Besteiro: “A miña primeira medida como presidente será máis diñeiro para a sanidade pública”

O martes houbo unha reunión entre os responsables das campañas sobre os debates. O Partido Popular insiste en que só irá a CRTVG e non confirma que vaia a TVE. #CRTVG, pola súa banda, convidou a dúas forzas de esquerdas sen representación do Parlamento e obviou a dous de dereitas, tamén sen representación no Parlamento, a pesar de que Vox e Democracia Ourensá si figuran nalgunhas enquisas con posibilidades dun escano, cousa que non sucede con Podemos. Hai unha estratexia concertada entre o PP e CRTVG para mostrar unha esquerda dividida e unha dereita onde só hai unha única papeleta?

Ter ten toda a pinta. É verdade, primeiro non aceptaron os debates que propuxemos sobre temas diferentes, coa idea de que a opinión pública tivese un debate sobre propostas, un debate sincero propio dunha sociedade adulta e moderna, pero non puido ser. O Partido Popular non quere debater, ampárase nesa proposta de convidar a esas forzas de esquerda, plan que xa anunciaron outras forzas de dereitas que van recorrer. Que un sexa representativo non implica que teña que estar nun determinado debate, ou non; pode ter outros espazos públicos para difundir as súas ideas. Ademais, O PP non confirma que vaia acudir ao de Televisión Española. En definitiva, non queren debater, no PP non queren que haxa debate, como sempre.

Por que?

Porque evidentemente se vai evidenciar a súa falta de programa, o seu balance absolutamente negativo nestes últimos quince anos. 

Volvendo ao tema das enquisas, tamén é certo que aínda está por publicar unha sondaxe que conceda ao Partido Popular menos de trinta e oito ou trinta e nove escanos e aínda está por publicar unha enquisa que conceda ao Partido Socialista o liderado das forzas de esquerdas.  Teñen vostedes sondaxes propias? Nese caso, que lles indican e como valora os que se van publicando até agora?

Temos unha experiencia recente de hai oito meses onde as sondaxes foron un gran fracaso. Nos xenerais deste verán prognosticaban unha maioría absoluta do PP. Unhas sondaxes o PP só, outros co apoio de Vox, pero case todos foron un fracaso total. Isto demostra que cada vez máis as eleccións gáñanse na propia campaña electoral. As sondaxes creo que se equivocaron no pasado e agora non detectan unha tendencia que se vai abrindo paso no electorado de Galicia. Esa tendencia é vaise a producir un cambio. Ese elemento de mobilización, de participación, de xente que se vai a mobilizar agora porque percibe o cambio, ten un compoñente netamente socialista e vai apostar por unha proposta socialista.

E cal é a proposta ideolóxica do PSdeG para ese electorado?

A dun galeguismo útil. Un partido que é capaz de atraer investimentos, de sumar forzas con outras administracións para atraer proxectos para Galicia. 

“A amnistía non está entre as prioridades dos galegos e as pensións si. Saberán distinguir entre unha cousa e outra”

É evidente que a dereita está a tentar converter estas eleccións nunha discusión de ámbito estatal baixo a premisa de que o electorado galego ve con malos ollos a amnistía pactada cos nacionalistas cataláns. Un pacto que mesmo parte do partido socialista, aínda que minoritaria, ve con ollos críticos. Cre que esas dúbidas existen tamén entre o electorado socialista galego? 

Eu creo que non e póñolle un exemplo. A semana pasada tiñamos ao PP votando en contra dos galegos nun tema tan importante como as pensións. É dicir, un pode ter a opinión que queira sobre a amnistía e eu respéctoo -uns poden estar a favor ou en contra, gustar máis ou menos- pero o que me di moita xente é que non entende como o PP vota en contra da revalorización das pensións e despois di que apoia as pensións. É un verdadeiro disparate. Niso si coincide todo o mundo. 

Cre que a amnistía vai ser un factor relevante para explicar os resultados electorais do 18 de febreiro? 

Os galegos van decidir en base ao seu sentido común, en base ás prioridades de Galicia. A amnistía non entra nesas prioridades que se marca un galego ou galega para o próximos catro anos. Eu teño moita confianza nos cidadáns, van saber distinguir entre unha cousa e outra. 

“Non prexulguemos a continuidade de Alcoa na fábrica antes de abrir outras posibilidades, que en moitos casos difiren da nacionalización, hai outras posibilidades”

A actualidade está marcada polo anuncio de Alcoa de atrasar a apertura dos fornos sen data de reactivación. A ninguén se escapa que a empresa está a presionar para conseguir máis axudas.  Deben as administracións concederselas ou, como propoñen algúns, é hora de dicir xa abonda e intervir a compañía para que o Estado a xestione directamente ou a venda a algún empresario interesado en producir aluminio?  Asústalle a perspectiva dunha nacionalización ou cre que en España é imprescindible por motivos estratéxicos que se manteña unha industria de produción de aceiro primario?
 

Vostede acaba de abrir aí un abanico de posibilidades enorme.

Certo, pero son algunhas das que hai sobre a mesa. 

É un abanico real, pero o primeiro que hai que buscar é que a empresa cumpra co que asinou. É por onde pasa a posibilidade doutro posible acordo. É dicir, si estamos en disposición de asinar acordos para despois incumprilos … a túa posición goza de menos credibilidade, evidentemente. En segundo lugar o que hai que defender é aos traballadores e a eficiencia empresarial. Ademais, ten que haber un rearmamento de todas as administracións, non só do Estado. A Administración Autonómica e todas as administracións deben colaborar para manter a actividade da empresa. A fórmula dependerá do grao de desvinculación que a empresa poña encima da mesa. Por tanto, non prexulguemos a continuidade de Alcoa na fábrica antes de abrir outras posibilidades, que en moitos casos difiren da propia nacionalización. Polo noso sistema xurídico, hai outras fórmulas que se poden aplicar. Hai que ir paso a paso, non anticiparnos cunha posición de máximos. En todo caso, hai que estar atentos porque a posición da empresa é cambiante dun mes a outro.

“A raíz do problema en sanidade é que a Xunta deriva fondos e prestacións á privada, provocando un colapso múltiple”

Quince días antes das eleccións está convocada unha manifestación na que vostede vai participar en defensa da sanidade pública. Os problemas son coñecidos por todos mesmo recoñecidos pola Xunta.  Derivan dunha cuestión crave, que é a falta de doutores.  Hai anos que a Xunta culpa ao Goberno de España, alegando que non convoca suficientes prazas de formación para novos médicos.  Pola contra, o consenso entre sindicatos, asociacións e colegioses que non hai médicos porque durante moitos anos de recortes o sistema expulsou aos mozos e agora é imposible encher o oco provocado pola avalancha de xubilacións.  Teñan razón uns ou outros, parece que a solución non pasa necesariamente por investir máis diñeiro …

Bo, non é solventable con diñeiro porque nos últimos anos houbo un recorte constante dos orzamentos de sanidade. Por exemplo, en 2024 os orzamentos de sanidade non soben nin sequera o que está previsto que suba o IPC. Por tanto, non é que non suban, é que baixan! Durante 15 anos, que previsión tivo o goberno do PP? Que pasa, que non prevían que fosen xubilarse os profesionais que chegasen á idade de xubilación? Non prevían que os profesionais puidesen ir a outras autonomías ou territorios con mellores condicións? Cal foi a parte que non entendeu ou non quixo ver o PP? Estamos a ver que, do mesmo xeito que na crise ambiental destas semanas [en referencia á contaminación por microplásticos dos pellets do Toconao], o PP amente sistematicamente, é incompetente sistematicamente. 

Nestes quince anos -onde por certo estaba Rueda como vicepresidente- soamente en atención primaria perdéronse mil postos de traballo. Alguén na Xunta será responsable desta situación, non será o Goberno central. En definitiva, hai un goberno galego que non quere investir en sanidade pública e move moitos dos seus recursos á sanidade privada e despois o colapso da pública trasládase tamén á privada. Por que? Pois por non investir na sanidade pública en primeiro lugar. Aí está a raíz do problema, derivar fondos e prestacións da sanidade pública cara á privada, provocando despois un colapso múltiple. 

Se vostede chega a presidente, como o arranxaría?

Nesta materia, reactivando os orzamentos. A primeira e mellor medida é subir o nivel de investimento. Onde? Xa dixemos que primeiro en Atención Primaria. Segundo, nas propias instalacións. Hai moitos centros de saúde que están en malas condicións. En definitiva, hai que atallar o problema inmediatamente cunha inxección orzamentaria en sanidade pública. 

“Hai moitas hipóteses pero non vexo a hipótese dun pacto con Democracia Ourensá porque pactaron co PP”

A tenor das enquisas, parece evidente que para chegar á presidencia da Xunta á esquerda necesitaría pactar a dúas ou a tres bandas. Pode vostede asumir o compromiso de que nese caso o PSOE non será xamais un problema para que goberne unha coalición co Bloque e Sumar?

Primeiro, esas expectativas teranas que concretar os cidadáns. En segundo lugar, é necesario que o PP perda a maioría para que Galicia gañe. Se iso prodúcese, non lle caiba dúbida que haberá un goberno alternativo. Na miña opinión, será un goberno liderado polo PSdeG pero, en todo caso, que ninguén dubide que ese cambio se vai a producir. 

Vale, pero se eses tres socios non bastan e necesitan incorporar a un hipotético representante de Democracia Ourensá, estaría disposto a sentar a negociar con Gonzalo Pérez Jácome? 

Eu creo que podemos facer moitas hipóteses pero xa ve que Democracia Ourensá é socio do PP en Galicia. Por tanto, eu creo que o cambio está polo bando da esquerda, que son os valores que eu defendo. Imos, non creo que sexa moi posible, pois con quen pactou Democracia Ourensá é co PP en Ourense.

Xa, pero chegado o caso, sentaría con Jácome?

Hipótese pode haber múltiples pero crear que eu ese non véxoa.

“A miña nai tamén opina que ser ministro ten máis calibre pero o meu compromiso é exclusivamente con Galicia”

Para pechar a entrevista gustaríame facerlle dúas preguntas de tipo máis persoal. A primeira é si asume o compromiso de  liderar o grupo parlamentario dos socialistas no Parlamento de Galicia no caso de que non haxa cambio de goberno.

O meu compromiso - xa o dixen ademais ao meu grupo e aos meus compañeiros de partido- é Galicia. Respondo con total rotundidade, o meu compromiso está exclusivamente en Galicia. 

A última é por que vostede arríscase a ser a cara dunha campaña na que, vista a serie histórica de resultados e as enquisas, o PP parte como favorito? Máis cando o propio presidente do Goberno, Pedro Sánchez, dixo que lle ofreceu un posto de ministro. Ser ministro en teoría ten moito máis calibre que calquera posto que vostede poida desempeñar en Galicia, non?

Iso é o que pensa tamén a miña nai (risas) pero, como dixen na anterior pregunta, a miña decisión é apostar por Galicia. Ademais, creo que o cambio se pode producir. Estamos nun momento clave, non debemos desaproveitar a oportunidade. A suma de concellos urbanos, Estado e a Xunta en mans dos socialistas, pode xerar a Galicia moitísimas oportunidades. Termino como empecei, apelando ao galeguismo útil, para atraer investimentos e sumar esforzos con outras administracións. Moitísimas das cousas que sucedan en Galicia vanse a decidir en Madrid e tamén en Europa. Por tanto, necesitamos remar todos na mesma dirección sen que se poñan paus nas rodas, como algúns estiveron a facer durante os últimos anos.