"A situación dos PACs do SERGAS é insustentable"

A entrevistada, Ana Gonzalo Rodríguez, coñece en primeira persoa o día a día dos Puntos de Atención Continuada da sanidade pública galega. Enfermeira no PAC da Coruña, é tamén una das portavoces de PACs en pé de Guerra, a plataforma que leva meses de mobilizacións pola mellora asistencial e laboral deste servizo crave para o sistema público de saúde. Nesta conversación explícanos, entre outros puntos, a tensión que sofren médicos e enfermeiros cuxa xornada está decidida en parte por un algoritmo.

Ana Gonzalo

O discurso oficial é que a crise económica foi superado. Notouse algunha mellora concreta de medios ou persoal respecto dos recortes aplicados durante a recesión?

Os recortes en persoal non foron restituídos, mesmo poderiamos dicir que empeoraron, especialmente en épocas como nas que nos atopamos, nas que a escaseza de substitutos faise máis notable. Este mesmo ano nalgunhas áreas, especialmente a de Vigo, houbo descubertos nos PAC , e iso que se considera que somos o mínimos imprescindibles para dar cobertura á poboación fose dos horarios de centros de saúde. En canto ao económico, seguimos suspendidos e iso que no noso caso tratábase de alcanzar unha equipamento salarial.

Como repercute isto na calidade asistencial que reciben os enfermos nos PACs ?

O primeiro que hai que entender é a función e a importancia dos PACs. Nós atendemos a demanda, sen programación e todo tipo de patoloxías desde banais ata pacientes críticos, tanto nos centros de saúde , como en vía pública, ou nos domicilios dos pacientes. Isto cobra especial relevancia nos lugares máis afastados dos hospitais.

Moita xente non sabe que cando chaman ao 061 para ir ao seu domicilio, somos nós os que acudimos, cando hai un accidente de tráfico, laboral, catástrofe , os primeiros en chegar no 99% dos casos somos nós, os primeiros en atenderlle ante un infarto, unha reacción alérxica tamén, pois somos a atención sanitaria máis próxima e accesible.

A calidade asistencial empeora desde o momento en que a demanda aumenta. Se non se cobre de forma correcta a atención ordinaria nos centros de saúde, xéranse listas de espera, co consecuente agravamento de patoloxías crónicas, ou doutras máis banais , que acaban acudindo aos PAC ou ás urxencias hospitalarias..

Como pode comprender calquera, a máis demanda cos mesmos medios, a calidade empeora por múltiples factores, aumento de tempos de espera, cansazo e tensión do persoal, múltiples visitas aos servizos de urxencias sen ser seguidos por un médico de atención primaria o que aumenta o risco de iatrogenia…

A situación actual dos Pacs é insustentable, absorbemos o que non poden atender os centros de saúde, que o pediatra da tarde non está cuberto pásanse os nenos para o PAC, que non me dan cita no meu médico vou ao PAC, e todo isto sen ter en conta que moitos centros só hai un equipo con isócronas (chegada a piques de atención / hospital) de ata 90 minutos, tempo en que o centro queda sen persoal sanitario para a atención. Xulguen vostedes se isto repercute na calidade asistencial ou non.

Cal é o argumento da Consellería de Sanidade para non atender ao asinado en 2008?

O argumento da Consellería foi facernos perder un mes dicíndonos que non lles consta ningún de os nosos problemas, iso a pesar de levala aos tribunais, mesmo con sentenzas firme de o TSXG, diversos informes do Valedor do Pobo, levarse en varias ocasións a nosa situación a o Parlamento de Galicia.

Ata o momento só se limitaron a crear unha comisión técnica dilatando os tempos nos que se discute un só tema, trátase de marear a perdiz sen intención de entender nin solucionar as demandas

das traballadores.

Cantos traballadores (enfermeiras, médicas, celadores, etc.) e de que colectivos están afectados por esta problemática?

En Galicia hai 92 PACS con ao redor de 450 prazas de Médicos e 350 DUES , no caso de Coruña somos 13 Pac con 73 médicos e 53 Dues, que somos os colectivos afectados, pois o caso de celadores/psx non se rexen polo noso pacto.

Traballadoras entregando solicitudes oficiais para que se lles aplique o acordo de 2008

Vostedes levan de mobilizacións desde, polo menos, abril de 2018. Produciuse algún avance en este tempo? 

Como xa dixemos a nosa problemática vén de lonxe, case desde o mesmo momento da firma do pacto, deixando constancia por distintas vías. Ante a falta de resposta destes estes anos, os recortes e a deterioración cada vez máis acusado das nosas condicións de traballo, a finais do 2017 dixemos "basta!" e comezamos unha serie de mobilizacións en febreiro do 2018, sen que ata o momento háxase producido avance algún.

Que novos pasos planean dar se non hai avances?

Non descartamos ningún paso, hoxe pedimos o axuste das nosas xornadas, sen descartar novas concentracións, folga , etc.

Este martes houbo protestas diante das Xerencias de todas as áreas sanitarias de Galicia, na foto a concentración de Vigo

En que se diferencian as súas condicións laborais respecto dos seus compañeiros do SERGAS, por exemplo ,no referido aos permisos?

O dos permisos remunerados , como pode ser a enfermidade ou a morte dun familiar, e a baixas laborais é un tanto complexo de explicar . Non é unha cuestión de que se nos deneguen eses permisos, senón máis ben de o algoritmo matemático e as súas variables utlizado para o cálculo da nosa xornada, que en moitos casos lévanos a ter que realizar máis horas de xornada ordinaria para compensar eses días de ausencia .

Habemos de dicir que o noso complemento de nocturnidade e festividade leva conxelado desde o o 2010 no 80%, non entendemos como hai diñeiro para expor unha carreira profesional , e non son capaces de abonarnos o 100% a un número tan baixo de traballadores , que nin sequera é unha mellora senón algo que nos corresponde por contrato, máxime cando a nosa xornada é eminentemente nocturna .