Sobre os límites legais para a remunicipalización de servizos

Un grupo de xuristas liderado polo doutor en Dereito Ramón Tamames debateu este luns sobre el marco xurídico que rexe a xestión dos servizos públicos e, en especial, os procesos de 'remunicipalización' destes servizos.

A mesa redonda 'Límites xurídicos á remunicipalización dos servizos públicos' --que organizou o portal de noticias xurídicas Confilegal-- tivo lugar no Club Financeiro Xénova e a ela asistiron o galego Francisco Caamaño, catedrático de Dereito Constitucional e exministro de Xustiza; Valeriano Gómez, economista e exministro de Traballo e Inmigración e Jesús Sánchez Lambás, avogado especialista en dereito de empresas e director do Observatorio de Servizos Urbanos.

O moderador da mesa, Carlos Berbell, director de Confilegal, comezou recollendo unha puntualización para o debate: a palabra remunicipalización non é correcta, debido a que os servizos de xestión privada nunca deixan de ser municipais, ao ser a corporación local a titular dos mesmos. Ao seu xuízo, é máis adecuado o termo reinternalización porque o que se recupera é a xestión directa --interna-- dos servizos, en contraposición á externalización.

COMPETENCIA E INTERESE XERAL
Por unha banda, Jesús Sánchez Lambás lembrou que os concellos están "obrigados a acreditar de forma clara que unha forma de xestión vai ser máis eficaz que outra e que apelar ao interese xeral non é suficiente". "Debe existir unha causa xustificada", engadiu o letrado.

Así mesmo, Lambás puxo en valor o papel da competencia, pois, segundo defendeu, á empresa privada que quere ser concesionaria da xestión dun servizo "as regras do mercado obríganlle a ser eficiente", mentres que pesa "sempre" sobre ela "o ollo normativo, regulatorio e fiscalizador" do Estado.

Pola súa banda, Ramón Tamames, doutor en Dereito e catedrático de Estrutura Económica, destacou a necesidade de deixar un lado as ideoloxías e optar polo modelo de xestión que garanta unha maior calidade e préstese con máis eficacia.

Valeriano Gómez tamén chamou a "ter unha perspectiva menos ideologizada, máis laica" dentro do debate sobre os modelos de xestión. "Non hai unha superioridade da xestión pública respecto da privada nin do privada respecto da pública", remarcou.

A IMPORTANCIA DOS PREGOS
Esta idea foi exposta tamén por Francisco Caamaño, que defendeu que "ningunha" das dúas modalidades de xestión é "mellor", e profundou na cuestión asegurando que a clave para que o Concello teña un control efectivo sobre o servizo que externaliza reside nos pregos dos contratos.

O catedrático destacou que se deben realizar pregos amplos porque é neles onde poden preservarse as condicións desexadas para un servizo a través da incorporación de cláusulas laborais (para fomentar a paridade, a estabilidade do emprego, etc.) ambientais. "Hai que dedicarlles horas", remachou.

INDEFINIDOS NON FIXOS
Ademais, Valeriano Gómez fixo fincapé no problema que rodea á contratación dos empregados nun proceso de reversión á xestión directa advertindo de que nestes casos os traballadores non se converten directamente en funcionarios, senón en 'indefinidos non fixos'.

A categoría de 'traballador indefinido non fixo' é unha figura creada mediante xurisprudencia para resolver a situación daqueles traballadores que, esgotado o seu contrato temporal coa Administración, continúan no seu posto pero non poden converterse en indefinidos porque a súa praza debe ser cuberta por un funcionario, categoría que require superar un proceso de selección público.

Gómez sostivo que a situación leva problemas de inseguridade xurídica: "Cobran a fin de mes, pero case nada máis", subliñou, para despois engadir: "O resto dos dereitos non están suficientemente acreditados neste momento".

O que fose ministro de Traballo e Inmigración co segundo Executivo de José Luis Rodríguez Zapatero subliñou que, ante unha reinternalización, "os traballadores teñen que ter unha resposta".