O TJUE apoia a tramitación de parques eólicos en Galicia e abre a porta a novos investimentos

O Tribunal de Xustiza da Unión Europea (TJUE) emitiu unha sentenza que avala a legalidade dos procedementos de avaliación ambiental aplicados pola Xunta de Galicia na tramitación de parques eólicos, desestimando a necesidade de que os informes sectoriais sexan sometidos a consulta pública posterior. Esta decisión, que responde a unha consulta do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (#TSXG), reforza a seguridade xurídica do sector renovable e desbloquea proxectos industriais na comunidade, segundo celebraron o presidente galego, Alfonso Rueda, e o Clúster de Enerxías Renovables de Galicia (Cluergal). Con todo, a asociación ecoloxista Petón do Lobo critica que o fallo limita a participación cidadá.

UN FALLO QUE ACLARA A NORMATIVA EUROPEA

O TJUE resolveu unha cuestión prexudicial exposta polo TSXG, que buscaba determinar se a Xunta estaba obrigada a facilitar ao público os informes sectoriais –relativos a ámbitos como o forestal, a auga, o patrimonio cultural, o turismo, a saúde, a enerxía eléctrica e a seguridade aérea– para que puidese presentar observacións antes da autorización de proxectos eólicos. 

A sentenza, emitida este venres, interpreta a Directiva 2011/92/#UE, modificada pola Directiva 2014/52/#UE, e conclúe que non existe tal obrigación, sempre que se garanta o acceso á información esencial, como o informe de impacto ambiental do promotor, durante un prazo mínimo de 30 días. O tribunal europeo subliña que a directiva europea permite aos Estados membros certa flexibilidade nas modalidades de consulta pública, sempre que esta sexa efectiva e realícese nunha fase temperá, antes da decisión final. Engade que esixir a consulta de todos os informes sectoriais podería xerar cargas administrativas desproporcionadas, contrarias ao obxectivo de eficiencia dos procedementos.

POSICIÓNS ATOPADAS

A sentenza ten a súa orixe nun recurso presentado pola asociación ecoloxista Petón do Lobo contra a autorización do parque eólico A Raña III, en Mazaricos (A Coruña), promovido por Eurus Desenvolvementos Renovables, S.L.#U. en 2017. 

O proxecto incluíu unha avaliación de impacto ambiental e un período de información pública de 30 días, durante o cal se solicitaron observacións e solicitáronse informes sectoriais. Con todo, Petón do Lobo alegou que a ausencia dun trámite adicional de consulta pública sobre estes informes vulneraba a normativa europea, un argumento agora refugado polo TJUE.

Pola súa banda, o presidente da Xunta, Alfonso Rueda, celebrou o fallo durante a xunta directiva do Partido Popular en Santiago de Compostela. “Este pronunciamiento abre un novo horizonte para proxectos industriais en Galicia e demostra que os nosos técnicos traballan con rigor e profesionalidade, sen máis presión que o cumprimento da lei”, afirmou. 

Rueda tamén agradeceu o esforzo das consellerías de Medio Ambiente e Economía, así como da Asesoría Xurídica da Xunta, e pediu un recoñecemento para os funcionarios, “inxustamente cuestionados”.

IMPULSO Ao SECTOR RENOVABLE

O Clúster de Enerxías Renovables de Galicia (Cluergal) valorou positivamente a sentenza, destacando que achega seguridade xurídica e facilita a reactivación de proxectos eólicos paralizados por decisións xudiciais previas. Segundo o seu presidente, José Ramón Franco, “o fallo reforza un modelo de transición enerxética sostible, aliñado cos obxectivos de descarbonización e desenvolvemento económico de Galicia”. 

Cluergal subliñou a fortaleza da cadea de valor industrial galega no sector eólico, que xera emprego cualificado e tecnoloxía exportable, pero advertiu dos retos pendentes, como a incerteza regulatoria e a necesidade de políticas europeas máis ambiciosas para protexer a industria local.

Ademais, o clúster avogou por impulsar a repotenciación eólica, que consiste en substituír aeroxeradores antigos por modelos máis eficientes, reducindo o impacto ambiental e optimizando o recurso eólico. Tamén reclamou a convocatoria urxente da primeira poxa de eólica mariña en Galicia, unha rexión que xa lidera en tecnoloxía offshore con máis de 3.000 empregos no sector.

CONTEXTO E DESAFÍOS DO SECTOR EÓLICO

O fallo do TJUE chega nun momento clave para Galicia, que busca consolidar a súa posición como referente en enerxías renovables mentres enfronta tensións entre o desenvolvemento industrial e a protección ambiental. A rexión conta cunha das cadeas industriais máis robustas de Europa no sector eólico, pero a paralización de proxectos nos últimos anos, debido a recursos xudiciais como o de Petón do Lobo, xerou preocupación no sector. 

A sentenza do TJUE ofrece un marco máis claro para axilizar trámites sen comprometer os estándar ambientais, aínda que a ausencia de consulta pública adicional sobre os informes sectoriais segue xerando debate entre os grupos ecoloxistas.

Cluergal insistiu na necesidade de avanzar en solucións sostibles, como a xestión de residuos de aeroxeradores e a integración da enerxía eólica na rede eléctrica. Pola súa banda, Rueda fixo un chamamento a “tomar nota” do fallo para aproveitar as oportunidades que Galicia ten no horizonte da transición enerxética.

 A resolución do TJUE marca un punto de inflexión para desbloquear investimentos e fortalecer o sector renovable, pero o diálogo entre administracións, empresas e sociedade civil seguirá sendo clave para garantir un desenvolvemento equilibrado.