O fiscal de Galicia alerta sobre o aumento da violencia de xénero: "É unha traxedia estrutural"

O fiscal superior de Galicia, Fernando Suanzes, alerta do aumento de casos de violencia de xénero na comunidade autónoma, un 17,3% no último ano. "É unha traxedia estrutural que esixe unha resposta valente, sostida e deixar de normalizar o machismo cotián que alimenta a violencia extrema", sentenza tras o primeiro crime machista de 2025 en Galicia, coa morte dunha septuaxenaria no municipio ourensán do Bolo.

Nunha entrevista concedida a Europa Press, e ao analizar os datos de criminalidade no seu conxunto, afirma que se incrementa na comunidade autónoma "de forma pouco significativa". "Ao redor dun 2%, quizais menos", asevera para precisar que os máis comúns son lesións, delitos contra a propiedade e a orde socioeconómica e os vinculados á seguridade viaria.

"Pero no último ano detectamos que pasou a primeiro plano os delitos como estafas e furtos", señala para admitir que existe "certa preocupación" pola incorporación, ademais, de medios tecnolóxicos e da Intelixencia Artificial para realizar estafas, como o labor a unha empresa en Vigo "mediante unha videollamada falsa a un xefe", lembra.

"A Intelixencia Artificial xera beneficios, pero tamén prexuízos, casos nos que houbo suplantación de identidade con clonación de voz e imaxes ou as brechas de seguridade nas empresas e que son comenenciudas", cita como outro exemplo.

Por iso, apela a "#tomar moi en serio a ciberseguridad" ante o que cualifica como "un problema" que, ao seu xuízo, debe abordar con "formación" de todos os implicados, desde fiscais e xuíces até corpos de seguridade, pero tamén a nivel lexislativo. Neste sentido, cita a aprobación da lei de IA en Galicia, pendente aínda a nivel estatal. Mentres, lembra que a Fiscalía dispón xa dun departamento especializado en delincuencia informática.

VIOLENCIA DE XÉNERO
Por outra banda, respecto da situación da violencia de xénero, ao ser cuestionado polo primeiro crime machista rexistrado en Galicia este ano, subliña que España é un "país pioneiro", ao que outros países "copian". "Créanse xulgados especiais, hai unha certa protección ás vítimas, campañas de concienciación, temos o mecanismo VioGén, pero, a pesar diso, segue aumentando", sinala sobre os casos rexistrados.

En concreto, segundo datos da Fiscalía, un 17,39% no último ano en Galicia. "É absolutamente necesario que se denuncie, comprendemos o medo, a desconfianza, a falta de apoio, pero isto non é só un problema xudicial, é un problema de educación e hai que actuar contra eses discursos que trivializan ou negan esta realidade".

"SOBREPRODUCCIÓN" DE DROGA
En relación a si está a aumentar o tráfico de drogas -- xa sexa a pequena escala, con denuncias veciñais a este respecto, ou a unha maior tras os últimos casos de narcolanchas -- precisa que os delitos incoados por este motivo estiveron "en torno ao 14 por cento en 2024".

"É bastante", recoñece para remarcar que "todos os expertos entenden que estamos nun momento de sobreproducción mundial de cannabis e heroína que entra por todos os medios, terrestre, marítimo e aéreo" por existir unha "gran capacidade de distribución".

"Os expertos perciben que hai unha escasa percepción social do risco para os cidadáns". "Normalizamos que o consumo de drogas é algo que existe en determinados ambientes e contra iso hai que loitar, non se pode baixar a loita contra este tipo de delincuencia", remarca para apuntar como solucións a "reacción política, social, unha estratexia, máis medios e un ámbito lexislativo onde se pode seguir actuando".

Xunto ao papel da Fiscalía Antidroga, destaca o da Oficina de Recuperación e Xestión de Activos "para xestionar ben o patrimonio e todo o que se incauta aos narcotraficantes", apostila ao incidir no labor que se debe facer neste sentido.

AGRESIÓNS A PERSOAL DA SANIDADE
Preguntado sobre as últimas demandas de actuacións ante as agresións a persoal que traballa no ámbito sanitario, destaca o acordo coa Consellería de Sanidade, introducindo medidas propias e para regular sancións de maneira administrativa e non penal, á vez que recalca que o papel da Fiscalía será axilizar as denuncias que llegen "para que todo funcione o máis rapidamente posible".

"É fundamental a denuncia", insiste a pesar de manifestar que entende a "desconfianza" que poida xerar a "lentitude xudicial". Por outra banda, apela a educación. "A sociedade ten que entender que protexer aos sanitarios é protexer á propia Sanidade".

CRÍTICAS A DECISIÓNS XUDICIAIS
Noutra orde de cousas, en relación ao cuestionamiento de decisións xudiciais, como a última en relación ao caso Dani Alves, afirma que as mesmas "forman parte dun sistema democrático sólido, sempre que se faga con respecto".

"O caso de Dani Alves demostra que o Poder Xudicial está a actuar, hai unha primeira sentenza condenatoria, a segunda é absolutoria e iso pode recorrer ao Tribunal Supremo". "A Xustiza non se fai en estudios de televisión ou nas redes sociais, faise a través dun procedemento xusto e no que hai que respectar todos os principios, tamén a presunción de inocencia e o caso Alves reforza a imaxe do Poder Xudicial como un dos alicerces do Estado de Dereito".

"O que está a dicir é que o Poder Xudicial actúa independentemente á marxe da presión mediática, o contrario é a deslegitimación, a sospeita permanente aos xuíces que non é outra cousa que lesionar o Estado de Dereito".

FISCAL XERAL DO ESTADO
Sobre a causa penal aberta contra o fiscal xeral do Estado, Álvaro García Ortiz, admite que a existencia da mesma "é un feito grave que ten un impacto institucional importante", pero engade que "a credibilidade da Fiscalía debe estar á marxe de toda dúbida".

"Naturalmente que afecta e dana a súa imaxe persoal e á carreira fiscal no seu conxunto e a credibilidade que poden ter na súa institución", admite en relación á percepción da sociedade.

MÁIS FISCAIS
Xa sobre a situación do persoal fiscal en Galicia, explica que agora contan con 153 fiscais e recoñece que "con carácter xeral" non é un número necesario polo que demanda "un aumento" e máis, sostén, "se pensamos no futuro inmediato cando se traslade a instrución ao Ministerio Fiscal". "Necesitamos un cociente máis aproximada á europea".

En relación a esta cuestión, fai referencia tamén aos cambios que traerá a Lei de Medidas de Eficiencia do Servizo Público da Xustiza. "O Goberno dixo que vai crear 53 xulgados de violencia sobre a muller, catro en Galicia, un de nova creación en Santiago e outro en Ourense e os de Vigo e Coruña que se transforman de Instrución a Violencia de Xénero, con dous en cada unha", explica. Neste contexto, apoia a petición do fiscal xefe da área para crear dúas prazas máis ou tres de fiscais en Santiago. "Esperemos que todo vaia a mellor", engade.