Vecinos e ecoloxistas de SOS Suido recorrerán a decisión da UE de impulsar a mina de Doade, Ourense

A plataforma #SOS Suído Seixo rexeita a designación de Mina Doade como proxecto estratéxico pola Comisión Europea, cualificándoa de «proceso opaco» e alertando sobre o risco de converter o territorio galego nunha zona de sacrificio para a industria extractiva.

A decisión anunciada esta mañá  foi o detonante dunha reacción enérxica por parte de SOS Suído, que acusa á Comisión Europea de favorecer a Recursos Minerais de Galicia, filial do grupo SAMCA, ao eximilos de cumprir normas medioambientais esenciais.

Segundo a plataforma, a tramitación exprés que leva a distinción outorgada por Bruxelas é ilegal, pois pasou por alto a avaliación de impacto ambiental e limitou a participación cidadá, deixando á opinión pública sen acceso á documentación e aos informes técnicos presentados. Os activistas aseguran que a recorrerán na Xustiza.

#SOS Suído subliña que este recoñecemento non é máis que un amparo para unha explotación irresponsable do litio, mineral crítico para a transición enerxética, pero cuxo custo ambiental é alto.

A plataforma denuncia ademais que, detrás da negativa de información por parte do Ministerio para a Transición Ecolóxica e a Comisión, escóndese a existencia de datos falsos e omisións que evidencian un historial de malas prácticas en proxectos mineiros anteriores, como o caso documentado en Alberta I. Para SOS Suído, a falta de acceso a máis de 8.700 páxinas de estudos e documentos técnicos é síntoma dunha xestión «neocolonial» que pon en perigo tanto os recursos hídricos como os espazos naturais protexidos da rexión.

Así mesmo, SOS Suído destaca que, a pesar das garantías ofrecidas pola empresa en canto ao mínimo impacto ambiental, as comunidades locais foron sistematicamente ignoradas, recibindo respostas evasivas ás súas reiteradas solicitudes de información sobre o expediente actualizado do proxecto. Segundo a plataforma, esta situación confirma que se está privilexiando o acceso a fondos públicos para financiar un proxecto con consecuencias sociais e ecolóxicas de gran alcance. 

En resposta ao que cualifican dun proceso «antidemocrático», SOS Suído iniciou un recurso de revisión interna ante a Comisión Europea, paso previo a levar a cuestión ante o Tribunal de Xustiza da Unión Europea. A plataforma esixe a revogación do estatuto de proxecto estratéxico, argumentando que non pode permitir que se outorguen privilexios a empresas que ignoran as esixencias medioambientais e a participación cidadá. 

Entre os colectivos que se opoñen, Ecoloxistas en Acción e Amigas da Terra manifestaron a súa preocupación por un historial de malas prácticas en proxectos mineiros anteriores. Estas organizacións lembran incidentes de 2020 e denuncian que a empresa ocultou información esencial durante o proceso de avaliación. Ademais, as denuncias apuntan a que a negativa de información por parte da Comisión e o Ministerio para a Transición Ecolóxica débese a un “segredo empresarial” que encobre posibles omisións e datos falsos.

Recursos Minerais de Galicia defende a súa iniciativa, argumentando que a obra xerará 320 empregos directos e indirectos e desenvolverase con mínimos impactos ambientais, grazas a innovadoras medidas de control sobre o consumo de auga e a emisión de ruídos. A empresa asegura que o deseño da mina e a planta de tratamento foi concibido para minimizar a alteración dos ecosistemas e salvagardar os espazos protexidos próximos.

Fronte ás promesas de 320 empregos e un investimento de 120 millóns de euros por parte da empresa, SOS Suído Seixo replica que o custo ambiental e social é desproporcionado. Temen que as explosións subterráneas danen edificacións e que a mina contamine recursos hídricos vitais. Por iso, anuncian novas mobilizacións conxuntas con outros colectivos a nivel nacional, decididos a dar unha resposta social e xudicial ao que consideran unha imposición "inxusta, opaca e antidemocrática".

A mina de Doade, promovida por Recursos Minerais de Galicia (filial do grupo SAMCA), figura entre os 47 proxectos seleccionados tras un proceso iniciado en maio de 2024, no que se avaliaron 124 candidaturas. Este respaldo axilizará permisos e financiamento para explotar unha reserva estimada en 17 millóns de toneladas durante 42 anos.

O proxecto expón unha mina subterránea que operará entre 50 e 300 metros de profundidade, ocupando apenas 13,62 hectáreas en superficie. A empresa promete un deseño sostible, con baixo consumo de auga e sen ruídos, po nin vibracións perceptibles. Ademais, inclúe unha planta para procesar unhas 500.000 toneladas anuais de mineral, xerando concentrados de litio e feldespatos, útiles para cerámica e tecnoloxía.