A OCDE alerta da perda de calidade do emprego en España tras a crise

A Organización para a Cooperación e o Desenvolvemento Económico (OCDE) advertiu da perda de calidade do emprego en España durante a crise, así como da necesidade de adoptar medidas adicionais para reducir a desigualdade mellorando os servizos públicos e reforzando as axudas sociais, incluíndo un aumento en alcance e dotación das axudas a desempregados, así como o seu mantemento parcial cando se atope traballo para non desincentivar a procura de emprego.

No seu informe 'Estudos económicos da OCDE: España 2017', a institución considera necesario adoptar programas máis eficaces e mellor definidos para os desempregados de longa duración en España, onde os plans actuais --Renda Activa de Inserción (RAI), Programa de Recualificación Profesional (PREPARA) e Programa de Activación para o Emprego (PAE)-- se lanzaron en diferentes momentos e con diferentes obxectivos, polo que a súa coordinación podería mellorarse ou reorganizarse para que resulten máis eficaces.

Neste sentido a organización recomenda ampliar de maneira máis xeneralizada o actual PAE, plan de axudas e formación dirixido aos desempregados de longa duración con persoas ao seu cargo cuxo importe está algo por encima dos 400 euros, e expón a necesidade de "aumentar as axudas económicas dos programas actuais na medida do posible dentro do orzamento, para conseguir unha maior eficacia dos programas".

Así mesmo, a OCDE expón que as prestacións sociais para os desempregados deben ir retirándose máis gradualmente a medida que aumentan os ingresos percibidos, "en lugar de eliminarse por completo como é o caso na actualidade, para que non se menoscaben os incentivos económicos para traballar".

En calquera caso, o 'Club dos países ricos' subliña que as prestacións deben estar estritamente supeditadas "á procura activa de emprego", de maneira que contribúan a que os beneficiarios sigan vinculados ao mercado de traballo a través dos servizos públicos de emprego.

"O emprego é a mellor fórmula para saír da pobreza de maneira duradeira", sostén a OCDE, que reclama un replantexamento dos programas para combater a pobreza en España, que permita reorganizalos para facelos máis efectivos, incrementando "tanto o seu alcance como a contía das axudas, en especial no caso de familias pobres con nenos".

EMPREGO DE MALA CALIDADE

Doutra banda, a OCDE considera fundamental mellorar o funcionamento do mercado laboral e reforzar o conxunto de as habilidades dos traballadores españois para conseguir que o crecemento da economía española sexa máis inclusivo e permita mellorar o benestar.

A organización con sede en París pon de manifesto a deterioración na calidade do emprego en España rexistrado durante a crise, apuntando a importancia dun emprego de calidade, entendido en termos de ingresos, seguridade e calidade da contorna de traballo, para o benestar e a produtividade.

Neste sentido, a pesar da recuperación do mercado laboral e o descenso das cifras de desemprego nos últimos anos, aínda unha cuarta parte do conxunto dos traballadores en España ten empregos temporais, o cal representa a maior proporción da OCDE despois de Polonia.

Así mesmo, España tamén mostra a taxa máis baixa na transición de traballadores de empregos temporais a empregos indefinidos e de media os ingresos son tamén comparativamente baixos, o cal reflicte a baixa formación media dos traballadores e a escasa produtividade media das empresas.

"As esixencias laborais impostas sobre os traballadores, tales como o tempo que teñen para realizar unha tarefa ou os riscos para a saúde física, son excesivos en comparación cos recursos dos que dispoñen, incluído un débil acceso á formación", engade a OCDE.

POBREZA E DESIGUALDADE

Así mesmo, o informe destaca que o forte incremento do desemprego en España como resultado da crise e, en menor medida, o aumento da disparidade nos ingresos anuais, incrementaron a desigualdade nos ingresos, mentres a taxa de pobreza segue sendo elevada, a pesar dos descensos rexistrados a medida que se reactiva o mercado laboral.

O informe pon de manifesto que o gasto social por neno é inferior á media da OCDE e é especialmente baixo na primeira infancia, o cal se deriva dun gasto baixo en axudas en efectivo ás familias e en servizos públicos para o coidado infantil.

"Unha mellora dos servizos públicos de coidado infantil non só contribuirá a aliviar a pobreza infantil ao reducir os custos deste tipo de servizos para as familias que máis o necesitan, senón que ademais contribuirá a conseguir unha mellor conciliación laboral e familiar, promovendo a incorporación da muller ao mercado de traballo e potenciando a educación de primeira infancia", engade.

SUBIR O IVE E O IBI

A estrutura impositiva en España tras a última reforma tributaria segue estando orientada cara aos ingresos laborais, segundo a Organización para a Cooperación e Desenvolvemento Económico (OCDE), que considera "infrautilizados" impostos como o IVE e o IBI, así como aqueles relacionados co medio ambiente, mentres que propón unha nova redución da indemnización por despedimento dos traballadores indefinidos para aliviar a dualidade do mercado laboral español.

"O peso da fiscalidade laboral descendeu", apunta a OCDE no seu informe 'Estudos económicos da OCDE: España 2017', onde considera que, con todo, a estrutura impositiva "segue estando orientada cara aos ingresos laborais, o cal penaliza o crecemento e o emprego", mentres outros impostos cun efecto menos distorsionador, como os impostos recorrentes sobre os bens immuebles residenciais, o IVE e impostos relacionados co medio ambiente "están un tanto infrautilizados".

Neste sentido, a OCDE expón a importancia de acometer unha reforma tributaria de maior alcance en España para mellorar a súa estrutura impositiva, que brindase carácter indefinido ao recorte de contribucións sociais das empresas na contratación de novos empregados indefinidos, aínda que recomenda restrinxir a medida aos traballadores menos cualificados, onde hai maior necesidade de estimular a contratación.

RECONSIDERAR OS TIPOS REDUCIDOS

En canto ao IVE, a organización advirte de que as exencións e os tipos reducidos "menoscaban de maneira significativa os ingresos" e constitúen o principal factor da escasa eficiencia da recadación por este imposto en España.

"As autoridades deberían reconsiderar os méritos dos tipos reducidos do IVE e eliminar aqueles que beneficien fundamentalmente á poboación con maiores ingresos", sinalan os autores do informe.

Doutra banda, a OCDE considera "positivas" as novas medidas do Goberno que incrementaron a fiscalidade do alcol e o tabaco, así como a disposición de introducir un imposto sobre as bebidas azucradas.

CUESTIONA A DEDUCIÓN POR VIVENDA

Doutra banda, a OCDE critica a existencia de beneficios fiscais no IRPF "especialmente regresivos", incluíndo a dedución por investimento en vivenda habitual e as reducións nas contribucións aos plans de pensións persoais.

Neste sentido, a organización lembra que en 2015 limitáronse as reducións nas contribucións a plans de pensións persoais, mentres a eliminación do crédito fiscal por investir en vivenda habitual conta cun réxime transitorio que segue beneficiando a aqueles que adquiriron a súa vivenda antes de 2013.

"Prevese que esta bonificación custe 1.200 millóns de euros en 2016 e tende a beneficiar aos fogares con rendas máis elevadas", engade a OCDE, subliñando que a eliminación de beneficios fiscais ofrece unha oportunidade para mellorar a equidade e a eficiencia do sistema tributario.

IMPOSTOS VERDES

En canto aos impostos relacionados co medio ambiente, a OCDE considera que España conta con "unha marxe de actuación considerable", xa que a proporción de ingresos por este tipo de taxas en relación co PIB son baixos en comparación co resto de países da organización.

Neste sentido, o informe sinala que España conta con marxe para elevar os impostos sobre os combustibles para o transporte por estrada, que actualmente se atopan por baixo da media da OCDE, particularmente no caso do diesel.

ABARATAR O DESPEDIMENTO

Doutra banda, a OCDE pide a España medidas adicionais que permitan reducir a dualidade do mercado laboral e mellorar a calidade do emprego, para o que recomenda avanzar cara á converxencia entre os custos de despedimento dos traballadores indefinidos e os temporais.