Parques eólicos mariños en Galicia levan 4 anos esperando mentres Francia lanza a súa primeira poxa
Galicia encabeza a carreira da eólica mariña en España con 19 proxectos que suman 10.136 MW, máis da metade da potencia solicitada en todo o país. Con todo, o parón regulatorio do Goberno central, sen poxas nin normas claras, mantén estas iniciativas varadas, mentres Europa avanza e o liderado galego pende dun fío.
Galicia púxose á cabeza de España en proxectos eólicos mariños, con varias ducias iniciativas en tramitación que poderían cambiar o rumbo enerxético da rexión. Estas propostas, impulsadas por empresas como Iberdrola, BlueFloat ou Greenalia, suman un potencial de miles de megawatts e prometen emprego e riqueza para unha costa con tradición mariñeira. Con todo, o parón regulatorio do Goberno central está a deixar a Galicia en terra de ninguén. A falta de normas claras e a ausencia de poxas manteñen estes proxectos nas pavías, frustrando a promotores e pondo en risco o liderado galego nun sector crave para a transición enerxética e a recuperación do emprego industrial no país.
En España, o Ministerio para a Transición Ecolóxica (MITECO) leva anos sen definir un marco económico sólido nin completar os estudos ambientais necesarios para dar luz verde á eólica offshore. A isto súmase a falta dun plan de rede eléctrica adaptado aos parques mariños, un obstáculo que expertos sinalan como vital para desbloquear o sector. Mentres, países como Francia xa adxudicaron a súa primeira poxa de eólica flotante para 2025, con 270 MW a 86 €/MWh, deixando a España atrasada na carreira europea polas renovables mariñas.
O recente acordo de WindEurope, asinado pola industria eólica europea, é un tirón de orellas a algunhas administracións. Este pacto esixe a países como España e Portugal acelerar o paso para instalar 100 GW de eólica mariña de aquí a 2040, reducindo o custo enerxético un 30% con contratos por diferenza (CfD). Para Galicia, isto é unha oportunidade de ouro: as súas augas profundas e a súa experiencia naval fana ideal para turbinas flotantes, pero tamén unha chamada de atención.
WindEurope é a voz da industria eólica en Europa. Trátase dunha asociación que representa a unha ampla gama de actores do sector, incluíndo fabricantes de turbinas eólicas, provedores de compoñentes, operadores de redes eléctricas, desarrolladores de parques eólicos, institucións financeiras, centros de investigación e asociacións nacionais de enerxía eólica.
Sen poxas nin regras claras, os máis de 26 GW propostos en España —moitos en Galicia— seguirán parados, mentres Portugal, a pesar de recortar os seus plans de 10 GW a 2 GW tras un cambio de goberno, xa opera proxectos como WindFloat Atlantic con 25 MW.
A costa galega ten todo para triunfar: ventos fortes, portos como Vigo ou Ferrol listos para construír turbinas e unha industria naval que podería ser o motor desta revolución enerxética. Os proxectos en tramitación poderían xerar miles de empregos e colocar a Galicia como referente en Europa.
De feito, a alianza entre a asturiana Windar e o estaleiro público Navantia para fabricar as bases sobre as que se asintan as torres eólicas leva anos xerando centenares de postos de traballo en Ferrol. De feito, parte do persoal astur foi trasladada a Galicia.
Son traballadores que constrúen bases para muíños eólicos noutras parte de Europa. Por exemplo, para os parques marítimos de Iberdrola en Escocia. O seu labor non está destinada a parques eólicos mariños en Galicia, pois non hai ningún nin en marcha, nin en construción nin autorizado definitivamente, a pesar de que os primeiros proxectos van ter uns catro anos de antigüidade.
Lista de Parques Eólicos en Tramitación en Galicia
- ELAWAN NOR2
- Promotor: ELAWAN ENERGY
- Potencia: 495 MW
- Estado: En inicio
- Ano de solicitude ante o MITECO: 2025
- ELAWAN NOR3
- Promotor: ELAWAN ENERGY
- Potencia: 495 MW
- Estado: En inicio
- Ano de solicitude ante o MITECO: 2025
- ELAWAN NOR4
- Promotor: ELAWAN ENERGY
- Potencia: 495 MW
- Estado: En inicio
- Ano de solicitude ante o MITECO: 2025
- BREIXO
- Promotor: QAIR ENERGY
- Potencia: 648 MW
- Estado: Consultas previas
- Ano de solicitude ante o MITECO: 2024
- PINZÓN
- Promotor: UNIVERGY
- Potencia: 540 MW
- Estado: Consultas previas
- Ano de solicitude ante o MITECO: 2024
- ROLEIRA
- Promotor: QAIR ENERGY
- Potencia: 594 MW
- Estado: Consultas previas
- Ano de solicitude ante o MITECO: 2024
- Ou BOI
- Promotor: INVENERGY RENEWABLES
- Potencia: 552 MW
- Estado: Consultas previas
- Ano de solicitude ante o MITECO: 2024
- ATLÁNTICO-1
- Promotor: REPSOL
- Potencia: 525 MW
- Estado: Consultas previas
- Ano de solicitude ante o MITECO: 2023
- POÑENTE I
- Promotor: ABEI ENERGY
- Potencia: 435 MW
- Estado: Consultas previas
- Ano de solicitude ante o MITECO: 2023
- JUAN SEBASTIÁN ELCANO 1
- Promotor: IBERBLUE WIND
- Potencia: 552 MW
- Estado: Consultas previas
- Ano de solicitude ante o MITECO: 2023
- VENTUS
- Promotor: ABEI ENERGY
- Potencia: 600 MW
- Estado: Fin fase potestativa
- Ano de solicitude ante o MITECO: 2022
- BREOGÁN
- Promotor: CAPITAL ENERGY
- Potencia: 510 MW
- Estado: Consultas previas
- Ano de solicitude ante o MITECO: 2022
- CELTA II
- Promotor: FERROVIAL
- Potencia: 510 MW
- Estado: Consultas previas
- Ano de solicitude ante o MITECO: 2022
- VOLANTEIRO
- Promotor: CAPITAL ENERGY
- Potencia: 510 MW
- Estado: Consultas previas
- Ano de solicitude ante o MITECO: 2022
- CELTA I
- Promotor: FERROVIAL
- Potencia: 495 MW
- Estado: Fin fase potestativa
- Ano de solicitude ante o MITECO: 2022
- GALWIND
- Promotor: GRUPO COBRA
- Potencia: 1000 MW
- Estado: Fin fase potestativa
- Ano de solicitude ante o MITECO: 2022
- ÁGATA
- Promotor: BLUEFLOAT E SENER
- Potencia: 1200 MW
- Estado: Fin fase potestativa
- Ano de solicitude ante o MITECO: 2021
- SAN BRANDAN
- Promotor: IBERDROLA
- Potencia: 490 MW
- Estado: Fin fase potestativa
- Ano de solicitude ante o MITECO: 2021
- SAN CIBRAO
- Promotor: IBERDROLA
- Potencia: 490 MW
- Estado: Fin fase potestativa
Ano de solicitude ante o MITECO: 2021
En total, en Galicia hai solicitados máis de 10.000 megawatios de potencia, que é máis do dobre que nas seguintes comunidades, Andalucía e Cataluña. En concreto, 10,136 MW.
A porcentaxe de proxectos en Galicia roza o 25% dos pedidos en toda España, (18 de 73). A porcentaxe de potencia solicitada en Galicia é máis da metade da pedida en todo o Estado, en concreto un 53%. Toda unha proba de que as condicións galegas non teñen parangón na Península.
Por que non está listo o marco legal que permita a construción dos primeiros parques eólicos mariños fronte a Galicia e España?
Complexidade da ordenación do espazo marítimo: A aprobación dos Plans de Ordenación do Espazo Marítimo (POEM), fundamentais para identificar as Zonas de Alto Potencial (ZAPER) onde se poden instalar parques eólicos mariños, foi un proceso lento e controvertido. Aínda que os POEM foron aprobados en febreiro de 2023 mediante o Real Decreto 150/2023, o seu desenvolvemento enfrontou múltiples alegacións de sectores como a pesca, o transporte marítimo e o uso militar, que demandan compatibilidade coas súas actividades. Estas disputas atrasaron a definición clara das áreas dispoñibles para a eólica mariña.
Falta dun marco económico claro: A pesar da aprobación do Real Decreto 962/2024, que regula a produción de enerxía eléctrica a partir de fontes renovables no mar, aínda non se estableceu un réxime económico específico que detalle os incentivos, prezos ou condicións para as poxas de eólica mariña. Isto xera incerteza para os promotores, que necesitan claridade sobre a rendibilidade dos proxectos. A primeira poxa de eólica mariña segue sen data definida, o que frea o desenvolvemento de proxectos comerciais.
Atrasos administrativos e coordinación interinstitucional: A tramitación de autorizacións para estudos ambientais e proxectos é lenta, con demoras que poden superar os seis meses para permisos básicos, como a instalación de equipos de medición. Ademais, a falta de coordinación entre administracións (estatais, autonómicas e locais) e a transferencia de competencias entre organismos complican os procesos. Isto súmase á necesidade de aliñar o marco regulatorio con normativas europeas e nacionais, como a Directiva 2014/89/#UE sobre ordenación do espazo marítimo.
Impacto ambiental e oposición sectorial: A eólica mariña require exhaustivos Estudos de Impacto Ambiental (EIA) para garantir a protección dos ecosistemas mariños. A falta dun marco regulatorio claro fixo que algúns promotores sexan reticentes a iniciar estes estudos, mentres que outros avanzan para gañar vantaxe competitiva. Ademais, sectores como a pesca e organizacións ambientais presentaron recursos legais contra os POEM, argumentando posibles danos a caladoiros e biodiversidade, o que xerou incerteza xurídica.
Necesidade de actualizar normativas previas: O marco regulatorio anterior, baseado no Real Decreto 1028/2007, non estaba adaptado aos avances tecnolóxicos, como a eólica mariña flotante, nin ás necesidades actuais do sector. O novo Real Decreto 962/2024 actualiza este marco, pero o seu implementación aínda require o desenvolvemento de procedementos específicos, como os mecanismos de concorrencia competitiva e a integración coa rede eléctrica, o que leva tempo.
Falta de planificación de rede eléctrica: A conexión dos parques eólicos mariños á rede eléctrica terrestre require unha planificación detallada dos puntos de evacuación. Aínda que o Real Decreto 962/2024 permite o uso de nós reservados para a evacuación de enerxía, a infraestrutura de rede aínda non está completamente adaptada para absorber a potencia prevista (1-3 GW para 2030), o que supón outra barreira.
Escribe o teu comentario