Néstor Rego (BNG): "É necesario pechar Madrid e illar Galicia para que non entren contaxios desde fóra"

Nesta entrevista con Galiciapress, o deputado nacionalista argumenta que aínda non é tarde para illar Galicia, pois a taxa de contaxios segue sendo inferior á medida estatal. Dio alguén coa autoridade de resistir na capital de España, mentres outros políticos fóronse de Madrid, en contra da recomendación das autoridades. O representante do Bloque cuestiona tamén que se obrigue a pechar un pequeno comercio pero non "a fábricas con miles de traballadores".

Néstor Rego, durante a súa intervención  hoyen o Congreso | Foto: BNG

Esta mañá compareceu no Congreso dos Deputados para urxir ao Goberno de España a pechar Madrid. Por que cre que ata o de agora non se tomou unha medida como esta que pode evitar a expansión do virus?

Ten que ser o Goberno o que explique o porqué de non tomar esta medida. Nós levamos defendéndoo desde o primeiro momento porque ademais a experiencia recente de combater o coronavirus o que demostrou é que o método máis eficaz é illar o foco de contaxio, combinado co confinamento da poboación, é o que realmente dá resultado, como así ocorreu en Wuhan.

O propio coordinador de Emerxencias, Fernando Simón, aconsellaba aos veciños de Madrid non se desprazar a outras comunidades autónomas para evitar estender o contaxio. Pero era simplemente unha recomendación, igual que recomendaban quedarse na casa pero ao final acabaron tomando unha decisión que non é un consello, senón a obrigatoriedade  

Curiosamente fai preto dunha semana as autoridades sanitarias, o propio coordinador de Emerxencias, Fernando Simón, aconsellaban aos veciños de Madrid non se desprazar a outras comunidades autónomas para evitar estender o contaxio. Pero era simplemente unha recomendación, igual que recomendaban quedarse na casa pero ao final acabaron tomando unha decisión que non é un consello, senón a obrigatoriedade de quedarse na casa. Non sei…terá que ser o Goberno o que explique o motivo de non adoptar unha medida que creo que dunha forma bastante clara tería evitados moitos dos contaxios que se produciron, e nun caso como o de Galicia de forma moi evidente.

Leva xa días reclamando esta medida, e mentres esta non se produce o índice de contaxios en Galicia disparouse nas últimas 24 horas. Vostede exemplificouno co caso de Vigo, onde 14 dos primeiros 15 contaxios tiñan relación coa capital, claro efecto do éxodo de residentes en Madrid sobre a Sanidade galega. Teme un colapso do SERGAS motivado pola asistencia de usuarios doutras comunidades?

Espero que non. A principal preocupación do BNG é deter a cadea de contaxio. Por iso insistimos desde o primeiro momento en illar as zonas foco de contaxio, principalmente a zona de Madrid onde se concentran practicamente a metade dos casos no estado español, pero tamén outras zonas. De feito o Goberno catalán tomou esa medida hai varios días coa localidade de Igualada.

Doutra banda reclamamos illar Galicia. Exactamente o mesmo, para evitar que poidan entrar contaxios desde fóra. Que hoxe é un pouco máis tarde que hai 15 días? É evidente. Eran preferibles estas medidas hai dúas semanas. Pero, con todo, seguen sendo necesarias. Hoxe Galicia ten un nivel de contaxio moi inferior á media estatal e moi moi inferior á media de Madrid. Por tanto controlar os movementos de poboación é fundamental para evitar que se siga estendendo.

Do mesmo xeito que pide o peche de Madrid, reclama “blindar” Galicia e lembrou que son os territorios os que teñen "mellor coñecemento" dos seus cidadáns. Cre que en momentos de crises como este os gobernos rexionais deberían ter competencias para pechar fronteiras con outras comunidades, como así reclaman Gobernos como os de Urkullu e Torra?

Claramente si, deberían ter esa competencia en caso como este de emerxencia sanitaria, porque ademais se non é así danse  situacións un pouco estrañas. O Goberno de Cataluña leva unha semana pedindo que lle permitan bloquear todas as entradas e saídas de Cataluña e non llo permiten, a pesar de ser a segunda zona co nivel máis alto de contaxios. Con todo onte si llo autorizaron ás Illas Baleares, aproveitando a insularidad e cortando as comunicacións marítimas e aéreas. Neste momento é un exemplo de comunidade blindada co acordo do Goberno de España.

A pregunta que fixen hoxe no Congreso é por que motivo se é posible no caso das Baleares por que non o é con Galicia, que mesmo desde o punto de vista operativo é relativamente fácil, posto que a fronteira sur con Portugal xa está pechada, ao oeste e ao norte hai mar, bastaría con cortar as comunicacións marítimas, e só faría falta un control nas comunicacións no leste. Operativamente é moi fácil e todos os expertos indican esta medida combinada co confinamento, que nós en ningún momento refugamos o confinamento individual. Ao contrario, consideramos que pode potenciarse un pouco máis. Hoxe mesmo pedimos no Congreso que o Goberno paralizase toda actividade económica que non sexa estritamente necesaria e vital para manter o funcionamento da sociedade e o combate ao coronavirus.

Fíxenlle esta pregunta a Pedro Sánchez: como lle explica vostede a un pequeno comerciante que ten que pechar o seu comercio para non contaxiar aos clientes pero que funcionen fábricas con miles de traballadores sen as debidas medidas de seguridade? Carece de sentido.  

Por que? Pois lle fixen esta pregunta a Pedro Sánchez: como lle explica vostede a un pequeno comerciante que ten que pechar o seu comercio para non contaxiar aos clientes pero que funcionen fábricas con miles de traballadores sen as debidas medidas de seguridade? Carece de sentido. Defendemos o confinamento individual, pero como unha medida a maiores de cortar a mobilidade entre territorios. Insisto en que as propias autoridades sanitarias recomendaban hai uns días non saír de Madrid para non expandir o coronavirus. Na práctica acabaron recoñecendo algo que sabemos que é eficaz, como foi no caso de China ou en Italia, onde pecharon Lombardia, onde se viu que ao cortar a mobilidade tamén se cortou a cadea de contaxio.

"NON CULPABILIZAR Ás PERSOAS"

Aínda que nun principio eran recomendacións, vostede mesmo foi un claro exemplo hai días de responsabilidade ao decidir quedar en Madrid e non regresar a Galicia por medo a expandir o virus. Que opinión ten de todos aqueles que non realizaron ese mesmo exercicio de responsabilidade?

Eu non quero en absoluto culpabilizar ás persoas. Quen tiña que tomar as decisións era o Goberno. Precisamente en circunstancias excepcionais como esta é humanamente comprensible ese impulso de colocarse a salvo, aínda sen calcular as consecuencias que esa decisión pode ter para outras persoas. Non é unha cuestión da actuación individual, non queremos levalo aí. O problema está en que había que tomar colectivamente esa decisión.

Tamén puxo de manifesto a oferta do BNG para colaborar nesta crise e a necesidade de deixar nun segundo plano a confrontación entre partidos. Nun segundo plano quedaron as eleccións galegas, aínda que non hai unha data concreta para a súa futura celebración. Cando cre que deberían celebrarse os comicios en Galicia?

Non me atrevo a propoñer unha data porque todo vai depender de cando se supere esta crise. Creo que é evidente, o BNG díxoo hai varios días, foi a primeira forza que reclamou a suspensión das eleccións e así o reiteramos no Congreso. Non é o momento de confrontar senón de colaborar. Todo o que sexa enfrontamento político debe pasar a un segundo plano. Por iso propostas como pechar Madrid ou blindar Galicia fixémolas desde un ton construtivo e positivo, nin sequera desde a crítica porque entendemos que quen ten a responsabilidade de gobernar é a quen lle corresponde tomar as decisións e que non se trata de utilizar o que nos poida parecer como actuacións pouco correctas ou equivocadas para ningún tipo de debate nin enfrontamento político. En todo caso haberá momento de facelo, pero non cremos que sexa este. E coas eleccións o mesmo: cando sexa posible desenvolvelas con normalidade.

Volvendo ao que suxería agora de aplicar outras medidas, como dotar de máis apoio económico aos autónomos e parar as actividades económicas prescindibles neste estado de alarma. Cales considera que deben ser os seguintes pasos do Goberno de Sánchez?

Nese sentido fixemos hoxe as propostas. Cremos que hai que ser máis ambiciosos á hora de poñer en dispoñibilidade os recursos e apoiar todo o tecido económico e para apoiar ás persoas, para que poida haber axudas aos autónomos e pemes. Autónomos que se están vendo afectados na súa actividade, como por certo están a facer outros gobernos como o de Italia, o de Francia ou o de Cataluña, que xa anunciou medidas nese sentido.

Debe haber unha moratoria nos alugueres para que as persoas que van ver reducidos os seus ingresos non teñan dificultades coa súa vivenda habitual. Debe haber axudas para afrontar iso, como con servizos básicos como a auga, a luz ou o gas. O Goberno optou pola moratoria nos pagos das cotas das hipotecas, pero nós propoñiamos que polo menos durante catro meses se condonasen as cotas desas hipotecas e facelo ademais con cargo ao rescate bancario que non foi recuperado, a eses 61.000 millóns de euros que a banca recibiu de diñeiro de todos nós e que non devolveu, porque nos parece que é o momento de que, querendo ou non, noutro momento tivemos que poñer diñeiro para a banca, que sexa a banca a que agora poña diñeiro para rescatar ás persoas que máis o necesitan.

Tamén apostamos por incentivar ou prohibir os despedimentos durante un período de tempo determinado como fixo Italia en lugar de promover os ERTEs, así como incentivar ás empresas que manteñan o emprego, algo que vemos como máis razoable porque á fin e ao cabo os ERTEs supoñen unha diminución nos dereitos e condicións de traballadores e traballadoras.

A COROA EN DÚBIDA

Nestes días no que destaca por encima de todo a importancia dunha sanidade pública con recursos e persoal suficiente, algo que vostede destacou, escándalos como o da Familia Real non fan máis que avivar este debate. O BNG propuxo a creación dunha comisión de investigación e esta mañá unha iniciativa cidadá motivou unha cacerolada desde os balcóns de España para que Juan Carlos I doe diñeiro á sanidade pública. Como percibe toda esta polémica?

Paréceme que precisamente neste momento, non que saibamos, porque moitos indicios e informacións circulaban desde hai tempo, senón que se constate forma certificada pola propia Casa Real cos anuncios realizados hai uns días, que Juan Carlos de Borbón practicou actividades ilícitas, ilegais…corruptas, por dicilo de forma clara, mesmo nos anos nos que era Xefe de Estado, considero que se trata dun escándalo de enorme magnitude.

E que iso encima constatémolo nun momento no que máis necesidade están a pasar as persoas leva inequivocamente a que teña que haber unha gran indignación cos Borbóns e coa monarquía. Creo que non é xusto pensar que mentres un pasa necesidades, outros, aproveitando o seu cargo e a súa inviolabilidade, enriquézanse ilicitamente. Paréceme que esa iniciativa cidadá, que o BNG apoia, é en grao sumo necesaria e en grao sumo lóxica. Efectivamente, o mínimo que podería facer é doar eses 100 millóns que cobrou en comisións á sanidade pública, pero creo que as responsabilidades deben ir moito máis alá. O BNG vai esixir no Congreso unha comisión de investigación que estableza con claridade cales foron os feitos e as responsabilidades que puidese haber para logo trasladalas á xustiza se fose necesario.