ERE en ENCE: sen avances na negociación, a celulosa ameaza con executar os despedimentos planeados

A tensión no complexo industrial de Lourizán vai aumentar moi probablemente. O que debía ser unha xornada para achegar posturas entre a dirección da compañía pasteira e a parte social ha terminado converter nun novo capítulo de desencontro.

 A última mesa de negociación celebrada este xoves para abordar o Expediente de Regulación de Emprego (ERE) finalizou sen avances significativos, segundo confirmaron fontes sindicais tras a negociación en MADRID. A situación é difícil, non só pola falta de entendemento sobre os despedimentos, senón polo clima de conflitividade laboral que se respira en Lourizán, agravado pola fractura existente entre os diferentes colectivos de traballadores.

Santiago Cerqueiro, portavoz do comité de empresa, foi tallante ao valorar o resultado da cita. Ao seu xuízo, a dirección persiste nunha alarmante falta de información e transparencia que impide calquera progreso real. Desde a representación dos traballadores insisten en que as medidas expostas pola compañía son improcedentes. Ante este escenario de parálise, o persoal da fábrica de Pontevedra non descarta elevar o ton das súas reivindicacións. Cerqueiro advertiu, en declaracións recollidas por Europa Press, que os empregados valorarán convocar novas mobilizacións que se sumarían aos paros intermitentes que xa viñeron protagonizando nas últimas datas para visibilizar o seu rexeitamento frontal aos recortes.

Con todo, a unidade de acción sindical non é absoluta no grupo pasteiro. A crise deixou ao descuberto unha evidente desunión no persoal, evidenciada polas críticas que os traballadores das oficinas centrais han vertido recentemente contra a folga secundada polos operarios da fábrica de Pontevedra. Ademais, a outra fábrica do grupo, a de Navia, en Asturias, non está en folga. Mentres o persoal de planta defende a presión na rúa e o cesamento de actividade como ferramenta de defensa, parte do persoal administrativ  mostrou a súa desconformidade con estas tácticas, xerando un clima interno enrarecido que debilita a fronte común ante a empresa nun momento decisivo para o futuro do emprego na comarca.

A tecnoloxía como argumento para o recorte

No outro lado da mesa, a empresa xustifica a necesidade deste axuste laboral basear en números vermellos e nun cambio de paradigma tecnolóxico. Ence comunicou que acumula catro trimestres de perdas consecutivas, unha situación financeira que, segundo a súa argumentario, obriga a tomar medidas drásticas para garantir a viabilidade futura. O plan deseñado pola compañía, denominado Plan de Eficiencia e Competitividade 2025-2027, non é unha simple redución de custos, senón, di, unha transformación estrutural do modelo produtivo. 

O argumento central da pasteira para acometer estes despedimentos colectivos reside na modernización. A dirección sostén que a implementación de solucións avanzadas de Intelixencia Artificial e a automatización de procesos operativos farán redundantes certos postos de traballo actuais. Segundo a documentación entregada á comisión negociadora, as amortizacións de empregos son a consecuencia inevitable duns investimentos previos realizadas para dixitalizar tarefas. No entanto, a empresa asegura manter a súa vontade de diálogo para alcanzar un acordo que minimice o impacto traumático das saídas.

Resulta paradoxal que, mentres se negocia a saída de persoal, a compañía saque peito polos seus investimentos millonarios na comunidade galega. De forma paralela ao ERE, segue o seu curso o proxecto Pontevedra Avanza, dotado con preto de 120 millóns de euros destinados a melloras ambientais e operativas na biofábrica. A empresa lembra que na última década inxectou 220 millóns de euros na planta de Lourizán, 75 deles no último lustro, un dato que utilizan para reafirmar o seu compromiso con Galicia a pesar dos recortes de persoal expostos nas oficinas e a fábrica.

Ultimato en Asturias e crise sectorial

O conflito non se limita á xeografía galega, aínda que as dinámicas son diferentes. Na planta de Navia (Asturias), a situación chegou a un punto de ebulición cun ultimato da dirección. A empresa advertiu ao comité asturiano que, si non aceptan as condicións de prexubilación para 29 empregados antes do 4 de decembro, aplicará un ERE que podería afectar a 97 profesionais. A diferenza de Pontevedra, onde a folga foi a protagonista, en Asturias mantívose unha vía de diálogo que agora parece a piques de romper polas discrepancias económicas nas saídas incentivadas.

Esta situación de inestabilidade laboral enmárcase nunha crise máis ampla que afecta o sector da celulosa a nivel global. A caída dos prezos da pasta de papel nos mercados internacionais, sumada ao encarecemento da madeira e os custos enerxéticos, provocou unha tormenta perfecta para as empresas do ramo. Non é un problema exclusivo de Ence, tamén o padecen Altri e Navigator. A compañía presidida por Ignacio Colmenares está a tentar capear o temporal mediante un adelgazamento da súa estrutura que está a atopar unha forte resistencia social, especialmente no seu bastión galego.

Coas posicións tan afastadas, a data do 4 de decembro márcase en vermello no calendario. Ese día celebrarase unha reunión que se antolla definitiva para o destino de decenas de traballadores. A empresa puxo sobre a mesa ofertas de prexubilacións, baixas incentivadas e posibles recolocacione para tentar suavizar o despedimento colectivo. Con todo, cos sindicatos galegos en pé de guerra e a negociación en Asturias ao bordo do precipicio, o desenlace deste conflito laboral parece lonxe de resolver de maneira pacífica e pronta.