A metade dos parques eólicos pedidos están sen avaliar pero ábrese o prazo para pedir máis

A pesar das polémicas que rodean á éolica, esta tecnoloxía encadea xa catro anos sendo a máis importante en Galicia, reducindo de maneira notable a nosa contribución ao cambio climático.

A Xunta acaba de abrir este xullo un novo período para solicitar parques eólicos terrestres. Termina así a moratoria implementada en xaneiro de 2022, polo atasco produto unha avalancha de solicitudes nunca vista.

Unha verdadeira febre do ouro polo vento galego que levou á presentación de 275 proxectos na última xanela administrativa. A Administración ten aínda máis da metade aínda sen resolver, segundo datos dados a coñecer hoxe por RNE:

Algo que é un problema ou unha bendición, segundo quen opine. Un lastre para o desenvolvemento económico do país, sinalan os empresarios do sector que pediron en reiteradas ocasións máis axilidade e menos burocracia. A Asociación Eólica de Galicia leva tempo pedíndolle á Xunta que contrate máis persoal para avaliar os plans.

A Xunta respondeu cunha medida moi polémica. Até decembro de 2021, as Declaracións de Impacto Ambiental (DIA), as análises ecolóxicas que presentaban os promotores, examinábaos só a Xunta. Desde entón, a Consellería de Economía e Industria pode delegar este confuso labor noutros entes públicos e mesmo en empresas.

 “A Xunta ve que os funcionarios se empezan a negar a asinar cousas, por iso contratan a un experto a soldo e ese vai asinar todo o que lle mandemos”

Esperanza González, de Aldeas Libres de Macroélicos, interpreta que é un truco para achandarlle o camiño ás compañías. “A Xunta ve que os funcionarios se empezan a negar a asinar cousas, por iso contratan a un experto a soldo e ese vai asinar todo o que lle mandemos”, razoou a activista en RNE..   

Ecoloxistas e plataformas veciñas opinan que a Administración é demasiado laxa na avaliación dos proxectos. Catro, como o de Campelo e Bustelo, han sidos suspendidos preventivamente este ano por sentenzas de TSXG, recorribles, e o Tribunal Supremo ha fallado en contra doutros dous. A clave de varios destes preitos é que os parques foron tramitados por separado cando comparten algunhas infraestruturas, o que obrigaría a tramitalos como unha única instalación que, polo seu tamaño, debería avaliar o Estado e non a Xunta. 

En San Caetano, loxicamente, discrepan sobre esta suposta laxitud a favor das eólicas. Así, o director xeral de Planificación Enerxética dá Xunta Pablo Fernández interpreta que esta externalización non supón rebaixa dos requisitos medioambientais aos parques  pois a última palabra sempre está en mans da Administración.“O que se pretende é acreditar unha competencia por parte destes organismos, que despois por suposto vai ter que ser revisada por parte da Xunta”, sinala o cargo público.

MAIOR DISTANCIA MÍNIMA

Unha novidade das normas do período que agora se abre é a distancia mínima entre aeroxeradores e centrais. As novas máquinas deberán estar  a cinco veces a distancia da altura do buje máis a pa. Hai que ter en conta que nos últimos anos os muíños de ventos dispararon o seu tamaño. A principios de século os aeroxeradores medios tiñan un diámetro rotor de menos de 100 metros.  A tendencia é de menos máquinas por parque, pero con envergaduras moitísimo maiores. A tendencia media actual é de máquinas con diámetros rotores de máis de 150  metros.

Esta ampliación da distancia ás casas é un cambio sen efecto retroactivo. É dicir, os que teñan o seu fogar  cerca  un aeroxerador non poderán lograr a súa retirada. Agora ben, os colectivos críticos cos parques eólicos interpretan que coa nova norma a Xunta está a recoñecer implicitamente que hai parques eólicos que provocan danos ao benestar dos veciños.

UN SECTOR EN CLARO AVANCE A pesar das POLÉMICAS

Desde 2019, cando deixou de usar carbón en Endesa As Pontes, la enerxía eólica é a que máis achega a toda a que se produce en Galicia. Un dato moi importante para loitar contra o cambio climático, pois a térmica era -e aínda é, a pesar de que só se acende no inverno- a principal fábrica de CO2 de Galicia mentres que a eólica é renovable, con emisións mínimas, aínda que si teña un relevante impacto ambiental e visual nos montes.

En 2022, dos máis de 25.000 megawatios hora que se produciron no país o ano pasado, case 10.000 foron procedentes da eólica, duplicando a contribución do gas ou da hidráulica. 

Pese ao atasco burocrático que a Xunta non logrou liquidar e á relevante oposición social -con ducias de plataformas veciñais locais críticas e varios fallos xudiciais en contra de media ducia de parques - a eólica está a gañar peso no sistema enerxético de forma decidida.

En 2018, a súa achega ao mix non chegaba ao 30% e é probable que, ante a progresiva entrada dos novas centrais aprobadas nos últimos anos, pronto achegue máis da metade.