“As residencias e o seu persoal non están deseñados para facer illamentos” advirten os directivos de centros sociais

O presidente de a Asociación de Directores/as de Residencias Sociais de Galicia (DiReS) atende a Galiciapress para detallar cal é a situación na que se atopan os xeriátricos, onde a Covid-19 arrasou na primeira onda e que xa provocado a intervención de catro residencias na actual segunda onda, a última esta fin de semana en Culleredo. En opinión de Víctor González Meizoso, a situación mellorou en aspectos como o material, pero persisten déficits, por exemplo en coordinación entre administracións e en falta de persoal ben formado.

Desde a organización reclaman ás administracións públicas un “mando único” que poida coordinar a accións a o detectarse positivos ou para tratar de evitar a entrada da enfermidade. Do mesmo xeito, Meizoso expón as dificultades ás que se enfrontan este outono, sobre todo no apartado das contratacións.

González Meizoso nunha foto de arquivo en 2013 cando era directivo de o  Colexio Oficial de Traballo Social de Galicia (COTSG) 

No comunicado emitido pola plataforma hai uns días, as residencias poñen de manifesto as desavinzas existentes entre os centros e a administración pública. Os directores dos centros xeriátricos consideran que sería beneficioso contar cun “mando único” para este tipo de centros “de carácter social”. Nesa liña, a coordinación entre as residencias e as administracións públicas é fundamental para manter baixo control a enfermidade.

“Son a casa dos nosos residentes. Desde esta óptica dependemos orgánicamente da Consellería de Política Social. No marco da pandemia, o peso de toda a xestión recaeu moito máis na Consellería de Sanidade e no SERGAS”, explican desde a dirección das residencias, que tamén valoran de forma desigual o traballo que se fixo desde as áreas sanitarias, aínda que algunhas traballaron “moi ben e de maneira moi áxil”.

PIDEN MÁIS COORDINACIÓN

“O que precisamos é máis homoxeneidade na acción, para que todos os centros en calquera punto do territorio teñan a mesma resposta e a mesma axilidade. Entendemos pois que crear un ente ou Centro de Coordinación Centralizado (ou mando único) que poida dar cobertura a todo este sector sociosanitario pode ser de gran axuda para todos e todas nós”, valora a plataforma. Respecto diso, poñen o foco sobre a recentemente nada Dirección Xeral de Atención Integral Sociosanitaria, unha corporación que pode ser a chave neste sentido.

Relacionado con este novo departamento están os Plans de Continxencia, que deben desieñar os centros de maneira individual. Sobre estes plans de actuación inflúen factores de diversa índole que van desde o deseño dos propios centros ata os persoais de persoal.

A pesar de todo, o gran hándicap ao que se enfrontan as residencias neste escenario de crise sanitaria é que os propios centros “non están concibidos como centros sanitarios nin están preparados para facer illamentos internos”. “O seu persoal non ten a formación precisa. Neste sentido, o apoio e supervisión por parte da administración sanitaria sería moi valioso”, razoan desde a plataforma.

Esta é só una das demandas que a plataforma trasladou á Consellería de Política Social, que atendeu de forma inmediata á asociación, aínda que a reunión entre os actores implicados aínda non ten data.

POÑER EN MARCHA MÁIS “RESIDENCIAS COVID”?

A principios de agosto en Galicia empezouse a rexistrar unha escalada de casos de coronavirus no que moitos denominaron a antesala da segunda onda da enfermidade. Por mor deste ascenso no número de casos rexistráronse dous importantes brotes nas residencias de Outeiro de Rei e O Incio, ambas as intervidas pola Xunta de Galicia, do mesmo xeito que ocorreu esta fin de semana no xeriátrico de Culleredo.

Desde a plataforma recalcan que todos os centros “están sometidos a procesos de inspección moi esixentes por parte da Xunta de Galicia”. Con todo, os directores dos centros valoran que a intervención por parte do Goberno de Galicia é “importante” para evitar que a situación “se desborde”.  

A continuación, desde as residencias valoran moi positivamente o funcionamento dos centros específicos ou “residencias Covid”, aqueles centros, como a residencia Porta do Camiño, onde a Xunta trasladou positivos da primeira onda que estaban asintomáticos ou moi leves: “Entendemos que ter centros integrados para atención a Covid sería unha alternativa boa en moitos casos. As residencias e o seu persoal, en xeral, non están deseñadas para illar xente e traballar con residentes nestas condicións. A situación nos centros con infectados é moi dura, identificar, illar, valorar constantemente, xera moito traballo e moita tensión. Agora estamos afeitos traballar con moita protección, pero aínda así, non é o mesmo facelo con xente que xa sabes que é positivo”.

“O feito de poder trasladar positivos a un centro integrado permitiría unha atención máis efectiva e profesionalizada, e ao tempo minimizaría as posibilidades de contaxio no centro de orixe. O que si entendemos é que se debería poder derivar a calquera paciente independentemente do seu grao de dependencia”, explican.

“ANTICIPARSE” E “MINIMIZAR RISCOS”

Ante esta segunda onda a gran incógnita que sobrevoa ás residencias galegas, tan castigadas polo coronavirus a pasada primavera, é saber se desde maio que comezou a escalada aplicáronse as medidas necesarias para facer fronte a un segundo embate da enfermidade. As direccións dos centros recoñecen que eles mesmos son incapaces de cuantificar “cantas e cales medidas son suficientes” xa que “o risco cero non existe”.

Como exemplo disto, desde as residencias son conscientes de que o persoal das residencias, aínda que se lles insta a que “minimicen a súa exposición”, “ten familia, fillos… as cadeas de relacións humanas son moi amplas e por tanto o risco de exposición e contacto multiplícase”. “Ao final, o que se trata é de anticiparse moito e minimizar riscos. O virus aínda é en gran medida un descoñecido. Coido que as residencias están a actuar con medidas de control e protección”, explican.

No que si fan fincapé é que a situación en canto a materiais e medios dispoñibles nas residencias cambiou de forma substanciosa. “Hai xa meses que non hai tensión por a  escaseza de material”, comentan con satisfacción. Ademais, aínda que admiten que durante os momentos críticos non contaron con “tantos medios como nos gustaría”, o certo é que na maioría de casos si contaron “cos necesarios”.

FACENDO NEGOCIO EN PLENA PANDEMIA CO MATERIAL

“A escaseza non era maior que no sistema sanitario”, afirman, aínda que tamén denuncian que houbo momentos de colapso, causado en gran medida polos pasos dubitativos que se deu a nivel mundial en canto á produción e a imposibilidade de prover a todos os países do material que demandaban. Nese apartado denuncian que mesmo se viviron situacións nas que tiveron que comprar material que se atopaba dez veces por encima do seu prezo orixinal.

Con todo, o gran problema nestes momentos é a escaseza de persoal, sobre todo naqueles centros onde a enfermidade afecta os persoais e provoca baixas entre os traballadores. Isto, unido ao medo existente entre os profesionais, está a ser diferencial á hora de contratar traballadores. Con todo, hai moitas outras cuestións que inflúen neste apartado, como a escaseza de persoal formado no sector ou a imposibilidade en moitos casos de atopar persoal para cubrir as baixas de forma inmediata.