretaria do sindicato SATSE en Ourense Asunción Maus, en conversación con Galiciapress.  Un déficit que xa provocou o traslado de polo menos dun paciente a Vigo; a pesar de que o número de críticos é aínda reducido, 11 onte no CHUO.

A presidenta do Comité de Persoal do Hospital de Ourense indica que o SERGAS apenas formou aos enfermeiros e enfermeiras para poder afrontar as complexidades das UCIs, para a que se necesita unha formación específica. O sindicato de enfermería alerta que os técnicos coa formación adecuada abandona Galicia, atraídos por contratos substancialmente mellores en outras autonomías. En Ourense din que víronse obrigados a recorrer aos enfermeiros recentemente titulados para cubrir as ausencias.

As UCIs ourensás non contan con suficiente persoal de enfermería, segundo denuncia SATSE

A situación na área sanitaria de Ourense segue deixado episodios inusuais que permiten entrever as dimensións da crise na que se atopa sumida a provincia. Un destes capítulos vira en torno traslado de pacientes desde Ourense a Vigo, sobre o que existen dúas versións.

O SERGAS xustifica que a medida está motivada por unha intención de “anticiparse á necesidade de camas UCI”. Sindicatos e traballadores rebaten a explicación de Sanidade cunha denuncia que levan meses manifestando, falta de persoal.

 Desde SATSE Maus comenta que durante a desescalada a xerencia da área sanitaria sostiñan que se cumpría o cociente de camas de UCI, “pero temos coñecemento de que a día de hoxe non hai suficiente persoal formado nas unidades de críticos para atender ás 45 camas que di a xerencia que pode poñer a disposición en caso de necesitalas”. “Ourense non ten o número de profesionais suficiente para dar soporte a ese número de pacientes”, recalca.

Dos 41 hospitalizados en unidades de coidados intensivos EN gALICIA, 11 pertencen ao área sanitaria auriense –todos eles no Complexo Hospitalario Universitario de Ourense–, o que significa que un de cada catro enfermos de COVID-19 críticos en Galicia atópase no CHUO. Con todo, e a pesar de cumprir co número de camas que marcan os parámetros acordados durante a desescalada, a área de Ourense adoece do persoal suficiente, insiste a central.

UN VERÁN SEN FORMACIÓN

Segundo o seu relato, a carencia de persoal capacitado para este ámbito débese a dous factores.  SATSE quéixase de unha nula capacidade de anticipación do SERGAS  ante a segunda onda ,  pois lembran que durante o verán os profesionais de enfermería non recibiron formación específica para abordar este escenario.

“Durante este tempo apenas se formou a persoal para atender estas camas de críticos. Pedimos plans específicos de formación para o persoal nestas áreas pero isto non se chegou a facer "

“Durante este tempo apenas se formou a persoal para atender estas camas de críticos. Pedimos plans específicos de formación para o persoal nestas áreas pero isto non se chegou a facer, a pesar de que levamos todo o ano con déficit de profesionais. Neste momento de onde estamos a tirar é dos enfermeiros e enfermeiras que acaban de terminar os seus estudos”, admite Asunción resignada. “Saen da escola e a traballar mañá. Esa é toda a experiencia coa que contan”.

NON É UNHA ESPECIALIDADE

Unha formación en UCI que, con todo, non está recoñecida como especialidade, a pesar de que os profesionais desta área necesitan duns coñecementos concretos e precisos para poder realizar os labores que se desenvolven habitualmente nese espazo. “Necesitan contar con experiencia en técnicas específicas, coñecemento no manexo de todo o aparataje, que non é o mesmo que se utiliza nunha unidade convencional, e saber manexarse dentro de situacións críticas con pacientes cunha saúde inestable”, argumentan desde SATSE, que tamén sinalan que “non é o mesmo traballar nunha unidade de traumatoloxía que nunha unidade de neonatología ou de UCI”.

Neste contexto, algunhas voces piden que se determine como especialidade a de enfermeiro de UCI. “As especialidades de enfermería levan décadas de atraso no seu desenvolvemento e van a contagotas. Hai especialidades que están agora para facer a avaliación na proba de competencia, como a de comunitaria, están os seus plans formativos feitos desde 2011, pero levamos case dez anos de atraso no desenvolvemento efectivo destas especialidades mentres xorden cousas novas”, critica.

COMPETENCIA CON CASTELA E LEÓN

O segundo factor crave á hora de atopar persoal capacitado é a competencia que ofrecen outras comunidades autónomas, algo que nunha área fronteiriza como a de Ourense acaba por decantar a balanza en favor dos contratos por períodos de seis meses como os que oferta Castela e León, unha proposta que o SERGAS,  que a miúdo ofrece contratos de días ou semanas, non pode igualar. “Temos un problema especial coa área do Barco, onde profesionais deixaron de estar dispoñibles porque no Bierzo ofrécenlles contratos de seis meses que lles permiten ter unha estabilidade que aquí non atopan con contratos de 15 días”, lamentan desde SATSE.

"Profesionais deixaron de estar dispoñibles no Barco porque no Bierzo ofrécenlles contratos de seis meses que lles permiten ter unha estabilidade que aquí non atopan con contratos de 15 días” 

Ademais, esgrimen que nesta área ademais “séguense facendo moitas contratacións a media xornada para cubrir centros de saúde”. “Temos a dous profesionais ocupados con contratos miserables a media xornada e unha praza sen cubrir noutro sitio porque non hai efectivos”.

DOBRAR QUENDAS “POR SOLIDARIEDADE”

Con todas estas carencias de persoal, moitos sanitarios tentan taponar esta sangría co seu propio esforzo dobrando quendas, como advirten desde SATSE, unha situación que pon en risco a atención aos pacientes e a propia saúde dos sanitarios. “Chégase a esta situación porque as direccións non son capaces de anticiparse a estas necesidades”, critica Asunción. Nese sentido as baixas dos sanitarios, en moitos casos causadas polo propio coronavirus, están a profundar aínda máis na brecha.

“Dobras quendas polos pacientes, porque queres que estean ben atendidos e cúrense pronto, e para iso no canto de deixar a quenda sen cubrir dóbralo, ou polos teus compañeiros, que talvez teñen nenos pequenos que atender e o día pedido”, razoa Asunción. Todo isto fala de “a forza de vontade, a solidariedade que caracteriza a estes profesionais”, recalcan desde o sindicato.

No medio deste panorama, desde SATSE tamén denuncian algunhas “incoherencias”. “Este 15 de outubro acaba o prazo para pedir os días de vacacións para Nadal. Levan todo o verán denegando días pero a xerencia de Ourense ten a petición de días de libre disposición para o período de Nadal e ata o 31 de xaneiro aberto ata hoxe. Non se que vai pasar nin a ser da miña vida”, denuncia. A continuación, tamén explican os motivos polos que non triunfan moitas das súas folgas: “Hai servizos mínimos que son máis altos que efectivos nalgunha quenda, algo que chamaría moito a atención en calquera empresa, pero aquí non”.

Todas estas críticas non son alleas á Consellería de Sanidade nin a Xerencia da área sanitaria de Ourense, pero as denuncias ata a data non tiveron efecto no servizo. “Todas as nosas denuncias facémolas en primeiro lugar ás direccións correspondentes, pero á conta de non ver ningún tipo de resultado temos que levalas ante a prensa, a ver se así cambia algo”.

SEN PERIGO DE COLAPSO POR AGORA

Con todo, e aínda con todos estes hándicaps, desde SATSE subliñan que non existe ningún tipo de risco na asistencia aos usuarios, que aínda está garantida e que de momento non corre perigo en canto á ocupación das camas, ao redor dun 30% de ocupación. “Non existirá risco porque os profesionais van estar aí, dobrando quendas e facendo o que faga falta". 

Con algo co que hai que contar é coa vontade e solidariedade dos traballadores, que van perder dos seus dereitos para para poder atender aos pacientes”, conclúe Asunción, non sen antes advertir dos riscos aos que se enfrena un sector que pode acabar “esgotado e cunha repercusión que valoraremos dentro duns meses”.