Portugal esixe explicacións a España pola mina da Gudiña, ameaza para o Parque Natural de Montesinho

A só dous quilómetros da fronteira con Portugal a empresa sueca Eurobattery Minerals proxecta explotar unha mina de wolframio nos límites municipais da Gudiña. O proxecto mineiro choca de maneira frontal cos intereses do Goberno luso de preservar o medioambiente, xa que as instalacións están moi preto do Parque Natural de Montesinho, vendo na minería unha ameaza para este enclave de gran valor para Portugal. A polémica chegou mesmo ao Palácio de São Bento, até onde a Ministra do Ambiente e Energia, Maria dá Graça Martins dá Silva Carvalho, levou o debate pola mina da Gudiña.

SEN NOTICIAS DE MADRID EN LISBOA

No parlamento portugués máis dunha decena de parlamentarios reclamaron ao goberno que interviñese nunha mina sobre a que en Galicia xa se incoaron dilixencias xudiciais por delitos de prevaricación e contra o medioambiente ao director xeral de Planificación Enerxética e Minas, Pablo Fernández Vila, e a directora xeral de Calidade Ambiental e Sostibilidade, María José Echevarría, así como contra o administrador de Eurobattery Minerals e a súa filial ourensá Tungsten San Juan SL, Roberto García Martínez.

Foi Ecoloxistas en Acción a plataforma que emprendeu accións que, agora, saltaron A Raia polos permisos caducados cos que empezou a operar o proxecto mineiro, que tampouco contaba coa avaliación de impactos transfronteirzos, permiso co que si contan, por exemplo, as minas do Barroso e do Romano, situadas a máis de 30 km da fronteira.

A ministra recoñeceu ante a Asemblea dá República que as autoridades españolas en ningún momento notificaron nada ás súas homólogas do país veciño. Nese sentido, a Axencia Portuguesa do Ambiente (#APA) xa remitiu unha carta a Madrid pedindo as explicacións pertinentes. Alén da fronteira é Movimento Uivo a que pide unha actuación severa ante o temor de que o impacto da mina teña consecuencias sobre o río Rabaçal e o seu caudal con verteduras que poden levar á auga altas concentracións de metais pesados sen tratamento. 

"É incomprensible que as autoridades españolas nunca informasen as portuguesas deste proxecto, a pesar de que afectará de maneira obvia ás aldeas portuguesas situadas augas abaixo así como a varios espazos naturais de alto valor", censura Sara Riso, de movimento Uivo. 

DENUNCIAS EN CURSO

"A mina está inmediatamente augas arriba da fronteira e do Parque Natural de Montesinho, dos que o separan tan só 2 km. O Parque de Montesinho é un espazo da Rede Natura 2000 integrado ademais na Reserva da Biosfera Transfronteiriza da Meseta Ibérica. Tamén está a tan só 1 km da ZEC Pena Maseira, tamén en Rede Natura, sendo obvio que a actividade afectará a ambos espazos", detallan desde Ecoloxistas en Acción, desde onde informan que o procedemento xudicial segue o seu curso tras anunciar unha prórroga ilegal de 30 anos. 

"A directora xeral de Calidade Ambiental e Sustentabilidade da Consellería de Medio Ambiente e Cambio Climático, María José Echevarría Moreno, dirixiuse á organización ecoloxista para explicar que a Consellería de Economía e Industria non volveu dirixirse ao órgano ambiental sobre esta mina desde 2014, confirmando que a prórroga foi concedida ilegalmente", apostilan desde Ecoloxistas en Acción, á vez que salientan que existen dúas sentenzas firmes, do TSXG e do Supremo, onde se reafirma que calquera prórroga debe estar sostida sobre unha nova avaliación de impacto ambiental, ademais de contar coa perceptica avaliación de impacto transfronteirizo pola súa proximidade con outro Estado.

Desde Ecoloxistas en Acción mantien así o pulso contra este polémico proxecto sobre o que a firma sueca -xa no seu día baixo a lupa das autoridades por realizar sondaxes en Santa Comba e Coristanco sen autorización-, asegura a organización, iniciou unha campaña de propaganado prometendo a creación de 130 empregos, unha cifra moi afastada dos números cos que se aprobou o proxecto, multriplicando por 12 o número de postos de traballo que se ían a crear. 

"Eurobattery pretende presentar o proxecto mineira da Gudiña á convocatoria da Comisión Europea de proxectos estratéxicos europeos que pecha en xaneiro de 2026. Esta manobra podería significar prazos acelerados para conseguir autorizacións e a pasar por encima da lexislación en materia de augas e espazos protexidos", advirten desde a plataforma ecoloxista, que ve un paralelismo entre as prácticas da compañía en Ourense e as realizadas en Finlandia este mesmo ano. 

"Non permitiremos que unha mina totalmente ilegal utilice a artimaña dos proxectos estratéxicos europeos para operar á marxe dos deberes que establece a lexislación europea e convenios internacionais", declara Cristóbal López, portavoz de Ecoloxistas en Acción, que xunto a Uivo xa iniciaron contactos con eurodiputados de España e Portugal para polos sobre a pista.