Clúster industrial de Enerxías Renovables: "Urxe unha aposta pola eólica mariña por parte das administracións"

A enerxía eólica promete ser a espada da descarbonización en España, obrigada a cumprir os requisitos da Axenda 2030. Con todo, as solicitudes para a apertura de novos parques eólicos en Galicia, onde algúns proxectos desatan unha importante preocupación ambiental, multiplicáronse ata o punto de suscitar unha considerable protesta veciñal en bastantes casos.

Oriol Sarmiento Díez, xerente de o Clúster industrial de Enerxías Renovables de Galicia (Cluergal), charla con Galiciapress sobre a actualidade do sector eólico, tan controvertido nalgúns puntos de Galicia pero crave para a comunidade.

A proliferación de proxectos eólicos, os primeiros parques eólicos mariños proxectados para a comunidade ou a posibilidade de que Galicia conte cunha tarifa de enerxía propia son algúns dos puntos desta conversación.

Oriol Sarmiento Díez | Foto: Cluergal

Só Cervantes ten a resposta, pero é posible que se Don Quixote désese hoxe unha volta por Galicia crería que é unha terra de xigantes. Os muíños xeradores da enerxía eólica están cada vez máis presentes nos montes galegos, moitos deles convertidos en macroparques que transforman o vento na electricidade que chega ás nosas casas. Esta tecnoloxía supón unha oportunidade e bastantes receos.

Moitas son as organizacións e veciños preocupados por este boom eólico, que motivou a multitudinaria manifestación celebrada en Santiago de Compostela o pasado sábado e que reuniu a representantes de máis dunha vintena de organizacións. Sobre a manifestación, Oriol Sarmiento Díez, xerente do Clúster industrial de Enerxías Renovables de Galicia (Cluergal) trata de defender ao sector das críticas das plataformas, que consideran que a proliferación de parques eólicos supón unha ameaza para o rural e atende ao “interese especulativo” das compañías.

“Estamos inmersos nun cambio de paradigma no sector enerxético que, entre outros aspectos, supón a transición da xeración convencional ás fontes renovables. Se pechamos as centrais térmicas necesitamos alternativas, que ademais van ser máis sostibles e contribúen á descarbonización”, subliñan desde Cluergal, á vez que recalcan que serán estes proxectos os que permitan a Galicia “avanzar cara a un novo modelo enerxético”.

Con todo, desde a agrupación industrial, que agrupa a máis de 40 empresas e entidades galegas do sector, non rehuyen o feito de que estas protestas veñen alentadas, en gran medida, pola liña adoptada polo principal partido da oposición galega, o Bloque, que reclaman á Xunta cambios no modelo eólico e que se priorice a defensa do patrimonio e dos valores ambientais da comunidade. Desde as plataformas ambientais recalcan en todo momento que non son contrarios ao impulso da enerxía eólica, senón que esta debe facer dunha forma planificada e respectuosa coa contorna, tal e como subliñaban as súas pancartas 'Eólicos se, pero non así'.

Manifestantes en Santiago de Compostela | Foto: @ADEGAgz

A convivencia dos dous modelos é a gran prioridade do sector, que reafirma a necesidade de proxectar e construír “desde o máximo respecto cara á normativa vixente e cos criterios ambientais necesarios”, unha labor de supervisión que, para o entender de Cluregal, tanto a Xunta como o Goberno de España “fan sempre de maneira correcta”.

A AXENDA 2030: UN ELEMENTO CRAVE

Esta nova mocidade das empresas eólicas vén beneficiada pola nova Lei de Cambio Climático aprobada recentemente polo Goberno de España e que foi moi ben acollida polo sector ao enmarcarse “nunha folla de roteiro a nivel mundial e europeo que ten como obxectivo a descarbonización da economía” e a “substitución de combustibles fósiles por enerxías renovables”.

Cos obxectivos da Axenda 2030 para alcanzar a descarbonización encima da mesa, a eólica parece erixirse como o elemento que liderará esta transición enerxética e Sarmiento avanza que se trata de “ unha das tecnoloxías que máis se van a desenvolver durante os próximos anos, en terra e esperamos que pronto tamén no mar”.

“Galicia debe ter un papel protagonista neste desenvolvemento, non soamente polos proxectos que se executen aquí, senón que tamén polo papel que xogan as empresas galegas de servizos, de fabricación, de montaxe, de enxeñería... Desde hai moito anos participan en proxectos en toda España e a nivel internacional”, lembra.

Talvez todos estes aspectos sexan os que provocaron un aumento nas solicitudes para a tramitación de novos parques eólicos. Só nestes momentos, tal e como informou Galiciapress, hai ata 16 proxectos galegos na mesa de Moncloa cunha potencia superior aos 50 Mw, unha potencia que fai sortear o procedemento por encima de San Caetano. Unha avalancha de proxectos que Cluergal xustifica coa reactivación do sector, “paralizado desde comezos da pasada década” e estimulada “por mor da poxa de 2017”.

IMPULSO Á EÓLICA MARIÑA

Galiciapress adiantou recentemente que os primeiros proxectos eólicos mariños están xa en marcha e que esta podería ser unha solución satisfactoria ao feito de que moitas das zonas con máis vento que non están en espazos protexidos xa están colleitas. A Mariña, Punta Langosteira e Valmiñor foron identificadas como algunhas das mellores zonas “para instalar parques de eólica offshore”.

As empresas reclaman dunha vez por todas “unha aposta decidida das administracións” para impulsar esta alternativa para a xeración de enerxías limpas. Esta aposta podería ser a chave para que cristalicen os proxectos presentados por Iberdrola ante o Ministerio para a Transición Ecolóxica para dous parques eólicos mariños en Galicia, un en San Cibrao e outro en San Brandan, sobre todo ante o temor de que esta opción refúguese en favor de proxectos noutras zonas como as Canarias.

Parque eólico mariño | Foto de arquivo

“Calquera proxecto, sempre que cumpra as leis e normativas ambientais, é unha boa noticia porque crea emprego, mellora a economía, contribúe á descarbonización, á transición enerxética e á mellora do medio ambiente”, manifesta Sarmiento. Na mesma liña, puntualiza que, ata a data, non hai constancia de ningún proxecto do tamaño proposto por Iberdola, e incide na urxencia dunha aposta pola eólica offshore que para que termine por ser unha realidade.

“Con proxectos en Galicia, e sempre que se favoreza a creación dunha industria de compoñentes competitiva, debería xerarse máis industria e máis emprego. Máis aló da instalación e a futura explotación, é importante que este tipo de tecnoloxía fixar tecido industrial de compoñentes en Galicia”, puntualiza o xerente.

Neste contexto, esta industria podería saír ao rescate de zonas economicamente deprimidas como Ferrolterra, onde a Confederación de Empresarios xa mostrou o seu fervente apoio á eólica Mariña. “É unha das zonas que podería saír moi beneficiada se hai unha aposta seria pola eólica offshore. Os diferentes proxectos de jackets executados no estaleiro de Fene para os parques do mar do Norte xeraron experiencia e coñecemento en Navantia, Windar e un bo número de auxiliares”, recoñecen desde a agrupación industrial.

UNHA TARIFA ELÉCTRICA PROPIA?

Pola outra banda, o debate sobre o precio da enerxía está de rabiosa actualidade, sobre todo nunha comunidade como Galicia, que exporta moita máis enerxía da que consome e cunha poboación que agora ten que enfrontarse á alza dos prezos. A subida espertou a oposición da cidadanía contra o Goberno de España por permitir esta subida, que con todo ten outros condicionantes.

Neste sentido, e sendo Galicia “excendentaria en enerxía” como lembra o clúster, moitas son as voces que demandan unha tarifa eléctrica galega para unha comunidade “moi sensible ao prezo polo número de industrias electrointensivas cuxa viabilidade depende moitas veces de iso”.

“Desde logo que a todos gustaríanos poder acceder a unha tarifa eléctrica máis barata pero teño serias dúbidas sobre se isto é viable. Tamén hai que ter en conta que o prezo non só márcao a xeración senón que tamén está a distribución ou os impostos”, sentenza Sarmiento.