A negativa da Xunta a dar os datos do cribado de cancro de mama é ilegal, advirte Defensa dá Sanidade

A decisión do Conselleiro de Sanidade de non entregar ao Ministerio de Sanidade os resultados do Programa galego de Detección do Cancro de Mama  segue xerando polémica  en Galicia. A Asociación Galega para a Defensa dá Sanidade Pública (

) considera que esta postura constitúe un acto de rebeldía institucional e advirte que vulnera diferentes normas legais, incluída a Lei Xeral de Sanidade, a lexislación estatal sobre transparencia e a Lei de Cohesión do Sistema Nacional de Saúde.

Desde o colectivo, sinalan que a negativa do responsable autonómico a compartir os datos do cribado interpón barreiras á cooperación entre comunidades e ao traballo común que sustenta o sistema sanitario público estatal. “Un partido que reclama a unidade de España non debería traballar tan activamente contra a coordinación sanitaria interterritorial”, subliñan desde a asociación, en referencia ao partido que sustenta ao Goberno galego.

Críticas por falta de transparencia

O enfrontamento prodúcese tras meses de tensións entre o Ministerio de Sanidade e varias comunidades autónomas en materia de intercambio de información sanitaria. A Xunta sostén que os datos clínicos son competencia autonómica e que tramitar a súa cesión require garantías legais e de protección de datos que o Ministerio “non concretou”. Con todo, as asociacións de pacientes e profesionais entenden a decisión como unha mostra de opacidade.

A AGDSP acusa ademais ao Goberno galego de ocultar información relevante ás propias mulleres que participan no programa de cribado. Ao seu xuízo, manter en segredo os resultados xera “dúbidas e incerteza” sobre a eficacia da detección precoz, nun ámbito tan sensible como o do cancro de mama.

 O cribado é unha das principais ferramentas de saúde pública para mellorar a supervivencia, detectando o tumor antes de que aparezan síntomas.

Segundo a entidade promotora do comunicado, a falta de información pública xera temor sobre a continuidade e calidade do programa de detección. Lembran que miles de galegas acoden periodicamente ás probas do Sergas e que a confianza no sistema depende da transparencia e o seguimento de resultados.

No conxunto do Estado, todos os programas de cribado están coordinados polo Ministerio, que realiza comparacións entre comunidades para garantir que os recursos e a eficacia sexan homoxéneos. A falta de envío de datos por parte de Galicia impediría esa avaliación conxunta, comprometendo a fiabilidade das estatísticas nacionais. 

Até agora, Galicia era unha das autonomías que obtiña mellores datos, polo menos no que a cobertura se refire. 

A asociación advirte así mesmo que a actitude da Consellería de Sanidade “pon de manifesto” unha xestión baseada en criterios partidistas e non na mellora da saúde pública. Segundo a súa valoración, a Consellería estaría a utilizar o programa como un “instrumento de mercadotecnia política” en lugar de como unha ferramenta de prevención, “un dos principais obxectivos do sistema sanitario público galego”.

Desde o Ministerio de Sanidade, dirixido por Mónica García, considérase “esencial” que todas as comunidades autónomas compartan os datos relativos aos cribados poboacionais. En declaracións recentes tras o Consello Interterritorial, a ministra insistiu na “obrigación legal e ética” de remitir a información, subliñando que “sen coordinación, o Sistema Nacional de Saúde perde o seu sentido de cohesión”.

En resposta, a Xunta defende que o programa  funciona correctamente  e que os datos  se comunicarán en tempo e forma, tras completar un proceso de verificación técnica. No entanto, a Consellería non concretou prazos nin respondeu ás críticas da AGDSP.

Expertos en saúde pública  coinciden en que o cribado de cancro de mama demostrou ser unha ferramenta eficaz para aumentar a supervivencia e reducir a mortalidade. Por iso, insisten en que  a transparencia dos resultados é fundamental para mellorar os protocolos de detección e garantir a calidade asistencial .