O plan para salvar a crise dos médicos de familia non concreta nin máis diñeiro nin máis galenos

O documento recolle o incremento de prazas na OPE 2019 e un plan de necesidades cun orzamento específico

Serve para algo o novo modelo de Atención Primaria presentado este xoves? Hai reformas burocráticas e sinálase que é necesario máis persoal; pero o certo é que o SERGAS esquiva o quid da cuestión: cantos médicos máis vai haber nos centros de saúde e de onde vai saír o diñeiro. O conselleiro di que ese debate non toca agora. 

A Consellería de Sanidade inclúe a creación dunha dirección de Atención Primaria en cada área sanitaria á que lle corresponderá, entre outras funcións, a coordinación e supervisión de todos os recursos neste nivel asistencial.

Esta dirección de Atención Primaria terá entre as súas competencias, indica Sanidade, a "coordinación, supervisión e avaliación de todos os recursos dos centros de saúde na respectiva área sanitaria".

RESPOSTA Á CRISE DE PRIMARIA
Así se recolle no borrador do novo modelo de Atención Primaria para os próximos 25 anos que recolle 175 accións a desenvolver a curto, medio e longo prazo, presentado na tarde deste mércores polo conselleiro de Sanidade, Jesús Vázquez Almuiña, nunha xornada sobre este nivel asistencial.

O plan nace tras a dimisión decasi todos os Xefes de Servizo da área Sanitaria de Vigo. Acosado por este e outros conflitos (PACs, urxencias de Santiago, etc.), a Consellería de Sanidade reaccionou lanzando esta iniciativa, por agora sen orzamento concreto.

MÁIS PRAZAS NALGUNHAS ESPECIALIDADES
Nun comunicado de prensa, Sanidade explicou que do total das accións para desenvolver, 75 defínense a curto, 53 a medio e 47 a longo prazo. "Trátase dun ambicioso documento, froito dun traballo multidisciplinar e participativo no que colaboraron profesionais sanitarios, colexios profesionais, asociacións de pacientes e cidadanía, no que a Consellería e o Sergas avogaron por adoptar decisións compartidas", subliñou.

Entre as medidas a curto prazo, Sanidade indicou que prevese o incremento da oferta de prazas na OPE de 2019 para as categorías de medicina de familia, pediatría, enfermería de familia, fisioterapeutas e odontólogos, ademais de mellorar a xestión das axendas e da demanda programada non urxente nos centros de saúde.

Tamén a curto prazo, e no apartado do plan de necesidades, o Sergas incorporará un orzamento específico e diferenciado para Atención Primaria e incrementará a capacidade de decisión dos profesionais sobre os plans formativos.

ENQUISAS
Na súa intervención para presentar o borrador, o conselleiro de Sanidade, despois de agradecer a "implicación" dos profesionais no proceso de reformulación deste nivel asistencial, mostrouse convencido de que o resultado final deste proceso permitirá ter "unha Atención Primaria máis forte, máis accesible e máis resolutiva".

O texto presentado recolle as achegas formuladas por máis de cen profesionais de todas as categorías, en as 21 reunións mantidas ao longo de todo o proceso e constituídos en 10 grupos de traballo. Sanidade asegura que tamén se tiveron en conta as propostas presentadas polos profesionais a través dos correos electrónicos habilitados pola Consellería a tal fin e as achegadas polos colexios profesionais, as asociacións científicas, o Consello Asesor de Sanidade e o de Pacientes. Así mesmo, recolle achegas da cidadanía a través de as 4.549 enquisas telemáticas rexistradas na plataforma E-Saúde.

SEIS LIÑAS
O borrador, ao que caben aínda achegas, estrutúrase en seis liñas estratéxicas que abordan a creación de equipos de Atención Primaria nos que se definan novos roles; a coordinación e comunicación entre este nivel asistencial e Atención Hospitalaria; a atención a demándaa --axenda, triaje de primaria, sobredemanda, domicilios, atención programada e urxente--; a formación, docencia e investigación; a relación cos pacientes e a comunidade e, finalmente, o plan de necesidades.

A primeira das liñas, explica Sanidade, formula a definición da estrutura directiva de Atención Primaria do Sergas e das áreas sanitarias, potencia a figura de xefatura e coordinación, contempla adecuar os recursos humanos dos equipos deste nivel asistencial garantindo unha "correcta continuidade asistencial con criterios de calidade", así como a reordenación das competencias dos profesionais e a mellora na atención aos pacientes fráxiles e crónicos pluripatológicos.

Outra das medidas a curto prazo é promover anualmente a mobilidade voluntaria dos profesionais, a través do concurso de traslados aberto e permanente e solicitar ao Ministerio de Sanidade a convocatoria das probas precisas para a obtención do recoñecemento de persoal de enfermería como especialista en enfermería familiar e comunitaria.

A segunda liña estratéxica busca mellorar a relación e a coordinación entre a Atención Primaria e a hospitalaria, ao obxecto de garantir que esta sexa "directa, áxil e bidireccional".

A terceira, a da atención á demanda, fixa como obxectivos definir os criterios de calidade das axendas e mellorar a súa xestión: "desburocratizar a actividade dos médicos de primaria e mellorar a demanda non programada ou urxente". Tamén se propón cubrir as ausencias de profesionais con criterios de calidade e seguridade para pacientes e profesionais.

A cuarta céntrase na formación, docencia e investigación, que pretende incrementar a capacidade de decisión dos profesionais de primaria sobre os plans formativos programados pola Axencia de Coñecemento en Saúde e potenciar a figura do titor e colaborador docente.

Facilitar a rotación de estadías noutros centros, fomentar e potenciar a investigación ou incrementar a presenza da primaria nas facultades de Medicina e Enfermería constitúen outros dos obxectivos.

Finalmente, a última liña estratéxica establece un Plan de necesidades, no que figuran como obxectivos o desenvolvemento de sistemas de información e aplicacións informáticas acordes coas necesidades de Atención Primaria. Como medidas contémplase a renovación de 1.500 equipos informáticos e 5.000 equipos de impresión e a tramitación electrónica do 100% das peticións de proba.

Dentro deste plan se aposta por adecuar os espazos ás necesidades dos profesionais e os pacientes, mellorar a historia clínica electrónica e promover a implantación da historia social única no primeiro nivel asistencial.

PARTICIPANTES NOS GRUPOS DE TRABALLO
O borrador para deseñar o novo modelo de Atención Primaria en Galicia é o resultado das achegas de diferentes colectivos do sistema sanitario en grupos de traballo recollidas pola Consellería de Sanidade durante as últimas semanas.

Durante o proceso, as sociedades científicas Semergen Galicia, SEMG Galicia e Agamfec, así como o Consello de Colexios Médicos de Galicia manifestaron o seu "malestar e frustración polo devir das conversacións" para a creación dun novo modelo de Atención Primaria.

Así, os representantes dos médicos galegos nos grupos protestaron por "un proceso de fragmentación de solucións por distintos estamentos da Atención Primaria" e mostraron o seu temor a que as súas propostas "dilúanse e non se dea resposta ás cuestións fundamentais".

En concreto, tras plantar as reunións con outros colectivos no marco dos grupos de traballo promovidos polo Sergas, os médicos centraron as súas "liñas mestras indispensables" nun orzamento-adoito blindado para primaria, con crecementos sostidos nos próximos anos e a creación dunha dirección de Atención Primaria "da que colguen todas as subdireccións correspondentes".

Esta demanda dunha dirección de Atención Primaria apoia a exposta pola vintena de xefes de servizo dimisionarios da área de Vigo e que as outras sociedades médicas comparten para defender "un papel central da Atención Primaria" no sistema sanitario público galego.

Ademais dos grupos de traballo, a Consellería de Sanidade recolleu nas última semanas achegas de asociacións de pacientes e outras entidades coas que se reuniu co obxectivo de mellorar a Atención Primaria. A iso súmase a enquisa telemática.