Investigan 30.000€ do PP de Noia en bares e restaurantes, incluídos copas e chupitos; Rueda pide "ver o contexto"

O Grupo Municipal do Partido Popular en Noia (A Coruña) atópase no centro dunha intensa controversia política e administrativa. O novo goberno local, encabezado polo PSOE, iniciou unha investigación sobre os gastos cargados polos populares á asignación municipal entre os anos 2018 e 2024.

 A polémica céntrase nunha suma que roza os 30.000 euros documentada durante ese período, correspondente a numerosos billetes e facturas de establecementos de hostalaría e servizos de catering.

Segundo a información que transcendeu, e que foi publicada inicialmente por eldiario.é tras unha consulta amparada na lei de transparencia, estes desembolsos de diñeiro público inclúen conceptos como viños, cervexas, licores e ágapes. Algúns destes gastos foron xustificados polo PP como encontros de traballo, mentres que outros se presentaron como comidas e encontros con simpatizantes e membros do partido. A análise horaria dalgúns billetes suxire que se trataba de ceas.

O que agrava a situación é que estes gastos xeraron advertencias constantes por parte da Intervención municipal. Os técnicos do Concello obxectaron de forma recorrente estes pagos, sinalando nos seus informes que non correspondían ao funcionamento ordinario do grupo municipal, que é o fin desas asignacións públicas, senón máis ben a gastos propios do partido político. De feito, na documentación tamén figuran pagos por material electoral, como papeletas, ou o aluguer de autobuses para mitins, conceptos explicitamente excluídos desta vía de financiamento.

Un cambio de goberno tras unha moción de censura destapa a polémica

A pesar dos informes negativos do órgano fiscalizador, unha parte significativa destes gastos foi aprobada. Presuntamente, o executivo de Santiago Freire (#PP), que gobernou ininterrompidamente durante ese período, utilizaría decretos de alcaldía para levantar os reparos da Intervención, ordenando o pago das facturas cuestionadas. Mentres algúns gastos si foron retirados tras a advertencia dos técnicos, preto de 28.000 euros en hostalaría serían finalmente abonados con cargo á asignación municipal.

Esta información sae á luz meses despois dun profundo cambio político en Noia. O pasado verán, Santiago Freire perdeu a alcaldía. O goberno popular caeu debido a unha moción de censura que prosperou grazas a unha alianza do PSOE, BNG e Marea Cidadá, e que contou co voto decisivo de Luís Alamancos, un concelleiro tránsfuga que abandonou previamente o propio grupo popular, onde entrara como independente.

O caso de Noia non é un feito illado no panorama político galego recente. A inestabilidade local viuse axitada nos últimos tempos por varias mocións de censura en distintos municipios, algunhas delas, como a noiesa, marcadas pola participación de edís que abandonaron a disciplina dos partidos polos que foron elixidos. Esta situación xerou un debate máis amplo sobre as dinámicas de poder e o transfuguismo nos concellos da comunidade.

Rueda marca distancias e a oposición galega esixe dimisións

O novo executivo noiés, liderado polo socialista Francisco Pérez Caamaño e en coalición con Marea Cidadá, reaccionou con contundencia. O actual goberno local cualificou os feitos de "inxustificables" e, en certos casos, "directamente ilegais". Tras verificar a "veracidade" das informacións, o Concello encargou unha análise xurídica para determinar o alcance das posibles irregularidades e as responsabilidades que puidesen derivar desta xestión de fondos.

Politicamente, o goberno municipal considera "moral e politicamente insosteible" que Freire, que actualmente continúa como concelleiro na oposición, manteña a súa acta. Solicitaron a súa "dimisión inmediata" como un "acto mínimo de responsabilidade" ante os veciños de Noia. O exalcalde popular, pola súa banda, non realizou comentarios sobre a documentación consultada polos medios.

Cuestionado por esta polémica na rolda de prensa posterior ao Consello da Xunta, o presidente galego e líder do PPdeG, Alfonso Rueda, adoptou unha postura de cautela. Rueda afirmou descoñecer si existe "algunha ilegalidade" na xestión deses fondos en Noia. O presidente subliñou que, "en principio", trátase de gastos correspondentes a unha asignación que administra o propio grupo municipal, marcando distancias coa xestión directa do partido ou da Xunta.

O titular do Goberno galego insistiu en que necesitaría analizar os gastos "en detalle" para valorar a situación, reiterando que non pode confirmar si cometéronse irregularidades. "Non sei si é un uso axeitado", admitiu Rueda, recoñecendo con todo que "chaman a atención algúns conceptos". Con todo, resolveu o tema apelando á necesidade de entender "en que contexto e baixo que circunstancias" producíronse devanditos desembolsos antes de depurar responsabilidades, si é que as houbese.

#BNG, PSOE e Sumar censuran o uso de fondos públicos para "paparotas"

A oposición en bloque cargou duramente contra o PP local. O portavoz do #BNG en Noia, Ricardo Suárez, foi un dos máis tallantes, cualificando de "indecente" o uso de diñeiro público para "cervexas, viños, copas e comidas". Aínda que Suárez defendeu a liberdade individual -"Cada un é libre de tomar ou non tomar o que queira"-, matizou que debe ser "co seu diñeiro e non co da cidadanía".

O portavoz nacionalista en Noia puxo en valor o "excelente traballo de control" da Intervención municipal para evitar estas situacións. Suárez acusou ao exalcalde dun presunto "abuso de poder" para eludir eses controis "en beneficio propio". O BNG noiés, que apoiou a moción de censura pero non entrou no goberno, concluíu esixindo "explicacións, dimisións e autoría" ante a gravidade da información coñecida.

A nivel autonómico, a viceportavoz segunda do Grupo Socialista no Parlamento, Lara Méndez, tamén foi preguntada respecto diso. Méndez diferenciou dous escenarios: "Evidentemente se este diñeiro está dentro dos gastos de partido, cada un marca as súas prioridades". No entanto, se os fondos non se enmarcan nesa categoría, a socialista apuntou que "será o Partido Popular de Noia ou o Partido Popular a nivel provincial e autonómico quen terán que dar conta e resposta a devanditos gastos".

Desde Movemento Sumar Galicia, a reacción foi de "indignación". A formación lamentou que o PP de Noia empregase presuntamente durante anos as asignacións municipais para "pagar paparotas, alcol" e mesmo facturas "de dubidosa xustificación" en establecementos hostaleiros fóra do municipio, mencionando un pub coruñés e un hotel en Brión que aparecían na documentación.

O secretario xeral de Sumar, Paulo Carlos López, elevou a responsabilidade máis aló do ámbito local. López instou o presidente do PP coruñés, Diego Calvo, quen tamén é vicepresidente da Xunta, a "condenar estas actuacións". Así mesmo, reclamou que a dirección provincial solicite a dimisión de Santiago Freire como concelleira, ao consideralo o "responsable político" último do que cualificou como unha "bacanal de gasto" con diñeiro público.